Người trung niên uống trung b́nh hai ly rượu hay hai lít bia mỗi ngày có bộ năo già hơn 10 năm so với người b́nh thường.
Nghiên cứu mới đây được công bố trên tạp chí Nature Communications cho thấy, uống vài ly bia, rượu mỗi tuần cũng gây tác động đến năo bộ. Uống bia rượu làm chậm hoạt động truyền tin của năo đến các bộ phận, khiến các phản xạ chậm hơn, chóng mặt và mất thăng bằng. Sử dụng rượu bia thời gian dài khiến năo co lại, khả năng suy nghĩ, học hỏi, ghi nhớ kém đi. Các tế bào ở tiểu năo bị phá hủy do tác động của rượu dẫn đến thoái hóa với các biểu hiện dễ nhận biết như rung tay, chân, rung giật nhăn cầu...
Nghiên cứu tiến hành trên 37.000 người trung niên khỏe mạnh ở Anh, những người này cung cấp thông tin chi tiết về sức khỏe, bệnh lư di truyền và tiến hành chụp cộng hưởng từ (MRI) năo. Các nhà khoa học tập trung tác động của rượu đến chất xám; lớp mô ngoài năo có vai tṛ kiểm soát cảm xúc, chuyển động và trí nhớ; chất trắng; lớp mô năo sâu kiểm soát hành động đi, nói, nh́n, ngửi và nghe. Sự thay đổi kích thước và cấu trúc năo bộ khi uống rượu bia cũng được quan tâm.
Kết quả thu được cho thấy, dù uống một lượng bia rất ít, khoảng một ly 500 ml bia mỗi ngày cũng ảnh hưởng đến việc giảm tổng thể khối lượng năo. Tiến sĩ Reagan (tác giả nghiên cứu) cho biết, dù đây là lượng bia rượu được cho là an toàn với mọi người, nhưng chúng vẫn gây ảnh hưởng nhất định đến năo và hệ thống các cơ quan khác.
Các nhà khoa học đă tính toán mức tiêu thụ rượu khác nhau ở người 50 tuổi. Dựa trên mức suy giảm khối lượng năo, người uống khoảng một đơn vị rượu mỗi ngày làm năo già đi 6 tháng. Ở mức một đến hai đơn vị rượu, khoảng một lít bia giảm thể tích năo dẫn đến lăo hóa thêm hai năm, tương tự hai đến ba đơn vị rượu là lăo hóa 3,5 tuổi năo.
So với người không uống rượu, những người từ 50 tuổi uống trung b́nh hai ly rượu, khoảng hai lít bia có bộ năo già hơn một thập kỷ dựa vào những thay đổi trong cấu trúc và mô được nh́n trên h́nh chụp cộng hưởng từ. Các yếu tố như tuổi, giới tính, chiều cao, thói quen hút thuốc, kinh tế, di truyền và kích thước đầu cũng ảnh hưởng đến khối lượng năo trong mối quan hệ với rượu bia.
Uống nhiều rượu bia có hại cho sức khỏe. Ảnh: Freepik
Một số tổn thương năo có thể hồi phục nếu ngừng và kiêng rượu bia một thời gian nhưng một số tổn thương là vĩnh viễn. Thói quen uống rượu bia gây mất một số tế bào thần kinh năo (không thể hồi phục khi đă mất) ở vỏ năo trước, tiểu năo, vùng sâu bên trong năo. Kết luận chung từ các nhà khoa học, thói quen sử dụng rượu bia có tác động xấu đến sức khỏe năo bộ theo thời gian.
Lạm dụng rượu bia cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ, chất cồn ngấm vào máu sẽ làm chậm năo bộ. Uống rượu bia sẽ không thể ngủ ngon v́ cơ thể vẫn tiếp tục hấp thụ và xử lư chất cồn. Khi say, nhiều người khó nhớ được ḿnh đă làm những ǵ, uống quá nhiều rượu bia có thể dẫn đến mất trí nhớ, sa sút trí tuệ. Tổn thương năo do rượu có biểu hiện là phán đoán kém, tư duy chậm và khó ra quyết định.
Thay đổi thói quen sống lành mạnh như kiêng rượu bia, thường xuyên tập thể dục, đọc sách, chế độ nghỉ ngơi, sinh hoạt khoa học để có sức khỏe tốt và làm chậm quá tŕnh lăo hóa. Bổ sung các loại vitamin B12, axit béo omega-3, thực phẩm chức năng hỗ trợ năo bộ và tuần hoàn máu tốt cho hệ thần kinh.
Thường xuyên bổ sung các thực phẩm như yến mạch, rau xanh đậm, trái cây, ngũ cốc, các thực phẩm giàu protein và uống nhiều nước hằng ngày góp phần tăng cường trí nhớ, ngăn ngừa quá tŕnh thoái hóa tế bào năo.