Ngồi quá nhiều có thể làm gia tăng nguy cơ mắc một căn bệnh ‘sát thủ thầm lặng’ mà bạn có thể chưa từng nghe đến.
Báo The Sun vừa đăng tải bài viết cảnh báo một chứng bệnh có thể xảy ra khi một người ngồi quá nhiều.
Theo đó, ngồi quá nhiều có thể làm gia tăng nguy cơ mắc thuyên tắc mạch phổi – căn bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, bất kể họ cảm thấy khỏe mạnh như thế nào.
Thuyên tắc mạch phổi là khi cục máu đông di chuyển đến phổi và gây tắc nghẽn một mạch máu, có thể nhanh chóng chuyển biến nặng, đe dọa tính mạng. Cục máu đông thường xuất phát từ chân – chứng bệnh được gọi là huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT).
Khoảng 2.300 người Anh chết v́ thuyên tắc mạch phổi hằng năm, theo số liệu thống kê năm 2012 từ Tổ chức Phổi Anh.
Tiến sĩ Karlyn Martin, phó giáo sư y khoa tại Trường Y Feinberg thuộc Đại học Northwestern ở Chicago (Mỹ), nói rằng mọi người không biết nhiều về thuyên tắc mạch phổi như họ biết về đau tim.
Tiến sĩ Martin nói với Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ: "Thật không may, thuyên tắc mạch phổi có thể tấn công mọi người ở mọi giai đoạn của cuộc đời, từ trẻ và khỏe mạnh đến già và không khỏe mạnh".
"Tôi nghĩ nếu ai đó bị đau ngực, họ sẽ nghĩ ngay đến ‘đau tim' và đến bệnh viện. Nhưng họ không nghĩ 'Ồ, tôi có thể bị thuyên tắc mạch phổi…’, tiến sĩ nói thêm.
"V́ vậy, chúng tôi đă đón nhiều bệnh nhân có các triệu chứng trong vài ngày đến vài tuần rồi mới đến bệnh viện để t́m hiểu vấn đề".
Yếu tố nguy cơ của thuyên tắc mạch phổi
Theo Dịch vụ Y tế Vương quốc Anh (NHS), thuyên tắc mạch phổi thường xảy ra khi một phần của cục máu đông tự tách ra khỏi chân và di chuyển lên phổi.
Trong 50% trường hợp mắc thuyên tắc mạch phổi, nguyên nhân không được t́m ra.
Nhưng 50% c̣n lại mắc thuyên tắc mạch phổi khi đang nằm viện, lư do là nằm bất động trong thời gian dài.
Những bệnh nhân sau phẫu thuật có nguy cơ huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT) gia tăng. Ngoài ra, DTV cũng có thể xảy ra ở những người ngồi nhiều trên tàu hỏa, máy bay hoặc ô tô.
50% bệnh nhân mắc thuyên tắc mạch phổi phát triển bệnh này khi đang nằm viện, lư do là nằm bất động trong thời gian dài.
Theo NHS, DVT đôi khi có thể phát triển sau khi người bệnh ngồi trên các phương tiện giao thông hơn sáu giờ.
DVT xảy ra do ít vận động. Khi đó, các cơ ở cẳng chân không được sử dụng trong thời gian dài. Điều này khiến máu khó lưu thông theo cách b́nh thường, khiến máu đông lại.
DVT cũng có nguy cơ cao xảy ra ở nhân viên văn pḥng - đặc biệt là những người ngồi 8 giờ một ngày.
Một nghiên cứu cho thấy thời gian làm việc dài kéo (55 giờ mỗi tuần) làm tăng nguy cơ phát triển cả DVT và thuyên tắc mạch phổi.
NHS cho biết để ngăn ngừa DVT, bạn không nên ngồi yên trong thời gian dài và phải đứng dậy và di chuyển sau ít nhất 1 tiếng ngồi. Hăy cố gắng không vắt chéo chân khi ngồi v́ điều này có thể hạn chế lưu lượng máu.
Một số yếu tố nguy cơ khác của căn bệnh này là:
- Người trên 60 tuổi
- Sử dụng HRT (estrogen làm tăng khả năng đông máu)
- Người béo ph́
- Người mắc bệnh nền như bệnh tim hoặc ung thư
Dấu hiệu thuyên tắc mạch phổi
Có một số dấu hiệu quan trọng cần lưu ư của bệnh thuyên tắc mạch phổi. Nhưng ngay cả những cục máu đông lớn cũng có thể không có triệu chứng, theo Gary Raskob, thành viên hội đồng quản trị của Liên minh Đông máu Quốc gia ở Mỹ.
Các triệu chứng phổ biến của thuyên tắc mạch phổi là:
Dấu hiệu ở chân cảnh báo bạn đang mắc căn bệnh nguy hiểm mà không biết
- Khó thở
- Nhịp tim rất nhanh
- Đau ngực
- Ho ra máu
- Ngất
Bạn có thể có các triệu chứng của DVT trước đó, ví dụ như
- Đau nhói hoặc chuột rút ở một chân (hiếm khi cả hai chân), thường ở bắp chân hoặc đùi
- Sưng ở một chân (hiếm khi cả hai chân)
- Cảm giác nóng xung quanh vùng đau
- Da đỏ hoặc sẫm màu xung quanh vùng đau
- Các tĩnh mạch sưng lên, cứng hoặc đau khi chạm vào
Những nguy hiểm khác của việc ngồi cả ngày
Nghiên cứu cho thấy người trưởng thành trong độ tuổi lao động ở Anh ngồi một chỗ trung b́nh 9,5 giờ mỗi ngày. Con số này tăng dần theo độ tuổi, đến năm 75 tuổi, người Anh ngồi một chỗ 11 giờ mỗi ngày.
Những người ngồi nhiều được phát hiện có nhiều cơn đau tim hơn và lăo hóa nhanh hơn.
Một nghiên cứu cho thấy những người lao động hầu như không di chuyển khỏi bàn làm việc trong 8 giờ có nguy cơ chết sớm cao hơn 60%.
VietBF @ Sưu tầm