Những người thầy của vua chúa Việt cho chúng ta bài học “quư hơn vàng” - VietBF
 
 
 

HOME

NEWS 24h

ZONE 1

ZONE 2

Phim Bộ

Phim Lẻ

Ca Nhạc

Breaking
News Library Technology Giải Trí Portals Tin Sốt Home

Go Back   VietBF > Other News|Tin Khác > School | Kiến thức


Reply
 
Thread Tools
  #1  
Old  Default Những người thầy của vua chúa Việt cho chúng ta bài học “quư hơn vàng”
Bài học “quư hơn vàng” từ những người thầy của vua chúa Việt. Có thể hẳng định rằng trong số những người thầy của vua chúa Việt, không thể không nhớ đến tấm gương cao cả của nhà giáo lỗi lạc Chu Văn An, thầy giáo Nguyễn Doăn Cử - thầy dạy đáng quư của vua Hàm Nghi...

Danh sư Chu Văn An
Nhà giáo lỗi lạc Chu Văn An (1292 – 1370) là người chính trực, đă từng đỗ Thái học sinh nhưng không ra làm quan mà mở trường dạy học ở làng Huỳnh Cung, bên kia sông Tô Lịch. Vua Trần Minh Tông (1300 – 1357) đă mời ông ra làm tư nghiệp Quốc tử giám, dạy cho Thái tử Trần Vượng, tức là vua Trần Hiến Tông tương lai.

Đến đời Dụ Tông, ông thấy quyền thần làm nhiều điều vô đạo, ông dâng Thất trảm sớ xin chém 7 tên gian nịnh, nhưng vua không nghe. Ông chán nản từ quan về ở núi Phượng Hoàng (Chí Linh, Hải Dương), lấy hiệu là Tiều ẩn (người đi ẩn hái củi), dạy học, viết sách.

Vào những dịp trong triều có lễ hội lớn, ông vẫn được đón về kinh tham dự. Một lần vua Dụ Tông giao cho ông coi việc chính sự, ông từ chối. Biết tin này, bà Hoàng Thái Hậu (tức bà nội vua), nói với những người xung quanh: “Bậc sĩ phu sửa ḿnh trong sạch, dẫu thiên tử cũng không bắt làm bề tôi được. Sao có thể đem bổng cao chức trọng mà dụ dỗ người ta...”. Vua sai nội thần mang áo đến ban tặng, ông tạ ơn xong rồi đem cho người khác. Ai cũng khen cái phong độ của ông là cao thượng.


Tượng danh sư Chu Văn An.

Khi Trần Nghệ Tông (1370-1372) lên ngôi, Chu Văn An ra kinh đô bệ kiến vua mới, nhưng không nhận chức tước ǵ, rồi trở về núi cũ. Đông đảo học tṛ theo tiễn có hỏi:

- Từ nhà vua đến đông đảo các sĩ phu và quan chức đều là học tṛ của thầy, sao thầy không ở lại để đảm đương một trọng trách? Thầy coi thường những chức tước của triều đ́nh lắm sao?

Nhà giáo Chu Văn An nói:

- Cái quan trọng của con người không ở chỗ chức tước mà ở phẩm giá. Giữ một chức phận nhỏ mà có ích cho đời th́ đáng quư biết bao nhiêu. C̣n giữ chức tước lớn mà không làm ǵ có lợi cho dân, cho nước th́ chức tước ấy có nghĩa ǵ. Các con có nhớ Đức Thái Tông triều Trần ta đă nói ǵ khi Trần Thủ Độ mời người trở lại làm vua không? Ngài nói: “Nếu làm vua mà làm cho dân giàu, nước mạnh th́ hăy làm. C̣n ngôi vua ư? Ta coi ngôi vua như chiếc dép rách mà thôi!”.

Những người thầy cao cả của vua Hàm Nghi
Thầy giáo Nguyễn Doăn Cử, quê Vũ Thư - Thái B́nh đỗ Cử nhân, được làm giảng quan của phủ Tôn Nhân, chuyên dạy con em vương hầu nhà Nguyễn. Có lần, cậu bé Ưng Lịch không thuộc bài, thầy Cử đă phạt đ̣n thẳng tay, bất chấp tṛ là ḍng dơi vương tôn. Sau đó thầy cử liền dâng sớ tạ tội, cáo quan về quê cũ.

Nhưng vua Tự Đức chẳng những không quở trách mà c̣n đưa thêm roi cho thầy và nói: Khanh quư trẫm v́ nể trọng khuôn phép, chứ không phải nể quyền uy nơi trẫm. Nếu không nghiêm như vậy th́ làm sao đào luyện được tài năng, hoàng tộc sẽ không có người kế nghiệp xứng đáng.

Cậu bé Ưng Lịch bị thầy đánh đ̣n ấy sau này trở thành vua Hàm Nghi, một ông vua yêu nước được lưu danh trong sử sách.

Vua Hàm Nghi.

Trong các thầy dạy vua Hàm Nghi, người đời cũng nhớ đến thầy Nguyễn Nhuận. Dù không đỗ cao, ông là một nhà Nho được kính nể không chỉ v́ trí tuệ uyên thâm mà c̣n cả sự liêm khiết, quang minh. Sau một thời gian mở trường dạy ở quê, ông được mời vào kinh dạy con cháu hoàng tộc. Trong các học tṛ của ông có cả Ưng Lịch, khi đó là một cậu bé ngỗ nghịch ít được chú ư đến.

Sau này Ưng Lịch trở thành vua Hàm Nghi, nhớ công ơn thầy dạy dỗ, muốn phong cho thầy một chức quan trong triều. Để tạ ơn vua, nghĩ đến quê ḿnh có vùng đất Tuyên Hóa nghèo khổ lại toàn là núi rừng, dân chúng ít học, thầy Nguyễn Nhuận đă xin được về Tuyên Hóa nhận chức Tri huyện.

Thời gian cụ làm quan ở huyện này, toàn huyện không có ăn xin ăn mày, không có trộm cắp, vườn tược nhà nhà thông thương, hoa quả không bị mất trộm, nhà nhà không phải đóng cửa khi chủ đi vắng…

Vua Lê Hiến Tông và bát canh của người thầy
Lê Hiến Tông (1461 – 1504) là một vị vua thông minh, nhân từ và ôn hoà. Dưới thời của ông, đất nước vẫn duy tŕ được sự thái b́nh, thịnh trị có từ thời vua cha Lê Thánh Tông.

Sách Đại Nam Nhất Thống Chí đă ghi lại một câu chuyện cảm động về đạo thầy tṛ trong một lần vua Lê Hiến Tông về thăm thầy cũ. Nội dung câu chuyện như sau:

Xa giá về đến cổng làng Châu Khê, nhà vua ra lệnh dừng kiệu và bước xuống đầu đường rẽ vào nhà thầy, vua chọn 2-3 cận thần cùng một vị quan sở tại tháp tùng vua vào nhà thầy giáo. Vua ôn tồn nói với mọi người đi theo:

- Hôm nay trẫm về đây là để thăm thầy chứ không phải vi hành, công cán v́ vậy cho phép các khanh về nghỉ ở công quán.

Mọi người bái tạ nhà vua rồi đi vào các quán dịch. Ở đó, các quan địa phương chuẩn bị chu đáo, có chăng đèn, kết hoa, có bàn trà nước. Nhà vua đi bộ cùng viên quan trấn và mấy quan hầu cận tiến vào nhà thầy. Không trống phách, không nhạc nhă, không có tiếng hô dẹp đường. Cụ Thượng thư già cùng các con cháu và giai nhân mũ áo chỉnh tề ra tận đầu thôn bày hương án nghênh tiếp nhà vua. Thấy thầy giáo, vua vội vàng đến gần cụ. Theo nghĩa vua tôi, cụ sụp lạy. Nhà vua hai tay nâng vai thầy lên, ôn tồn:

- Xin lăo tiên sinh b́nh thân để cho đệ tử không bị thất lễ.

Vua nói với những người đang quỳ rạp hai bên đường:

- Cho tất cả các người đứng dậy cùng trẫm về nhà tôn sư!

Vua nhắc lại lời nói với các quân sĩ và với người thân của thầy giáo:

- Hôm nay trẫm đến đây là học tṛ về thăm thầy, chứ không phải thiên tử đi kinh lư, nghi lễ ở chốn triều đ́nh dùng vào lúc khác!

Ngôi nhà thầy Nguyễn Bảo giản dị, cổ kính và gọn gàng, đúng với phong thái của chủ nhân - một bần nho trong sáng. Vua mời cụ ngồi lên sập giữa để ḿnh đứng vấn an thầy. Cụ giật ḿnh:

- Tâu bệ hạ đâu lại có thể như thế được. Đạo thầy là nặng, song phép nước cao hơn, xin hoàng thượng cho lăo phu này được đứng hầu! Người ngoài trông vào sao tiện ạ!

Nhà vua nhẹ nhàng:

- Thưa tôn sư, họ đă biết mục đích của trẫm hôm nay rồi. Tôn sư cho phép đệ tử ngồi chung là đă quá lắm rồi.

Nói xong, nhà vua đỡ cụ xuống cùng ngồi đàm đạo. Vua hỏi thăm sức khoẻ và đời sống của thầy cùng gia đ́nh, xin xem những bài thơ của thầy làm khi nhàn rỗi ở chốn thôn dă. Khi người nhà của cụ giáo dâng trầu nước chỉ đứng ở sân dưới thềm, chuyển qua các thị vệ dâng lên cụ giáo và nhà vua. Vua Hiến Tông lại khoát tay:

- Thôi để họ mang thẳng lên đây, chắc họ cũng muốn gần vua một chút. Âu cũng là cái lộc của lăo tiên sinh đây!

Thưởng thức chén trà ngát hương sen đồng nội, nhà vua nói với các quan theo hầu:

- Trẫm cho các ngươi lui! Chiều nay trẫm không dùng "ngự thiện", trẫm xin với lăo tiên sinh cùng gia đ́nh ăn bữa cơm quê. Trẫm muốn được ngồi chung mâm với thầy cũ cho thoả t́nh thầy tṛ, chắc lăo tiên sinh cho phép.

Cụ giáo nghẹn ngào:

- Xin bái tạ đức vua! Thánh chỉ đă truyền, thần xin vâng mệnh!

Bữa cơm thầy tṛ chiều hôm đó diễn ra thân mật. Các con cụ đứng hầu từ xa ngắm thầy tṛ nhà vua đối ẩm với thứ rượu nếp quư quê nhà hương thơm sực nức, nghe thầy tṛ nhà vua vừa ăn vừa ngâm nga thơ phú. Cụ Châu Khê có lẽ c̣n vui hơn cả nhà vua, bởi lẽ là ông có học tṛ ở ngôi tôn quư nhất nước vẫn mực thước thuỷ chung giữ đạo nghĩa thầy tṛ. Ông càng hài ḷng v́ học tṛ cũ của ông dẫu ngồi trên ngai vàng vẫn không quên gốc. Nhà vua đặc biệt thưởng thức món canh cua quê kiểng, bất giác nói với cụ Châu Khê:

- Thầy cho con ăn một bát canh này thật là một niềm hạnh phúc. Hương vị cua đồng quê nhà ít có thức ăn nào sánh tày, quả là ngon.

VietBF@ sưu tập
VIETBF Diễn Đàn Hay Nhất Của Người Việt Nam

HOT NEWS 24h

HOT 3 Days

NEWS 3 Days

HOT 7 Days

NEWS 7 Days

HOME

Breaking News

VietOversea

World News

Business News

Car News

Computer News

Game News

USA News

Mobile News

Music News

Movies News

History

Thơ Ca

Sport News

Stranger Stories

Comedy Stories

Cooking Chat

Nice Pictures

Fashion

School

Travelling

Funny Videos

Canada Tin Hay

USA Tin Hay

pizza
R10 Vô Địch Thiên Hạ
Release: 04-12-2023
Reputation: 236577


Profile:
Join Date: Sep 2014
Posts: 95,677
Last Update: None Rating: None
Attached Thumbnails
Click image for larger version

Name:	191.jpg
Views:	0
Size:	71.4 KB
ID:	2204544 Click image for larger version

Name:	192.jpg
Views:	0
Size:	50.2 KB
ID:	2204545
pizza_is_offline
Thanks: 7
Thanked 7,827 Times in 6,956 Posts
Mentioned: 6 Post(s)
Tagged: 0 Thread(s)
Quoted: 32 Post(s)
Rep Power: 117 pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10
pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10pizza Reputation Uy Tín Level 10
Reply

User Tag List


Những Video hay hiện nay
Best Videos around the world today
Phim Bộ Videos PC4

 
iPad Tablet Menu

HOME

Breaking News

Society News

VietOversea

World News

Business News

Other News

History

Car News

Computer News

Game News

USA News

Mobile News

Music News

Movies News

Sport News

ZONE 1

ZONE 2

Phim Bộ

Phim Lẻ

Ca Nhạc

Thơ Ca

Help Me

Sport Live

Stranger Stories

Comedy Stories

Cooking Chat

Nice Pictures

Fashion

School

Travelling

Funny Videos

NEWS 24h

HOT 3 Days

NEWS 3 Days

HOT 7 Days

NEWS 7 Days

HOT 30 Days

NEWS 30 Days

Member News

Tin Sôi Nổi Nhất 24h Qua

Tin Sôi Nổi Nhất 3 Ngày Qua

Tin Sôi Nổi Nhất 7 Ngày Qua

Tin Sôi Nổi Nhất 14 Ngày Qua

Tin Sôi Nổi Nhất 30 Ngày Qua
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.


All times are GMT. The time now is 18:11.
VietBF - Vietnamese Best Forum Copyright ©2006 - 2024
User Alert System provided by Advanced User Tagging (Pro) - vBulletin Mods & Addons Copyright © 2024 DragonByte Technologies Ltd.
Log Out Unregistered

Page generated in 0.09436 seconds with 14 queries