Theo như chuyến thăm Việt Nam của ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đă có ngay một cuộc tiếp xúc với thủ tướng Việt Nam vào hôm nay 15/04, trước khi hội đàm với đồng nhiệm Việt Nam Bùi Thanh Sơn và gặp mặt tổng bí thư đảng Công Sản Việt Nam, ông Nguyễn Phú Trọng, Hà Nội và Washington “hy vọng” sớm nâng cấp quan hệ.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken gặp tổng bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, Hà Nội, ngày 15/04/2023. AP - Andrew Harnik
Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính và ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken ngày 15/04/2023 đă bày tỏ mong muốn thắt chặt thêm và nâng cấp quan hệ giữa hai nước nhân chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của ông Blinken từ ngày lên lănh đạo ngành ngoại giao Mỹ.
Đến Hà Nội từ hôm qua 14/04, trên đường đi Nhật Bản dự hội nghị nhóm G7, ngoại trưởng Mỹ đă có ngay một cuộc tiếp xúc với thủ tướng Việt Nam vào hôm nay 15/04, trước khi hội đàm với đồng nhiệm Việt Nam Bùi Thanh Sơn và gặp mặt tổng bí thư đảng Công Sản Việt Nam, ông Nguyễn Phú Trọng.
Theo hăng tin Anh Reuters, trong một phát biểu ngắn gọn trước cuộc tiếp xúc với thủ tướng Việt Nam, ngoại trưởng Mỹ đă nêu bật những “tiến bộ phi thường” trong quan hệ giữa hai nước trong một thập kỷ qua, cho rằng : “Giờ đây chúng tôi hy vọng có thể đưa quan hệ lên một tầm cao hơn nữa, làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đối tác kinh tế”.
Ông Blinken đồng thời lưu ư rằng trong năm nay, Hoa Kỳ và Việt Nam sẽ kỷ niệm 10 năm thiết lập quan hệ đối tác chính thức giữa hai bên.
Về phần ḿnh, thủ tướng Việt Nam cũng xác nhận sự kiện cả hai bên đang t́m cách nâng quan hệ “lên một tầm cao mới”, sau cuộc điện đàm vào tháng trước giữa tổng thống Mỹ Joe Biden và lănh đạo đảng Cộng Sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, một cuộc tiếp xúc mà ông Chính đánh giá là đă mang lại “thành công lớn”.
Theo Reuters, giới phân tích không loại trừ khả năng một cuộc găp mặt giữa hai ông Biden và Nguyễn Phú Trọng, hoặc những cuộc tiếp xúc cấp cao khác diễn ra vào tháng 07/2023. Vấn đề là chưa thể biết được là khi nào việc nâng cấp quan hệ chính thức có thể được nhất trí.
Trên b́nh diện chính thức, quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ đang ở mức “đối tác toàn diện”. Ngay từ thời chính quyền Donald Trump, vấn đề nâng quan hệ song phương Viêt-Mỹ lên cấp “đối tác chiến lược” đă được Washington gợi lên.
Theo Reuters, Hoa Kỳ phải đối mặt với những thách thức ở Đông Nam Á trong việc xây dựng một liên minh để chống lại Trung Quốc và ngăn chặn các mưu toan của Bắc Kinh đối với Đài Loan. Đối với Mỹ, Việt Nam là một đối tác quan trọng ở Đông Nam Á mà Washington muốn tăng cường quan hệ.
Tuy nhiên, đối với Hà Nội, điều khó khăn là làm sao đẩy mạnh hợp tác với Washington mà không làm Bắc Kinh khó chịu, mặc dù Việt Nam càng lúc càng bị Trung Quốc thúc ép ở Biển Đông. Tính toán ngoại giao của Việt Nam, theo Reuters, c̣n phức tạp hơn nữa do việc quan hệ ngày càng gần gũi hơn giữa Bắc Kinh và Matxcơva trong thời gian gần đây sau khi Nga xâm lược Ukraina.
Trong bối cảnh đó, một số nhà phân tích không tránh khỏi hoài nghi về khả năng quan hệ Việt-Mỹ sớm được nâng cấp.
Reuters trích lời chuyên gia phân tích quốc pḥng Mỹ, Derek Grossman, thuộc Rand Corporation : “Một mặt, theo góc nh́n từ Việt Nam th́ đối địch với Trung Quốc là điều không cần thiết ... Mặt khác, Hà Nội muốn tránh lộ diện một cách công khai như là một phần trong Chiến Lược Ấn Độ-Thái B́nh Dương của Hoa Kỳ được thiết kế để chống lại Trung Quốc”.
Theo phó phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Mỹ, Vedant Patel, trong cuộc gặp với thủ tướng Việt Nam, ngoại trưởng Blinken cũng đă “nhấn mạnh tầm quan trọng của nhân quyền”.
Sau cuộc tiếp xúc với ông Phạm Minh Chính, thủ tướng Việt Nam, vào hôm nay, ngoại trưởng Mỹ đă tham gia lễ động thổ công tŕnh xây dựng đại sứ quán mới của Hoa Kỳ tại Hà Nội.