Giáo viên ở Mỹ hai năm nay đă điên đầu v́ phải giảng dạy trong đại dịch nhưng thế vẫn chưa đủ, họ c̣n đối mặt với một thứ hỗn loạn khác: học sinh đại náo.
Tháng này, trend phá phách trên TikTok đă nâng lên một cấp độ mới: bạo lực thân thể với giáo viên và nhân viên trong trường. Viễn cảnh đó khiến những người giảng dạy vốn đă mất tinh thần, càng trở nên lo lắng về giới hạn chịu đựng của nghề giáo trong t́nh h́nh hiện tại.
Vào tháng 9, tháng tựu trường, một trào lưu gọi là "Devious licks" (Nhất quỷ nh́ ma) xuất hiện, thách thức học sinh ăn cắp và phá hoại tài sản của trường. Hàng loạt cô, cậu bé tuổi teen trên khắp nước Mỹ bị bắt.
Theo một danh sách đang lan truyền trên mạng, "challenge" (thử thách) của tháng 10 này là "tát nhân viên của trường". Các thách thức cho những tháng tiếp theo rất đa dạng, từ "phá biển tên trường", "giơ ngón tay thối với cán bộ pḥng sinh viên" đến "hôn bạn gái ở trường" và "chọt vào ngực ai đó".
Anna Fusco, chủ tịch Hiệp hội giáo viên Broward, đại diện cho người làm trong ngành giáo dục ở hạt Florida, cho rằng: "Đây là một kế hoạch được tính toán rơ ràng để gây hại cho người khác, chứ không phải là một tṛ chơi b́nh thường". Bà Fusco đă làm việc tại các trường học trong gần ba thập kỷ và đây là lần đầu tiên bà chứng kiến một âm mưu cố t́nh kích động bạo lực đối với giáo viên. Bà chưa bao giờ nghĩ rằng ḿnh phải ở vị trí tư vấn cho các đồng nghiệp để liên hệ với cơ quan thực thi pháp luật nếu hành vi của học sinh vượt quá tầm kiểm soát.
Hiệp hội gần đây đă cảnh báo các giáo viên về trend này và khuyến khích các lănh đạo trường chủ động xử lư vấn nạn. "Sự việc nghiêm trọng đến nỗi tất cả những người mà tôi nói chuyện qua đều vô cùng sửng sốt v́ mức độ của nó", bà Fusco nói. "Các giáo viên trong hiệp hội không dám đăng kư đi dạy và khi ở trong trường cứ phải nh́n trước ngó sau, lo sợ ḿnh có thể bị đánh, tát, đá, đấm vào đầu, mặt, lưng hoặc bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể".
Nhiều thầy cô đă phải lên mạng xă hội để can ngăn tṛ thách đó này và cầu xin TikTok hành động. Trước đó, TikTok cho biết sẽ xóa các nội dung liên quan đến "devious licks", bao gồm hashtag #deviouslicks và sẽ chuyển hướng các thẻ và kết quả t́m kiếm liên quan tới Nguyên tắc cộng đồng, để ngăn cản những hành vi tương tự. Người dùng TikTok đă bắt đầu sử dụng các hashtag thay thế để "lách" lệnh cấm.
"Devious licks" xuất hiện vào thời điểm mà các giáo viên đang ở trong t́nh trạng kiệt sức và tinh thần mệt nhoài. Trường học vốn đă biến thành một chiến trường đầy rẫy khẩu trang, vaccine và phân biệt chủng tộc trầm trọng. Trong bối cảnh việc học bị gián đoạn, các trường đang phải vật lộn với t́nh trạng thiếu nhân sự, buộc nhiều thầy cô phải gánh thêm nhiều nhiệm vụ khác trong khi vừa phải giúp đỡ những học sinh chán nản và trầm cảm.
Ebony Thornton, giáo viên dạy tiếng Tây Ban Nha tại Trường Công lập Hạt Gwinnett, bang Georgia, cho biết đă "rất nản" kể từ khi đại dịch bùng phát. Cô và nhiều đồng nghiệp cảm thấy cuộc sống của họ đang bị xem nhẹ khi chính quyền yêu cầu đi dạy trở lại bất chấp rủi ro lây nhiễm ở trường. "Có cảm giác như cái nghề của chúng tôi đang chết dần chết ṃn", cô nói.
John Bracey, giáo viên tiếng Latin tại một trường trung học ở Massachusetts, nhận định tṛ "Nhất quỷ nh́ ma" này chỉ là phiên bản khác của những ǵ nằm trong quá tŕnh dài hơi mang tên "phủ định nhân tính" (hành động hoặc suy nghĩ coi một người là "thấp hơn" con người) đối với các nhà giáo. Ông không ngạc nhiên khi thấy giáo viên là mục tiêu phá phách của challenge tháng này.
Ông nói: "Tôi không biết trong bao nhiêu thập kỷ, giáo viên đă là cái bao cát, là vật tế thần cho mọi thứ...".
Khi được hỏi liệu có lo sợ bị tấn công trong tháng này hay không, thầy Bracey nói rằng ḿnh "cảm thấy như bị tê liệt". Thầy lo cho sự an toàn về thể chất khi được yêu cầu quay trở lại trường học đông đúc giữa đại dịch: "Tôi thà nhận một cái tát vào mặt hơn là mắc phải loại virus chết người" .
Các nhà lănh đạo cấp quận trên khắp nước Mỹ đă cảnh báo người dân về t́nh trạng bạo lực có thể xảy ra, nhấn mạnh hậu quả cho những người tham gia vào trend này. Nhiều hành vi liên quan đến tṛ "Nhất quỷ nh́ ma" đă được quy vào tội h́nh sự, từ hành hung cho đến tấn công t́nh dục. Những học sinh tham gia không chỉ phải đối mặt với việc bị đ́nh chỉ học mà c̣n bị bắt giữ.
Kenneth Trump, nhà tư vấn của Dịch vụ An ninh và An toàn trường học Quốc gia, cho biết các trường học cần chủ động và sáng tạo trong việc ngăn chặn xu hướng này.
Hannah Miller, thuộc Trung tâm Môi trường Sư phạm Quốc gia tại Ramapo, th́ nhấn mạnh các trường phải dần đánh giá đúng mức độ ảnh hưởng của các nền tảng như TikTok. "Từ năm ngoái, chúng ta đă quá hiểu rằng môi trường học đường đă vượt ra khỏi giới hạn của một bốn bức tường lớp học, lan cả vào không gian ảo. Những vụ việc này tiết lộ và nhắc lại sự cần thiết phải kêu gọi các em cùng giải quyết vấn đề và phổ biến các quy định của nhà trường".
Nhiều người không cho rằng xu hướng này chỉ đơn giản là một tṛ vui hay "trẻ con chỉ là trẻ con". Một bài báo trên Tạp chí New York đă mô tả phản ứng đối với làn sóng phá hoại và trộm cắp gây ra bởi "devious licks" trong khuôn viên trường vào tháng trước là "sự cuồng loạn của người trưởng thành".
Liệu số lượng lớn học sinh có tiếp tục tham gia vào trend Tiktok này nữa hay không và những hành vi có nghiêm trọng hơn không? Câu trả lời vẫn chưa rơ ràng. Các nhà giáo dục đang lạc quan rằng đại đa số học sinh hiểu được mức độ nghiêm trọng của những thách thức và sẽ không tham gia. Nhưng thực tế là bộ năo tuổi teen vẫn đang phát triển, con người vẫn chưa h́nh thành đầy đủ các chức năng điều khiển trước độ tuổi 20. TikTok đă trở nên phổ biến trong giới trẻ, và những challenge lan tràn trên đó, dù là "Devious Licks" hay tṛ ǵ đó vô hại cũng đều có thể cực kỳ hấp dẫn với thanh thiếu niên.
Ông Kenneth Trump, cha của hai đứa trẻ mê TikTok, cho rằng, điều học sinh cần hiểu là những hành vi này không chỉ sai trái mà c̣n có thể cấu thành tội phạm. Và những cáo buộc h́nh sự đó "sẽ có tác động đến cuộc sống lớn hơn nhiều so với chỉ 15 giây của sự nổi tiếng và những lời tung hô từ đám bạn".