Co giật, suy nhược đột ngột, rối loạn ngôn ngữ là một số dấu hiệu khởi phát cảnh báo ung thư năo mà bạn không thể lơ là.
Mặc dù khối u năo tương đối hiếm gặp nhưng khoảng 12.000 người được chẩn đoán mắc bệnh này ở Anh mỗi năm, bao gồm những người nổi tiếng như giọng ca Russell Watson, nhạc sĩ kiêm diễn viên Martin Kemp, ca sĩ Tom Parker của The Wanted.
Khó nhận biết triệu chứng
Ngày 13/11, người dẫn chương tŕnh truyền h́nh Jonnie Irwin của A Place in the Sun trên Channel 4 và Escape to the Country trên BBC tiết lộ việc ḿnh mắc ung thư năo. Irwin, 48 tuổi, cho biết anh bị ung thư giai đoạn cuối di căn từ phổi lên năo và anh không biết ḿnh c̣n sống được bao lâu nữa.
Jonnie Irwin cho hay lần đầu tiên anh nhận ra có điều ǵ đó không ổn là vào năm 2020 khi tầm nh́n bị mờ lúc đang lái xe ở thời điểm quay chương tŕnh A Place in the Sun.
Trong ṿng một tuần sau khi bay về nhà sau đó, Irwin cho biết anh được thông báo rằng anh chỉ c̣n "sống được 6 tháng". Ban đầu, anh ấy giữ bí mật về căn bệnh. Nhưng cuối cùng, anh quyết định công khai nhắm “truyền cảm hứng cho những người đang sống với cảnh tận dụng tối đa những ngày c̣n lại để sống”.
Cố cựu bộ trưởng, Nam tước Tessa Jowell là một nhân vật khác của công chúng bị u năo. Bà qua đời vào năm 2018, hưởng thọ 70 tuổi, một năm sau khi được chẩn đoán.
Trước khi qua đời, Nam tước Jowell đă nói rơ bà muốn giúp thay đổi cách nghiên cứu, điều trị u năo để đảm bảo tất cả bệnh nhân đều được chăm sóc tốt nhất có thể.
Bốn năm trôi qua, giấc mơ của bà đang trở thành hiện thực khi Tessa Jowell Brain Cancer Mission (TJBCM) - tổ chức được thành lập mang tên bà - đă trao tặng danh hiệu “Trung tâm xuất sắc Tessa Jowell” cho 9 trung tâm thần kinh trên khắp đất nước, ghi nhận những cá nhân xuất sắc trong việc chăm sóc và điều trị bệnh nhân ung thư năo.
Con gái của Jowell, Jess Mills, người đồng sáng lập TJBCM, cho biết mục tiêu của mẹ cô là giải quyết sự bất b́nh đẳng có hệ thống, tạo ra sự b́nh đẳng trong việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc bệnh ung thư.
“Thật đáng kinh ngạc, Vương quốc Anh vẫn là một trong những quốc gia có tỷ lệ sống sót sau ung thư thấp nhất ở châu Âu. Nhưng theo thời gian, Trung tâm Tessa Jowell sẽ đưa Vương quốc Anh trở thành quốc gia dẫn đầu toàn cầu trong việc điều trị và chăm sóc bệnh nhân u năo. Chúng ta c̣n một chặng đường dài phía trước, nhưng đây là một bước tiến lớn đầu tiên”, cô nói.
Tiến sĩ Catherine McBain, bác sĩ chuyên khoa ung thư lâm sàng tư vấn tại The Christie ở Manchester, một trong những bệnh viện được vinh danh là Trung tâm Xuất sắc Tessa Jowell, nhấn mạnh: “Mặc dù chẩn đoán khối u năo có thể rất tàn khốc, nhưng bệnh nhân nên tin tưởng trên khắp đất nước, nhân viên NHS đang làm việc chăm chỉ để cung cấp dịch vụ chăm sóc tốt nhất có thể hôm nay, đồng thời nghiên cứu các phương pháp điều trị cho tương lai”.
Sarah Lindsell, CEO của tổ chức từ thiện The Brain Tumour Charity, cho rằng giải thưởng Tessa Jowell là “bước tiến quan trọng để nâng tiêu chuẩn điều trị cho bệnh nhân u năo”.
“Việc phát hiện bệnh sớm vẫn rất quan trọng và là thử thách trong điều trị u năo. Đôi khi, các triệu chứng có thể mơ hồ và nhiều trong số những triệu chứng phổ biến nhất, như đau đầu dai dẳng hay các vấn đề trong phối hợp, có thể có nhiều nguyên nhân, nghiêm trọng hoặc không. Chúng tôi khuyến khích bất cứ ai gặp triệu chứng bất thường - đặc biệt khi họ trải qua nhiều triệu chứng hay vấn đề tồn tại dai dẳng, không rơ nguyên nhân - nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám”, bà Lindsells nói thêm.
Tiến sĩ McBain giải thích các triệu chứng của u năo thường thay đổi và trở nên tồi tệ hơn sau vài tuần, vài tháng, đồng thời xuất hiện thêm triệu chứng khác.
“Ngoài co giật có thể xảy ra một ḿnh, các triệu chứng khác thường đi cùng nhau, trở nặng và dễ phát hiện trong 2-3 tháng. Khi đó, bạn cần gặp bác sĩ”, tiến sĩ McBain nói.
Đau đầu là một trong những triệu chứng của ung thư năo nhưng chúng thường đi kèm triệu chứng khác. Ảnh: News Medical.
Những triệu chứng tiềm ẩn của ung thư năo
Hăy nhớ rằng, không điều nào trong số này tự động đồng nghĩa với việc bạn bị u năo, nhưng nếu bạn lo lắng, hăy đến gặp bác sĩ gia đ́nh.
1. Động kinh
Nếu bạn lên cơn co giật hoặc lên cơn đột ngột, bạn nên bệnh viện để chụp năo khẩn cấp.
2. Yếu mặt/tay/chân ở một bên cơ thể
T́nh trạng yếu như vậy có thể xảy ra đột ngột, giống như đột quỵ, hoặc có thể trở nên rơ ràng hơn dần dần trong vài tuần, chẳng hạn lê chân hoặc vấp ngă trên lề đường v́ dường như bạn không thể nhấc chân lên đúng cách.
3. Rối loạn ngôn ngữ rơ rệt
Nó thể hiện ở việc nói lắp, không thể t́m thấy từ hoặc nói sai từ. Việc cố gắng t́m một từ đôi khi là điều b́nh thường nhưng sẽ trở nên đáng lo ngại đối với khối u năo nếu nó ngày càng trở nên tồi tệ hơn trong khoảng thời gian vài tuần hoặc vài tháng và có liên quan đến các triệu chứng khác.
4. Thay đổi tính cách
Những người bị u năo có thể dần dần trở nên thu ḿnh lại hoặc bối rối hơn trong khoảng thời gian vài tháng, hoặc gặp khó khăn với những công việc mà trước đây họ có thể làm được, chẳng hạn chơi nhạc cụ hoặc giao dịch ngân hàng trực tuyến.
5. Tầm nh́n thay đổi
Đôi khi, các khối u trong năo làm giảm khả năng nh́n các vật thể ở một bên của chúng ta. Điều này có thể khiến mọi người va vào khung cửa, không thể nh́n thấy người ngồi bên trái hoặc bên phải hoặc kẹp gương chiếu hậu của ô tô đang đỗ nếu đang lái xe. Nếu bạn lo lắng về những thay đổi về thị lực, hăy bắt đầu bằng cách gặp bác sĩ nhăn khoa, người có thể thực hiện kiểm tra mắt toàn diện và chuyển bạn đến bệnh viện nếu cần.
6. Khó đọc hoặc giải thích từ ngữ
Bạn có thể nhận thấy rằng trong vài tuần, bạn ngày càng gặp khó khăn trong việc viết email hoặc gửi tin nhắn, hoặc t́m hiểu xem phụ đề hoặc từ ngữ trong sách nói ǵ - bạn có thể nh́n rơ các từ, nhưng bộ năo từ chối giải thích chúng hoặc hiểu ư nghĩa của chúng.
7. Nhức đầu
Nhức đầu là triệu chứng mà hầu hết mọi người liên tưởng đến u năo, nhưng thực tế chúng hiếm khi là triệu chứng duy nhất của u năo.
Khi đề cập đến các khối u năo, các bác sĩ nói về việc đau đầu cộng với các triệu chứng khác. Những cơn đau đầu đáng lo ngại khi trở nên “rơ ràng, chắc chắn và ngày càng tồi tệ hơn” trong khoảng thời gian từ 2 đến 3 tháng và liên quan đến một số triệu chứng khác.
VietBF©sưu tập