Theo như hai tổ chức Quan Sát Nhân Quyền (Human Rights Watch) và Phóng Viên Không Biên Giới (RSF) đă lần lượt lên án bản án dựa trên "những lập luận khập khiễng" đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế gây sức ép để cựu nhà báo được trả tự do ngay lập tức, sau khi vào ngày 14/12/2021, ngay sau khi ṭa án thành phố Hà Nội kết án 9 năm tù đối với bà Phạm Đoan Trang v́ tội "tuyên truyền chống Nhà nước".
photo : Facebook / Pham Doan Trang © rsf.org
Tổ chức RSF trụ sở tại Paris nhắc lại, trước khi bị kết án, bà Phạm Đoan Trang đă bị giam giữ tùy tiện suốt 434 ngày. Cựu nhà báo từng được tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới trao Giải Tự do Báo chí 2019 bị bắt ngày 06/10/2020 tại thành phố Hồ Chí Minh, chỉ vài giờ sau cuộc đối thoại thường niên Mỹ-Việt về nhân quyền.
Phiên ṭa mang tính chính trị
Trong thông cáo ngày 14/12, ông Daniel Bastard, người phụ trách khu vực châu Á-Thái B́nh Dương của RSF, lên án bản án « được thực hiện theo lệnh của Đảng cầm quyền với mục đích duy nhất là trừng phạt một nhà báo chỉ v́ cố gắng thông tin cho đồng bào ». Do đó, RSF « kêu gọi cộng đồng quốc tế áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các quan chức Việt Nam chịu trách nhiệm » và để bà Trang « được trả tự do ngay lập tức ».
Trước đó, trả lời RFI ngày 14/12, ông Phil Robertson, trợ lư giám đốc phụ trách châu Á của tổ chức Quan Sát Nhân Quyền (HRW) cũng lên án phiên ṭa mang tính chính trị và yêu cầu trả tự do ngay lập tức cho cựu nhà báo Phạm Đoan Trang:
« Phạm Đoan Trang là một blogger rất chính trị. Cô ấy nằm trong số những nhà đấu tranh nổi tiếng nhất Việt Nam. Cô đă gặp ông Barack Obama và nhiều nhà lănh đạo khác trong các chuyến công du Việt Nam của họ. Trước khi trở về Việt Nam, Phạm Đoan Trang đă đi khắp khu vực để đấu tranh v́ nhân quyền. Cô cũng xuất bản nhiều tác phẩm về nạn tham nhũng và t́nh trạng người dân bị mất đất.
Trong mắt chính phủ, Phạm Đoan Trang gây phiền phức. Họ sợ cô vận động những người khác chỉ trích chế độ. V́ thế họ cáo buộc cô tội « tuyên truyền chống phá Nhà nước » và sẵn sàng kết án cô nhiều năm tù. Điều này hoàn toàn không chấp nhận được v́ Phạm Đoan Trang không làm ǵ sai.
V́ thế, chúng tôi yêu cầu trả tự do cho cô ngay lập tức. Việt Nam sử dụng các luật về an ninh quốc gia để kết án mọi tiếng nói đối lập với đảng cầm quyền để biện minh cho mọi sự trấn áp ».
Vài chục nhà đấu tranh bị kết án theo điều 117 của bộ luật h́nh sự trong năm 2021
Ngoài Phạm Đoan Trang vừa bị kết án, trong một thông cáo khác ngày 14/12, tổ chức Quan Sát Nhân Quyền, trụ sở tại New York, c̣n yêu cầu Việt Nam trả tự do ngay lập tức cho hai nhà hoạt động v́ quyền lợi đất đai ở Hà Nội, ông Trịnh Bá Phương và bà Nguyễn Thị Tâm. Phiên xét xử dự kiến mở ra tại Hà Nội ngày 15/12/2021 và họ bị cáo buộc vi phạm điều 117 của bộ luật h́nh sự. « Nếu bị kết tội, mỗi người sẽ phải đối mặt với mức án lên tới 20 tù ». HRW kêu gọi chính quyền Việt Nam « nên lập tức hủy bỏ các cáo buộc mang động cơ chính trị » nhắm vào họ.
HRW nhắc lại « chỉ tính riêng trong năm 2021, có ít nhất 16 người - trong đó có các blogger độc lập nổi tiếng Phạm Chí Dũng, Nguyễn Tường Thụy và Phạm Chí Thành - đă bị kết tội và xử án tù v́ đă vi phạm điều 117. Có 11 người khác, trong đó có nhà hoạt động nhân quyền Nguyễn Thúy Hạnh, đă bị bắt và đang bị tạm giam chờ xét xử cũng theo điều luật nói trên ».