Bác tôi 56 tuổi, bị tiểu đường một năm nay. Tôi nghe nói bệnh tiểu đường hạn chế bánh chưng, bánh tét th́ bác tôi chuyển sang ăn bánh tẻ, bánh nếp được không?
Làm cách nào giữ đường huyết dịp Tết? (Trọng Hưng, Nha Trang)
Trả lời:
Bên cạnh bánh chưng, bánh tét, Tết truyền thống của người Việt thường có bánh nếp, bánh tẻ. Bánh tẻ phổ biến ở các tỉnh miền Bắc, được làm từ bột gạo tẻ, gói bằng lá dong và luộc chín. Nhân bánh tẻ gồm thịt heo, mộc nhĩ (nấm mèo), gia vị. Loại bánh này thường được dùng cúng rằm, cúng gia tiên dịp Tết nguyên Đán. Bánh nếp miền Nam gọi là bánh ít, được làm từ nếp, nhân thịt mỡ, tôm. Có loại bánh nếp chay làm từ nhân đậu xanh mặn, đậu xanh ngọt.
Thành phần dinh dưỡng chính của bánh nếp, bánh tẻ là tinh bột. Gạo nếp có chỉ số đường huyết cao tới 85. Trong cách chế biến, tinh bột càng nấu kỹ th́ tốc độ hấp thụ và chuyển thành đường đi vào máu càng nhanh. Đây là món ăn người bệnh tiểu đường nên hạn chế, chỉ nên ăn khoảng 1-2 cái để tránh tăng đường huyết và các biến chứng nguy hiểm. Ăn kèm các loại rau, thịt... giúp làm chậm quá tŕnh hấp thu đường vào máu.
Nếu không kiểm soát, đường huyết tăng vọt dễ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Người bệnh tiểu đường có các bệnh nền như béo ph́, biến chứng thận, cao huyết áp, tim mạch... càng nên hạn chế ăn bánh tẻ, bánh nếp, bánh chưng, bánh tét...
Ngày Tết c̣n có nhiều món ăn truyền thống mà người bệnh tiểu đường cần hạn chế như món ăn nhiều mỡ: gị thủ, thịt đông, thịt kho hột vịt, lạp xưởng... Người bệnh nên ăn 1-2 miếng gị thủ, thịt đông, thịt kho hột vịt và không quá 1/2 cây lạp xưởng khoảng một gang tay; 50-100 g chả lụa một bữa. Các món hầm thường không có lợi cho người tiểu đường, tránh ăn các loại nước dùng có váng mỡ. Củ kiệu, dưa hành chứa nhiều đường và muối, không tốt cho sức khỏe. Nếu quá thèm hoặc thưởng thức hương vị Tết, bạn chỉ nên ăn 1-2 miếng nhỏ củ kiệu, dưa hành.
Người bệnh cần ăn đủ 3 bữa mỗi ngày, số lượng thức ăn không thay đổi nhiều so với ngày thường với đầy đủ các chất đạm như thịt, cá, trứng, sữa, đậu...Rau xanh nên khoảng 300g một ngày. Trái cây nên có khoảng 200 g một ngày, hạn chế trái cây sấy khô và loại có nhiều đường (mít, nhăn, nho...). Nước ép trái cây cần tránh bởi thức uống này dù là ép từ trái cây tự nhiên nhưng vẫn chứa nhiều đường, ít chất xơ, hấp thụ vào máu nhanh chóng dẫn đến tăng đường huyết.
Vào dịp Tết, không chỉ chế độ ăn uống dễ thay đổi mà việc luyện tập, vận động, giờ giấc sinh hoạt cũng bị xáo trộn. Nhiều người thường lo đường huyết tăng cao nên kiêng khem quá mức, không dám ăn uống, cộng thêm tâm lư căng thẳng gây hạ đường huyết nghiêm trọng. Người bệnh có thể kiệt sức sau mùa Tết v́ thức khuya, lịch tŕnh đi lại liên tục. Những điều này khiến sức khỏe giảm sút, không chỉ dễ tăng đường huyết mà c̣n dễ mắc các bệnh cảm cúm, cảm lạnh.
Nhiều người bệnh c̣n có tâm lư kiêng uống thuốc vào những ngày đầu năm hoặc quá bận nên quên uống thuốc hay tiêm insulin. Để tránh nguy hiểm, người bệnh nên chuẩn bị thuốc và dùng theo đúng chỉ định của bác sĩ Nội tiết - Đái tháo đường; luyện tập và ăn uống phù hợp. Thực hiện đúng, người bệnh sẽ có Tết trọn niềm vui cùng người thân, bạn bè.
|
|