Các loại thuốc cần uống khi xuất hiện triệu chứng của Covid-19

[Romano]

Sốt, ho, đau đầu, mất ngủ là các triệu chứng phổ biến khi mắc Covid-19 thể nhẹ.
Đến nay, Việt Nam cũng như thế giới vẫn chưa có thuốc đặc trị cho bệnh Covid-19. Phương pháp được áp dụng hiện tại vẫn là điều trị triệu chứng. Trong đó, việc xử lý các triệu chứng sớm đúng cách sẽ mang lại hiệu quả điều trị tốt, giúp sớm khỏi bệnh.

Ngoài việc thường xuyên theo dõi các thông số như nhiệt độ, nồng độ oxy trong máu (SpO2), nhịp tim,... biết cách sử dụng thuốc khi những chỉ số này thay đổi hoặc dấu hiệu bất thường cũng là điều mọi người dân cần nắm vững, tránh sai lầm không đáng có.

Theo bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm Oxy Cao áp Việt - Nga, Trung tâm Nhiệt đới Việt Nga, Bộ Quốc phòng, khi SARS-CoV-2 xâm nhập vào cơ thể, hệ thống miễn dịch sẽ chiến đấu với virus này và biểu hiện ra ngoài bằng các triệu chứng cụ thể.

Sốt
“Thực tế, việc cơ thể sốt khi mắc Covid-19 cũng thể hiện hệ miễn dịch của chúng ta vẫn đang hoạt động tốt. Ở một số trường hợp cao tuổi, nhiều bệnh nền, đang dùng thuốc ức chế miễn dịch, ung thư,... virus có thể vẫn nhân lên mạnh mẽ nhưng không biểu hiện sốt”, bác sĩ Hoàng cho hay.

Tuy nhiên, tình trạng sốt quá cao có thể khiến cơ thể mệt mỏi do mất nước, điện giải,... Sốt cũng gây ra tình trạng đau đầu, mất ngủ, ăn kém, thậm chí co giật ở trẻ em. Lúc này, việc cần làm là hạ sốt.

Thông thường, các loại thuốc chứa paracetamol sẽ được sử dụng để hạ sốt với liều lượng tùy lứa tuổi. Một số loại thuốc có thành phần là paracetamol phổ biến là Efferalgan, Panadol, Tylenol,...

Theo bác sĩ Hoàng, về cơ bản, paracetamol khá an toàn với cơ thể người. Tuy nhiên, với một số ít trường hợp, thành phần này sẽ gây độc với gan và dẫn đến suy gan khi dùng nhiều.“Nếu không dùng được paracetamol, bệnh nhân có thể sử dụng ibuprofen với hàm lượng 200 hoặc 400 mg để thay thế”, vị chuyên gia gợi ý.

Bên cạnh thuốc hạ sốt, bác sĩ Hoàng cũng khuyến cáo bệnh nhân Covid-19 khi sốt nên bổ sung đủ nước và chất điện giải gồm kali, natri, clo (kali và muối ăn). Đây cũng là thành phần quan trọng để đảm bảo việc dẫn truyền thần kinh và co cơ. Các sản phẩm nên sử dụng trong trường hợp này là oresol, gói bổ sung điện giải, nước dừa, nước cháo, chanh muối,...

Ngoài ra, khi sốt kéo dài tới ngày thứ 6-7, thậm chí ngày thứ 10, bác sĩ Hoàng cho biết cần xác định thêm nguyên nhân sốt là SARS-Cov-2, vi khuẩn hay loại virus nào khác để đưa ra phương án xử lý phù hợp.

Ho, hắt hơi
Bác sĩ Hoàng cho biết đây là những phản xạ nhằm đẩy các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Theo đó, chỉ khi tình trạng ho quá khó chịu, gây đau quặn bụng, đau ngực, mất ngủ,... thì mới nên dùng thuốc giảm ho.

“Thông thường, chúng ta có thể dùng chanh, mật ong cùng nước ấm để giảm ho. Một số loại bổ phế thảo dược như Nam Hà, Bảo Thanh, PH,... hoặc Prospan từ lá thường xuân cũng có tác dụng nhất định”, vị chuyên gia chia sẻ.

Ngoài ra, trên thị trường hiện có một số loại thuốc giảm ho bằng cách ức chế trung khu hô hấp, ví dụ chứa thành phần codein. Tuy nhiên, bác sĩ Hoàng khuyến cáo người dân nên hạn chế sử dụng loại thuốc này.

Các loại thuốc chống dị ứng, thuốc long đờm cũng có tác dụng giảm ho, làm loãng đờm, dễ ho khác hơn. Theo vị chuyên gia này, việc bớt đờm cũng giúp đường hô hấp tránh bị kích thích dẫn đến ho.

Buồn nôn, nôn
“Triệu chứng này cũng là các phản xạ để cơ thể loại bỏ chất độc hại. Tuy nhiên, việc nôn ra ngoài khiến có thể bị mất điện giải, gây mệt mỏi. Do đó, chúng ta cần dùng thuốc để hạn chế tình trạng này”, bác sĩ Hoàng giải thích.Theo đó, để chống nôn, bệnh nhân Covid-19 có thể dùng gừng, thuốc chống co thắt đường tiêu hóa, như papaverin, drotaverin (nospa) hay thuốc chống nôn như motilium-M, primperan,...

Một số trường hợp buồn nôn, nôn còn do thiếu máu nuôi tiền đình. Lúc này, bệnh nhân có thể dùng Tanganil 500 mg và các thuốc tăng tuần hoàn não như beta histidine 16/24 mg, piracetam 400/800 mg.

Đi ngoài phân lỏng
Tương tự nôn, triệu chứng này cũng giúp cơ thể loại bỏ các chất độc hại ra ngoài. Việc đi ngoài phân lỏng cũng khiến người bệnh mệt mỏi, mất nước và thiếu điện giải. Do đó, chúng ta cần bù nước và điện giải cho cơ thể.

Một loại thuốc cầm đi lỏng hiệu quả là loperamid. Loại thuốc này khiến cơ trơn đường tiêu hóa giảm co bóp. Tuy nhiên, bác sĩ Hoàng khuyến cáo người dân không nên lạm dụng thuốc này vì cơ thể vẫn cần thải các chất độc ra ngoài.

Vị chuyên gia khuyên bệnh nhân nên dùng smecta. “Loại thuốc này như một lớp tráng, bao phủ niêm mạc ruột bị tổn thương. Bệnh nhân cũng có thể thay thế bằng gastropulgite nếu có vấn đề về dạ dày”, ông nói.

Ngoài ra, tổn thương ruột có thể làm vi khuẩn, các loại virus khác phát triển. Do đó, dùng berberin cũng là giải pháp tốt, hiệu quả và ít gây hại cho cơ thể do thuốc này không hấp thu vào máu, chỉ ở trong đường tiêu hóa.

Bác sĩ Hoàng cũng khuyến cáo trong tất cả trường hợp đi lỏng, người dân đều nên bổ sung men tiêu hóa (các lợi khuẩn đường ruột). Hiện trên thị trường có rất nhiều loại men tiêu hóa cùng các dạng khác nhau như men sống Bạch Mai, lactomin plus, antibio, biogaia, bifina, enterogermina, imiale,...

Đau nhức cơ thể
Bác sĩ Hoàng giải thích: “Tình trạng này là khó tránh khỏi. Tuy nhiên, khi độc tố của virus giảm, triệu chứng này sẽ hết. Thường không có loại thuốc nào làm đỡ được tình trạng này”.

Tuy nhiên, vị chuyên gia cũng khuyến cáo bệnh nhân có thể chườm nóng hoặc dùng một số thuốc giảm đau thông thường để hạn chế triệu chứng này.

Mẩn ngứa, dị ứng
Người dân có thể xử lý triệu chứng này bằng các loại thảo dược có tính mát, thuốc chống dị ứng thông thường như chlopheniramin, diphenhydramin, loratadin, desloratadin, certirizine, fexofenadine,...

Ớn lạnh
Triệu chứng này cũng do độc tố của virus gây nên. Bệnh nhân có thể uống trà gừng nóng, ăn các món ấm nóng, đủ dinh dưỡng để hạn chế tình trạng trên. Ngoài ra, một số loại thuốc hoạt huyết như ginkgo biloba, hoạt huyết dưỡng não, hoạt huyết nhất nhất, piracetam,... cũng có hiệu quả nhất định.

Căng thẳng, lo lắng, mất ngủ
Đây là vấn đề về tâm lý và có thể khiến sức khỏe tổng thể giảm sút. Bác sĩ Hoàng cho biết bệnh nhân có thể xử lý tình trạng này bằng các loại thuốc an thần nhẹ chứa thành phần thảo dược, magne66, melatonin.

Với các trường hợp nặng hơn, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được kê đơn dùng thuốc đặc trị tình trạng rối loạn hệ thần kinh thực vật.

Đau tức thượng vị, trào ngược dạ dày
Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này là căng thẳng, lo lắng, ngủ kém, ăn uống thất thường trên những bệnh nhân vốn bị viêm/loét dạ dày tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản từ trước.

Lúc này, bệnh nhân có thể dùng an thần và magne66 để giảm triệu chứng. Trong trường hợp không đỡ, bác sĩ Hoàng khuyến cáo một số loại thuốc bao phủ niêm mạc dạ dày như pepsane, gastropulgite, trymo,.... hoặc bazo nhẹ để trung hòa axit dạ dày như maalox, yumangel, phosphalugel, gaviscon, kremil-s. ebysta,...

Đau đầu, nhức mắt, ù tai
Các triệu chứng này thường do thiếu máu lên não kết hợp độc tố của virus. Để xử lý, bệnh nhân nên xoa bóp vùng cổ vai gáy, dùng thuốc tuần hoàn não, thuốc hoạt huyết,... Một số loại thuốc thông dụng là ginkgo biloba, thuốc hoạt huyết thảo dược, vinpocetin, piracetam, betahistidin, cinnarizin, flunarizin,...

Mất khứu giác, vị giác
“Triệu chứng này xuất hiện do tổn thương các tế bào thần kinh đệm có chức năng dẫn truyền xung động thần kinh. Các tế bào khứu giác, vị giác không bị ảnh hưởng. Do đó, việc ăn uống, ngủ nghỉ tốt sau Covid-19, tập hít các mùi vị, ăn những món quen thuộc và tưởng tượng bằng trí óc sẽ giúp khứu giác, vị giác trở lại bình thường sau khoảng vài ngày đến vài tuần”, bác sĩ Hoàng giải thích.

Ngoài ra, người dân cũng có thể bổ sung một số thuốc bổ thần kinh như vitamin B1, B6, B12, citicoline, piracetam, choline alfoscerate, nocleo-cmp,...

Chảy nước mũi
Triệu chứng này xảy ra khi độc tố làm tăng tính thấm thành mạch, làm xung huyết các mạch máu trong mũi, từ đó khiến nước mũi chảy ra nhiều hơn. Lúc này, bệnh nhân nên dùng nước muối sinh lý, thuốc co mạch như otrivin 0,05-0,1%, coldi B, rhinex 0,05%,...

Các mạch máu nhỏ xung huyết
Cụ thể, một số người xuất hiện tình trạng mắt đỏ, xì mũi hoặc ho ra chút máu. Nguyên nhân là các mạch máu nhỏ bị vỡ. Theo bác sĩ Hoàng, tình trạng này nhìn chung không đáng ngại và thường sẽ tự hết.

Tuy nhiên, một vài bệnh nhi có thể chảy máu cam sẽ phải nhờ bác sĩ tai mũi họng dùng thuốc cầm máu hoặc chấm nitrat bạc. Các trường hợp mắt đỏ kéo dài có thể do viêm kết mạc, viêm giác mạc… sẽ cần tới khám bác sĩ nhãn khoa.