Theo như trong bài phát biểu kéo dài chỉ dưới 30 phút ngày 6-1, Tổng thống Mỹ Joe Biden lên án người tiền nhiệm Donald Trump là mối đe dọa đối với nền dân chủ, sau khi ông Biden khẳng định người tiền nhiệm Donald Trump có trách nhiệm trong vụ tấn công điện Capitol cách đây một năm.
Khoảng 1 tháng sau bạo động Điện Capitol và việc Donald Trump bất ngờ bị luận tội đă lùi phía sau, Tổng thống Joe Biden tỏ dấu hiệu “mệt mỏi”khi nói về cựu Tổng thống. Một tháng sau, Biden mỉa mai rằng “nhớ người tiền nhiệm,” và nhiều tháng sau đó, Biden phần lớn tránh nhắc đến ông Trump.
Tuy nhiên, vào ngày kỷ niệm 1 năm bạo động Điện Capitol 6 tháng 1, đương kim Tổng thống có ngoại lệ lớn. Biden đọc bài phát biểu mạnh mẽ bác bỏ cựu Tổng thống – người cho đến nay vẫn giữ quyền lực trong Đảng Cộng hoà hơn bao giờ hết, và những đồng minh của ông ta đă kích động vụ tấn công.
Dưới đây là 5 điểm nổi bật trong bài phát biểu của Tổng thống Biden.
1.Tập trung vào Trump
Ư định của Biden không chỉ tập trung vào những kẻ bạo động mà c̣n về cựu Tổng thống được thể hiện rơ ngay từ phút đầu bài phát biểu, và được tiếp tục xuyên suốt bài phát biểu. Sau khi ca ngợi những người đă chống lại bạo động, Tổng thống ngay lập tức gắn vụ tấn công Điện Capitol với Trump, và lặp lại nhiều lần, với giọng tức giận.
“Lần đầu tiên trong lịch sử chúng ta, một tổng thống không chỉ thất cử, mà ông ta c̣n t́m cách ngăn chặn chuyển giao quyền lực ôn hoà khi đám đông bạo lực xông vào Điện Capitol,” Biden nói. “Nhưng họ thất bại. Họ thất bại.”
“Ông ta đă làm những ǵ mà không có tổng thống nào trong lịch sử Mỹ, lịch sử của quốc gia chúng ta, từng làm: Từ chối chấp nhận những kết quả một cuộc bầu cử, và ư nguyện của đồng bào Mỹ,” Biden nói thêm.
Tổng thống chuyển sang chỉ trích việc ông Trump tŕ hoăn can thiệp bạo động. “Chúng ta không nh́n thấy những ǵ?” Biden nói. “Chúng ta không nh́n thấy một cựu Tổng thống vừa mới tập hợp, kêu gọi đám đông tấn công, ngồi ở pḥng ăn riêng gần pḥng Bầu dục trong Toà Bạch Ốc, xem bạo động qua truyền h́nh và không làm ǵ cả trong nhiều tiếng đồng hồ, khi cảnh sát bị hành hung, mạng người gặp nguy hiểm, thủ phủ quốc gia bị bao vây.”
2. Không chỉ chỉ trích mà c̣n khiêu khích Trump
Phần lớn bài phát biểu của Biden không chỉ nhằm chỉ trích mà c̣n khiêu khích Trump.
Tổng thống nói đến “cái tôi bị bầm dập” của người tiền nhiệm khi bị thua bầu cử 2020. “Ông ta làm như vậy v́ coi trọng quyền lực hơn nguyên tắc, v́ ông ta nh́n thấy lợi ích cá nhân quan trọng hơn lợi ích quốc gia, và lợi ích của Mỹ, và v́ cái tôi bị bầm dập của ông ấy quan trọng hơn nền dân chủ và Hiến pháp của chúng ta,” Biden nói.
Biden cũng nhắc đến 81 triệu cử tri đă bỏ phiếu cho ông – dường như muốn ám chỉ đến việc cựu Tổng thống và đồng minh thường xuyên tung hô 74 triệu người đă bỏ phiếu cho Trump, và cho rằng, nếu phớt lờ những tuyên bố gian lận bầu cử vô căn cứ cũng không khác ǵ xem thường những cử tri đó.
Biden nói về những người đă không ủng hộ những tuyên bố của Trump. “Ông ta không thể chấp nhận sự thật đă thất cử, thậm chí ngay cả khi 93 Thượng nghị sĩ Mỹ, Tổng trưởng Tư pháp của ông ta, Phó tổng thống của ông ta, các Thống đốc, và giới chức tại mọi tiểu bang chiến địa, bảo rằng ônt ta đă thua,” Tổng thống nói. “Đó là những ǵ 81 triệu quư vị đă làm, khi quư vị bỏ phiếu cho một con đường mới phía trước.”
Biden tung cú đấm cuối cùng vào cuối bài phát biểu, khi đi vào tận cùng sợ hăi của ông Trump: một kẻ thất bại!
“Ông ta t́m cách đổ lỗi, t́m lư do, t́m cớ để che đậy sự thật rằng, ông ta không chỉ là một cựu Tổng thống, ông ta là một cựu Tổng thống bị đánh bại,” Biden tuyên bố, nhấn mạnh “bị đánh bại” và lặp lại từ này – “bị đánh bại với khác biệt 7 triệu lá phiếu của quư vị trong một cuộc bầu cử đầy đủ, tự do và công bằng.”
3. Thừa nhận thụ động không hiệu quả
Có thể đây là một dịp đặc biệt, nhưng bài phát biểu dường như đánh dấu sự thừa nhận rằng Trump không vẫn c̣n đó, không đi đâu cả, và không ai có thể giả vờ khác đi.
Nhưng cùng lúc, bài phát biểu cũng nhắc lại những lời quở trách Trump trước đây khi Biden tránh nêu đích danh cựu Tổng thống. Cựu Tổng thống George W. Bush cũng làm như vậy trong bài phát biểu chống lại ông Trump vào cuối năm 2017, và vào thứ 5, “Trump” cũng là từ thiếu vắng một cách kỳ lạ trong bài phát biểu của Biden.
Trong bài phát biểu, Biden cùng những chữ “cựu Tổng thống,” ít nhất 16 lần trong ṿng 10 phút, như thể nêu tên Trump sẽ hợp pháp hoá ông ta.
Trong trường hợp của ông Bush, và các nhà lập pháp Cộng hoà khác chỉ trích Trump trong 5 năm qua, th́ việc không nêu đích danh ít nhất cũng có một số ư nghĩa về mặt chính trị. Có lẽ mọi người sẽ nghĩ có những điểm hơn là công kích một người cụ thể hay chăng? Có lẽ nó sẽ giảm sức nóng từ những người trong đảng phái của một người? Hay có lẽ nó sẽ được hiểu đây là lời kêu gọi hơn là tấn công chính trị cá nhân?
Nói ǵ th́ nói, bài phát biểu của Biden cũng đă nhắm mục tiêu cụ thể vào Trump, th́ tại sao không nói thẳng ra, và làm cho nó rơ ràng hơn.
4. Quở trách yếu
Cuối bài phát biểu, Biden nhắc đến điều lâu nay không thu hút nhiều sự chú ư: Ư kiến ngấm ngầm của Cộng hoà rằng bầu cử tổng thống ở mức độ nào đó bị đánh cắp, nhưng không phải ở những cuộc bầu cử khác.
Một vài ngày trước bạo động 6 tháng 1, sự so sánh này được Dân biểu Cộng hoà Chip Roy (Texas) thúc đẩy. Roy từng làm đổng lư cho Thượng nghị sĩ Ted Cruz (Cộng hoà – Texas). Theo lập luận của ông Roy, nếu kết quả bầu cử bị nghi ngờ, th́ tại sao đồng nghiệp Cộng hoà của ông ta lại không phải đối những người trúng cử trong cùng những lá phiếu đó.
Hầu hết những cuộc tranh cử ở những tiểu bang mà Trump thách thức không sít sao như bầu cử tổng thống. Nhưng Trump cáo buộc gian lận cử tri ở mức độ lớn và lịch sử. V́ vậy, hoàn toàn hợp lư khi đặt câu hỏi tại sao những kết quả này không bị những người cho rằng ông Trump không thua nghi ngờ.
Cựu Đổng lư của Thượng nghị sĩ Cruz đặt nền móng để đưa ra quan điểm này cách đây 1 năm, và vào hôm thứ 5, Biden nêu điều này. Đây chắc chắn là một cuộc thập tự chinh gian lận bầu cử có chọn lọc.
5. Những ǵ đang xảy ra hiện nay
Câu hỏi đặt ra: bài phát biểu của Biden có ư nghĩa ǵ? Nó chỉ nhắc nhở mọi người về cuộc tấn công vào nền dân chủ – chỉ 1 ngày, hay để thúc đẩy hành động tiếp theo?
Dân chủ thúc đẩy cải tổ luật bỏ phiếu của quốc gia, với lư do Cộng hoà đang nỗ lực viết lại luật ở các tiểu bang, nhưng việc này dường như không đi đến đâu. Dân chủ cũng phớt lờ đề nghị của lănh đạo Cộng hoà rằng hai bên nên thương lượng, nhượng bộ nhau, bằng cải tổ Đạo luật Kiểm phiếu Cử tri đoàn mà ông Trump t́m cách lợi dụng vào ngày 6 tháng 1. Dân chủ cho rằng, chỉ cải tổ đạo luật này không phải là bước đi đầy đủ.
Một giải thích chính trị khác là Biden hiểu nghị sự của ông chắc chắn không đi về đâu. Lập luận này cho rằng, cử tri phải được nhắc nhở những ǵ đă xảy ra vào năm 2020 trước bầu cử 2022 – khi thế đa số của Dân chủ găp nguy hiểm – và có lẽ trước một cuộc tái đấu có thể xảy ra vào năm 2024 với Trump (hay một ứng cử viên Dân chủ khác tranh cử đối đầu Trump)
Rốt cuộc, khi lịch quay sang năm bầu cử, lập pháp có xu hướng tạm ngưng, và những lo ngại đó được ưu tiên. Biden khiêu khích Trump chắc chắn không làm giảm lư thuyết này.
Cách nào đi chăng nữa th́ đây cũng là một bước tiến quan trọng trong cuộc chiến lâu dài v́ nền dân chủ. Và cho đến nay, đây là bước đi quan trọng nhất của Biden trên mặt trận đó. Hương Giang
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
