Bởi Julian Zelizer , Nhà phân tích chính trị của CNN
Cập nhật 2218 GMT (0618 HKT) ngày 11 tháng 6 năm 2021
Julian Zelizer, một nhà phân tích chính trị của CNN, là giáo sư lịch sử và các vấn đề công cộng tại Đại học Princeton và là tác giả của cuốn sách, "Đốt cháy Quốc Hội: Newt Gingrich, sự sụp đổ của một diễn giả và sự trỗi dậy của Đảng Cộng ḥa mới." Theo dơi trên Twitter @julianzelizer . Quan điểm thể hiện trong bài b́nh luận này là của riêng tác giả. Xem thêm ư kiến tại CNN.
Schiff phản ứng trước trát đ̣i hầu ṭa của DOJ: Bị sốc ... nhưng không ngạc nhiên
(CNN)Có vẻ như cựu Tổng thống Donald Trump đă sẵn sàng đi xa hơn những ǵ chúng ta biết trong cuộc chiến chống ṛ rỉ của ông ấy. Theo New York Times , các công tố viên trong Bộ Tư pháp đă thu được, thông qua trát đ̣i hầu ṭa từ Apple, thông tin từ tài khoản của ít nhất hai thành viên của Ủy ban T́nh báo Hạ viện - Dân biểu Adam Schiff của California và Eric Swalwell của California - và cũng đă xem xét vào siêu dữ liệu của các trợ lư và thành viên gia đ́nh của họ (bao gồm ít nhất một trẻ vị thành niên).
Chính quyền đă rất lo lắng khi phát hiện ra các nguồn ṛ rỉ mà giới truyền thông đưa tin về các cuộc tiếp xúc giữa các cộng sự của Trump và Nga. Câu chuyện này xuất hiện trên những tiết lộ gần đây rằng vào mùa xuân này, Bộ Tư pháp đă thông báo cho các phóng viên của CNN, The Washington Post và The New York Times rằng hồ sơ đă được thu giữ trong các cuộc điều tra khác nhau.
Bộ Tư pháp của Trump đă theo đuổi những ǵ dường như là một cuộc điều tra ṛ rỉ an ninh quốc gia nhằm truy quét hàng chục ngh́n nhật kư email của phóng viên CNN, cũng như hồ sơ điện thoại, từ năm 2017.
Những báo cáo mới này là một lời nhắc nhở khác về việc thực thi quyền lực tổng thống một cách nghiêm khắc diễn ra dưới thời Trump. Mặc dù có thể dễ dàng sa thải 4 năm tại vị của ông như được định nghĩa bởi rất nhiều ồn ào trên Twitter và những hành động chính trị xấu xa, nhưng giai đoạn này cũng chứng kiến việc triển khai mạnh mẽ quyền lực tổng thống, đôi khi được tiến hành một cách bí mật, và theo những cách đe dọa sự cân bằng mong manh của chúng ta về quyền lực và quyền của công dân Mỹ.
Câu chuyện mở ra về Bộ Tư pháp tiếp nối nhiều trường hợp lạm quyền khác được ghi nhận từ năm 2017 đến năm 2021.
Trong phiên luận tội đầu tiên của Donald Trump, thế giới đă chứng kiến việc cựu tổng thống sẵn sàng sử dụng viện trợ nước ngoài làm đ̣n bẩy để có được những điều "bẩn thỉu" về một đối thủ chính trị. Trump liên tục sử dụng diễn thuyết bắt nạt trên Twitter của ḿnh để truy lùng các tổ chức - chẳng hạn như truyền thông - và các đối thủ chính trị cụ thể đang gây rắc rối cho ông, thậm chí cuối cùng kích động một đám đông tấn công Quốc hội và cố gắng ngăn chặn việc chuyển giao quyền lực tổng thống một cách ḥa b́nh, dựa trên các tuyên bố gian dối của một cuộc bầu cử bị đánh cắp.
Việc ông kêu gọi quyền hạn khẩn cấp quốc gia để có được tài trợ cho một bức tường biên giới, bất chấp sự phản đối của lưỡng đảng đối với việc chi tiền cho dự án này, cho thấy rằng ông sẽ để một số thứ cản trở ḿnh. Và theo cách quen thuộc hơn, Trump đă chuyển sang quyền hành pháp để khôi phục các sáng kiến nhằm ngăn chặn biến đổi khí hậu, cũng như các quy định tại nơi làm việc và hơn thế nữa đă được các chính quyền Dân chủ áp dụng.
Làm thế nào mà tất cả điều này đă xảy ra? Cựu tổng thống là sản phẩm của hai xu hướng dài hạn hội tụ trong thời gian cầm quyền của ông. Đầu tiên là sự mở rộng quyền lực tổng thống đang diễn ra. Trong suốt thế kỷ XX, quyền lực, nhân viên và quyền quản lư mà tổng thống dành cho tổng thống đă được mở rộng đáng kể.
Trong Chiến tranh Lạnh và sau đó là "cuộc chiến chống khủng bố", sự lớn mạnh của bộ máy an ninh quốc gia đă mang lại cho cư dân Pḥng Bầu dục những nguồn lực chưa từng có để hành động mà không có sự giám sát của Quốc hội. Ngay cả việc nâng cao bục giảng của những kẻ bắt nạt trong thế kỷ 20 cũng có nghĩa là tổng thống, thông qua lời nói của ḿnh, có thể ảnh hưởng đến dư luận theo cách ấn tượng.
Xu hướng thứ hai là chiến thắng của chế độ đảng phái miệng trong GOP, tạo ra tâm lư ở các cấp lănh đạo cao nhất rằng bây giờ được phép làm bất cứ điều ǵ cần thiết để duy tŕ quyền lực. Đây là phong cách bắt đầu được sử dụng với Dân biểu Newt Gingrich vào những năm 1980, được đẩy mạnh với Đảng Trà vào những năm 2010 và lên đến đỉnh điểm với nhiệm kỳ tổng thống Trump. Nó đặt đảng phái lên trên nhu cầu quản trị hoặc sự lành mạnh của các thể chế chính trị. Theo logic này, mọi quy tŕnh và thủ tục đều có thể được vũ khí hóa khi cần thiết.
Ví dụ, nếu một tổng thống muốn chi nhánh chính phủ của ḿnh điều tra các thành viên của một chi nhánh khác, th́ hăy cứ như vậy. Kịch tính như câu chuyện mới này về việc thu giữ hồ sơ từ các nhà báo và các thành viên trong câu chuyện của Quốc hội có thể xảy ra, nó chảy ra khỏi một động lực cơ bản đă được thiết lập tốt dưới thời tổng thống Trump.
Cho đến nay, có vẻ như Tổng thống Joe Biden, ít nhất là theo những ǵ chúng ta biết, đang cố gắng kéo lại h́nh thức quyền lực tổng thống của ḿnh. Anh ấy muốn ít Richard Nixon hơn và nhiều Jimmy Carter hơn, một người hiểu và tôn trọng nhu cầu hoạt động trong ranh giới, ngay cả khi làm như vậy phải trả một số giá chính trị nhất định.
Nhưng những thế lực lớn hơn đang làm việc trong câu chuyện này vẫn c̣n nguyên tác dụng. Quyền lực tổng thống đă đạt đến mức không lành mạnh cho quốc gia. Quá dễ dàng để quyền lực đó bị lạm dụng. Trong thời đại phân cực chính trị gay gắt, sự giám sát của Quốc hội là khó có thể xảy ra. Chính quyền đảng phái không có lan can của cựu Tổng thống Trump vẫn là lực lượng hướng dẫn cho GOP — như đă thấy rơ khi Thượng nghị sĩ Mitch McConnell quyết định giết chết việc thành lập một ủy ban lưỡng đảng để điều tra cuộc nổi dậy ngày 6 tháng 1 tại Điện Capitol của Hoa Kỳ.
Và nếu Trump quyết định tái tranh cử vào năm 2024, các cử tri nên hiểu rằng đây là loại quyền lực mà họ sẽ hợp pháp hóa trong 4 năm nữa. Anh ta có thể chống đối thành lập và anh ta có thể là chính trị gia nói những ǵ anh ta nghĩ, nhưng anh ta cũng là một tổng thống có thể là người Nixonian đáng sợ.
Quá nhiều quyền lực của tổng thống là một điều nguy hiểm. Chúng tôi đă học về điều này rất nhiều lần trong nhiều thập kỷ. Như những trường hợp trước, câu hỏi vẫn c̣n đó - liệu cử tri Mỹ có làm ǵ để giải quyết vấn đề này không, khăng khăng với đại diện của họ rằng tổng tư lệnh phải chịu trách nhiệm, hay họ sẽ chỉ chờ đợi sự lạm quyền tái diễn?
Nguồn:
https://edition.cnn.com/2021/06/11/o...zer/index.html