Theo như thông tin về một nhóm luật sư ở Mỹ gửi tặng người dân Sài G̣n 50,000 lọ vaccine Moderna, tương đương 500,000 liều, chẳng khác nào sắp chết đuối gặp được phao cứu sinh giữa lúc Sài G̣n “gồng ḿnh” đối phó với đại dịch COVID-19 đang bùng phát dữ dội trong khi vaccine không đủ chích cho mọi người.
Vaccine Moderna. (H́nh minh họa: Chaideer Mahyuddin/AFP via Getty Images)
Tuy nhiên, thực hư về chuyện này như thế nào vẫn là một câu hỏi lớn.
“Sau nhiều lần liên tiếp thảo luận với các hăng dược phẩm Hoa Kỳ, tổ hợp luật sư chúng tôi sẽ được nhận một lô vaccine Moderna với số lượng là 50 ngh́n lọ để biếu tặng trực tiếp cho người dân ở Sài G̣n góp phần nhỏ bé trong công cuộc pḥng chống và ngăn ngừa đại dịch lây nhiễm.”
Đó là một đoạn trong văn bản đề ngày 3 Tháng Tám, gửi đích danh đến ông Nguyễn Văn Nên, bí thư Thành Ủy ở Sài G̣n, và ông Nguyễn Thành Phong, chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân thành phố.
Người kư tên trên văn bản ghi “LS Vơ Đức Duy, thay mặt Tổ hợp Luật sư SAMA Legal.”
Vào ngày 9 Tháng Tám, trên báo Tuổi Trẻ đăng bản tin cho biết, ông Phùng Công Dũng, chủ nhiệm Ủy Ban Về Người Việt Nam Ở Nước Ngoài của Sài G̣n, gửi công văn khẩn đến lănh đạo thành phố để xin tiếp nhận lô vaccine trên.
“Trong văn bản, ông Dũng cho biết ngày 8 Tháng Tám, Ủy Ban Về Người Việt Nam Ở Nước Ngoài TP.HCM đă nhận thông tin của Luật Sư Vơ Đức Duy (là người Việt Nam ở Mỹ) và các cộng sự trong ngành luật tại Mỹ và tại TP.HCM gửi thư đề xuất đến ông Nên và ông Phong,” theo Tuổi Trẻ.
Bản tin nhanh chóng được nhiều báo trong nước đăng lại, có báo dịch sang tiếng Anh.
Cũng trong ngày 9 Tháng Tám, trên trang Facebook SAMA Legal_an international Partnership (gọi tắt là SAMA Legal) và Santa Lawyers có đăng tin về 50,000 lọ vaccine của hăng Moderna mà nhóm luật sư này nói “sẽ được nhận” từ Moderna và muốn biếu tặng cho chính quyền thành phố.
Lá thư Luật Sư Vơ Đức Duy gởi cho lănh đạo thành phố ở Sài G̣n. (H́nh chụp từ Internet)
Trang Facebook này có đoạn viết: “Dear các bạn, trước tiên chúng tôi muốn báo tin vui đến các bạn là văn bản của chúng tôi đă gửi đến văn pḥng Ngài Bí thư và Ngài Chủ tịch của TP HCM và chúng tôi tin rằng sẽ sớm nhận được chỉ đạo sớm.”
Kèm theo đó là địa chỉ email và số điện thoại để mọi người có thể liên lạc, là ông Vơ Đức Duy.
Ông Vơ Đức Duy cũng dẫn link từ Facebook SAMA Legal và Santa Lawyers về trên trang cá nhân của ḿnh.
Ngày 17 Tháng Tám, trả lời nhật báo Người Việt về thông tin đăng trên báo Tuổi Trẻ, ông Phùng Công Dũng cho biết có việc một tổ hợp luật sư tại Mỹ muốn biếu tặng đồng bào Sài G̣n 50,000 lọ vaccine.
Ông Dũng nói: “Lănh đạo thành phố đă đồng ư và giao cho chúng tôi liên lạc với tổ hợp luật sư. Qua trao đổi bằng thư điện tử, ông Duy nói hiện nay chưa có trong tay 50,000 lọ vaccine này, v́ họ đang trong quá tŕnh đàm phán.”
Ai được mua vaccine?
Được biết, việc cung cấp vaccine COVID-19 hiện nay chỉ có thể thông qua con đường chính thống từ các cơ quan hữu trách thuộc chính phủ.
Để xác minh điều này, nhật báo Người Việt có liên lạc và đặt câu hỏi trên với công ty Moderna.
Cho đến khi bài báo lên khuôn, Moderna vẫn chưa hồi âm.
Tuy nhiên, khi truy cập trang web của Moderna, chúng tôi t́m được thắc mắc trong phần những câu hỏi thường gặp: “Tôi có thể đặt mua vaccine được không?”
Và câu trả lời là: “Vaccine này đang được sản xuất để sử dụng độc quyền trong trường hợp khẩn cấp thông qua chương tŕnh chích ngừa COVID-19, gọi là ‘Vaccination Program’ của Trung Tâm Pḥng Ngừa Dịch Bệnh Mỹ (CDC). Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe phải ghi danh làm nhà cung cấp thuộc ‘Vaccination Program’ và tuân thủ các yêu cầu đặt ra cho nhà cung cấp.”
Một binh sĩ kiểm tra giấy phép đi đường của một người dân trong những ngày Sài G̣n “ai ở đâu yên đó.” (H́nh: Vu Tien Luc/VNA via AP)
Thông tin trên trang web của CDC cho thấy, tại thời điểm này, tất cả vaccine COVID-19 ở Mỹ đă được chính phủ mua độc quyền và do các nhà cung cấp ghi danh thông qua chương tŕnh “Vaccination Program.”
“Vaccine vẫn là tài sản của chính phủ Hoa Kỳ cho đến khi nó được chích cho người dân,” theo hướng dẫn của CDC.
Cũng theo CDC, ngoài cơ quan nhà nước các cấp, các ngành… chỉ các chuyên gia, dịch vụ chăm sóc sức khỏe, y tế,… mới được ghi danh làm nhà cung cấp dịch vụ chích ngừa trực tiếp, v́ chỉ những nơi này mới có thể giữ ǵn và quản trị hợp pháp vaccine COVID-19 ở Mỹ.
Khi được hỏi “Liệu một tổ chức hay cá nhân nào có thể mua vaccine?” qua email, bà Natalie Jimenez, phát ngôn viên Sở Y Tế Công Cộng Los Angeles County, khẳng định: “Hiện nay, vaccine chỉ được phân phối cho các nhà cung cấp và phải có sự chấp thuận của chính phủ tiểu bang và liên bang.”
Ông Vơ Đức Duy là ai?
Theo thông tin trên trang web của công ty Moderna, vaccine được đóng ở mức 14-15 liều/lọ (0.5 ml/liều) với lịch chích hai liều/người và thời gian chích hai liều cách nhau một tháng. Như vậy, lô thuốc 50,000 lọ (nếu có) mà nhóm luật sư của ông Vơ Đức Duy muốn tặng cho Sài G̣n lên đến 750,000 liều, chứ không phải 500,000 liều như báo chí trong nước đưa tin.
Ông Vơ Đức Duy là ai mà “sẽ được nhận” một số lượng lớn vaccine như trong văn bản gửi cho lănh đạo Sài G̣n?
Nhật báo Người Việt đă liên lạc với ông để hỏi về t́nh h́nh 50,000 lọ vaccine, và được ông trả lời qua email: “Hiện tại cũng có nhiều cơ quan truyền thông báo chí tại Việt Nam và các quốc gia khác mong muốn đưa tin nhiều hơn, nhưng cho phép chúng tôi chưa thể cung cấp thêm các thông tin chi tiết này, cho đến khi lô vaccine về đến được Sài G̣n, v́ tôn trọng các thỏa thuận, tính bảo mật,… của các bên đă thống nhất trong quá tŕnh thảo luận vaccine này.”
Trong địa chỉ email ông Duy gửi lại cho nhật báo Người Việt, phần kư tên cho thấy ông là đối tác của Santa Lawyers, SAMA Legal và công ty luật Hạnh Minh, quận Tân B́nh, Sài G̣n.
Trên Facebook của ḿnh, ông Vơ Đức Duy ghi rằng hiện sống tại “Ofu, United State.”
Bùng binh Lăng Cha Cả vắng tanh những ngày Sài G̣n bị COVID-19, “ai ở đâu yên đó.” (H́nh: Bui Van Lanh/VNA via AP)
Theo Wikipedia, Ofu là một phần của American Samoa trong quần đảo Samoan Island, thuộc lănh thổ Hoa Kỳ.
Trang web của Santa Lawyers.com mà ông Duy là đối tác, hiện tại chưa hoàn chỉnh, c̣n nhiều mục vẫn hiện phần template (mẫu) chưa được cập nhật.
Công ty có địa chỉ trong ṭa nhà Petro Vietnam, tầng thứ 12, đường Lê Duẩn, Quận 1, Sài G̣n, và có địa chỉ tại Mỹ: Champions Forests Building, số 4606 FM 1960 Rd West, Suite 400, Houston, Texas, 77069, nhưng trên Google Maps không xác định cụ thể được vị trí này.
Trên Facebook của Santa Lawyers, khi đọc được “tin vui” về 50,000 lọ vaccine mà ông Duy viết, cũng có người hỏi địa chỉ của công ty tại Mỹ, nhưng không có câu trả lời.
Wikitrademarks lại cho thấy, ông Vơ Đức Duy là chủ nhân của SAMA Legal, đăng kư nhăn hiệu ngày 19 Tháng Năm, 2021, với tư cách cá nhân, và địa chỉ của SAMA Legal là một nhà riêng, ở Houston, Texas.
Chúng tôi cũng đă liên lạc với công ty luật Hạnh Minh, người trả lời qua điện thoại là Luật Sư Trịnh Hạnh không khẳng định ông Vơ Đức Duy có phải là đối tác hay không, và từ chối cung cấp thông tin.
Theo trang web vietnamese-p2p.com, ông Vơ Đức Duy cũng là người sáng lập tổ chức Pride to Protection, địa chỉ liên lạc là ṭa nhà Woolworth, 233 Broadway, New York, NY 10007, USA, nhưng không có số điện thoại liên lạc.
Ngoài ra, trang web này nay đă bị “treo” (suspended) khi nhấn vào đường link. [đ.d.]