Chất tạo ngọt thay thế đường có gây đau tim không?

[june04]

Nghiên cứu mới cho thấy chất thay thế đường có tên erythritol, sử dụng trong các loại đồ ngọt không calo có thể gây đông máu, đột quỵ, đau tim và tử vong.

Nghiên cứu công bố trên tạp chí Medicine ngày 1/3. Các chuyên gia chỉ ra rằng rủi ro từ chất này "không hề nhỏ". Ở người có sẵn yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim, chẳng hạn bệnh nền tiểu đường, tỷ lệ đau tim hoặc đột quỵ cao gấp đôi nếu lượng erythritol trong máu ở mức cao.

Công trình bổ sung cũng cho thấy erythritol khiến tiểu cầu đông lại dễ dàng hơn. Các cục máu đông có thể vỡ ra, di chuyển đến tim hoặc não, gây đau tim hoặc đột quỵ.

Giống như sorbitol và xylitol, erythritol là một loại rượu đường và carb tồn tại tự nhiên trong nhiều trái cây và rau quả. Theo các chuyên gia, chất này không chứa calo, có khoảng 70% độ ngọt của đường. Được sản xuất nhân tạo với số lượng lớn, erythritol không có dư vị kéo dài, không làm tăng lượng đường trong máu, tác dụng nhuận tràng không cao như những loại rượu đường khác.

Tiến sĩ Stanley Hazen, giám đốc Trung tâm Chẩn đoán và Phòng ngừa Bệnh tim mạch tại Viện Nghiên cứu Lerner, cho biết hợp chất này trở nên phổ biến trong ngành công nghiệp thực phẩm, là phụ gia được dùng nhiều trong chế độ ăn kiêng keto, sản phẩm ít carb bán trên thị trường cho những người mắc bệnh tiểu đường.

"Một số loại thực phẩm được dán nhãn 'dành cho người tiểu đường' chứa nhiều erythritol hơn bất kỳ mặt hàng nào khác tính theo trọng lượng", ông Hazen nói.

Erythritol cũng là thành phần lớn nhất trong đường cỏ ngọt và đường la hán quả, ngọt hơn đường trắng khoảng 200 đến 400 lần.

Theo Hội đồng Kiểm soát Calo, kết quả phân tích mới trái ngược các nghiên cứu khoa học trước đó, cho thấy các chất làm ngọt có hàm lượng calo thấp như erythritol là an toàn.


Chất tạo ngọt không calo thay thế đường có thể gây bệnh tim mạch hoặc đột quỵ. Ảnh: KWCH

Tiến sĩ Hazen cho biết việc phát hiện ra mối liên hệ giữa erythritol và các vấn đề tim mạch là hoàn toàn tình cờ. Nghiên cứu ban đầu có mục tiêu đơn giản là tìm ra các hợp chất hoặc hóa chất chưa biết trong máu của người, có nguy cơ gây đau tim, đột quỵ hoặc tử vong trong ba năm tới. Để làm được điều này, tiến sĩ Hazen và các đồng nghiệp đã phân tích hơn 1.100 mẫu máu của người có nguy cơ mắc bệnh tim, thu thập từ năm 2004 đến 2011.

"Chúng tôi phát hiện hợp chất erythritol, là chất làm ngọt có trong máu. Cơ thể con người tạo ra erythritol một cách tự nhiên, nhưng với hàm lượng thấp, không gây nguy hại và cũng không đo đếm được", ông nói.

Để chắc chắn hơn về kết quả, nhóm của tiến sĩ Hazen tiếp tục thu thập mẫu máu từ hơn 2.100 người ở Mỹ, hơn 800 người châu Âu đến năm 2018. Khoảng 75% người tham gia mắc bệnh mạch vành hoặc cao huyết áp, 20% bị tiểu đường. Điểm chung của họ là đều có mức erythritol cao, dễ gây đau tim, đột quỵ hoặc tử vong trong ba năm tiếp theo.

Nguyên nhân là do erythritol gây ra tình trạng huyết khối tăng cường. Thông thường, cơ thể người cần cơ chế đông máu để không bị chảy máu đến chết khi có thương tích. Quá trình tương tự cũng xảy ra bên trong cơ thể.

Tiến sĩ Hazen giải thích mạch máu của con người luôn chịu áp lực và bị rò rỉ, các tiểu cầu liên tục tạo cục máu đông để bịt kín các lỗ hổng này. Kích thước cục máu đông phụ thuộc vào yếu tố kích thích tế bào. Khi bổ sung erythritol vào cơ thể, tiểu cầu trở nên siêu phản ứng, tạo ra 90% đến 100% cục máu đông.

Đối với người có nguy cơ đông máu, đau tim và đột quỵ, tiến sĩ Hazen khuyến nghị tránh sử dụng erythritol cho đến khi giới khoa học công bố những nghiên cứu sâu hơn.