Bà gốc Việt điều hành chương trình chia sẻ vắc xin COVAX

[Romano]

Tháng 10.2020, trong lúc đại dịch Covid-19 càn quét thế giới, bà Aurélia Nguyen được bổ nhiệm vào vị trí Giám đốc điều hành COVAX, cơ chế toàn cầu cho việc mua và phân phối công bằng vắc xin Covid-19.

Tạp chí TIME hồi tháng 2 từng nhận xét: “Sức khỏe của thế giới đang nằm trong tay bà Aurélia Nguyen”, người phụ nữ chịu trách nhiệm điều phối chương trình COVAX do Liên minh Toàn cầu về Vắc xin và Tiêm chủng (GAVI), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Liên minh Sáng kiến Sẵn sàng Đối phó Đại dịch (CEPI) phối hợp thực hiện.
Trên vai trò tổng chỉ huy COVAX, vào thời điểm đó bà Nguyen quản lý việc sử dụng nguồn quỹ 6 tỉ USD do 98 quốc gia đóng góp, đảm bảo ký được các thỏa thuận để mua vắc xin Covid-19 và chia sẻ miễn phí cho những nước ít nguồn lực hơn.
Trên thực tế, COVAX phải cạnh tranh khó khăn với những nước giàu có để lấy được nguồn vắc xin cần thiết. Do vậy, khi được giao nhiệm vụ dẫn dắt chương trình COVAX, bà Nguyen dự đoán “mọi việc sẽ không suôn sẻ”.

Thế nhưng, tính đến ngày 19.8, COVAX đã phân phối hơn 209 triệu liều vắc xin cho 138 quốc gia và lãnh thổ tham gia cơ chế này, trong đó có Việt Nam.
Trước khi tiếp nhận vị trí Giám đốc điều hành COVAX, bà Nguyen là Giám đốc điều hành về Vắc xin và Bền vững của GAVI, điều phối nỗ lực của ba đội ngũ khác nhau nhằm thiết kế các biện pháp hỗ trợ tài chính bền vững cho chương trình vắc xin và các thị trường, từ đó mở rộng việc tiêm các vắc xin thiết yếu của thế giới.
Bà Nguyen gia nhập GAVI năm 2011. Trước đó, bà đảm nhận một số vị trí cấp cao tại hãng dược GlaxoSmithKline. Bà cũng thực hiện nghiên cứu cho WHO về chính sách thuốc generic. Đây là dạng thuốc được điều chế sau khi thuốc gốc hết hạn bảo hộ độc quyền, cho phép mọi quốc gia trên thế giới đều được quyền nghiên cứu, sản xuất và thương mại hóa sản phẩm chứa dược chất như thuốc gốc. Thuốc generic vô cùng quan trọng tại các quốc gia đang phát triển.
Bà Nguyen lấy bằng thạc sĩ Chính sách y tế, kế hoạch và tài chính của Trường Vệ sinh và Y Nhiệt đới ở London (Anh), và của Trường Kinh tế London.