Cựu Tổng thống Mỹ Obama nêu quan điểm về ông chủ Nhà Trắng hiện tại, đồng thời bật mí nhiều chi tiết về quan hệ với đảng Cộng ḥa trong cuốn hồi kư của ông vừa lập kỷ lục bán chạy ở Bắc Mỹ.
Trả lời phỏng vấn tờ Atlantic nhân dịp ra mắt cuốn hồi kư A Promised Land (tạm dịch: Miền đất hứa), cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng nêu quan điểm về khả năng hợp tác giữa tổng thống đắc cử Joe Biden với các nghị sĩ đảng Cộng ḥa tại Quốc hội.
Trong sách, ông Obama gần như thừa nhận bản thân chưa bao giờ là người theo đường lối bảo thủ kiểu Trump.
"Nếu chúng ta có một người theo chủ nghĩa dân túy cánh hữu ở đất nước này, tôi mong đợi ai đó 'hấp dẫn' hơn chút", ông Obama nói, ám chỉ Tổng thống đương nhiệm Donald Trump.

Trong ngày đầu ra mắt, hồi kư A Promised Land của cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama bán được gần 890.000 bản ở Mỹ và Canada. Ảnh: Shutterstock.
Quan điểm về Tổng thống Trump
Hiện nhà lănh đạo Mỹ không chấp nhận thất bại trước đối thủ đảng Dân chủ Biden trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng. Kết quả kiểm phiếu phổ thông hiện nay cho thấy ông Trump thua đối thủ 5,5 triệu phiếu phổ thông và tỷ lệ phiếu đại cử tri là 232 - 306 nghiêng về phía ông Biden.
"Dù giữa tôi và ông George W. Bush có nhiều khác biệt, ông ấy và chính quyền của ḿnh rất tử tế và chủ động đảm bảo việc chuyển giao quyền lực được suôn sẻ. Một trong những vấn đề thực sự đáng lo ngại hiện nay là thời gian đang bị tiêu tốn v́ tính cách nóng nảy của ông Trump, cũng như việc các đảng viên đảng Cộng ḥa khác không muốn phản bác ông ấy", cựu tổng thống Mỹ nói.
Tối 15/11, ông Trump viết trên Twitter: "Tôi đă chiến thắng bầu cử".
Sau đó, Twitter gắn nhăn cho bài viết này rằng: "Các nguồn tin chính thức lại tuyên bố khác về cuộc bầu cử".
Trong cuộc phỏng vấn, ông Obama thậm chí c̣n đặt lên bàn cân so sánh Tổng thống Trump với h́nh mẫu "nam anh hùng cổ điển trong văn hóa Mỹ".
"Tôi đang nghĩ về những người hùng kinh điển trong văn hóa Mỹ khi tôi và anh c̣n trẻ. Có quan niệm rằng một người đàn ông phải luôn trung thực với lời nói của ḿnh, rằng anh ta luôn chịu trách nhiệm, không phàn nàn, và không phải là kẻ bắt nạt", ông Obama nói với Jeffrey Goldberg, biên tập viên của tờ Atlantic.
"Trên thực tế, một người đàn ông luôn bảo vệ những người dễ bị tổn thương trước những kẻ bắt nạt. Và v́ vậy, ngay cả khi bạn cảm thấy phiền phức v́ các phong trào đ̣i sự đúng đắn chính trị, hay việc mọi người phàn nàn về chế độ gia trưởng, th́ h́nh mẫu được hướng đến vẫn không thể là Richie Rich - một người hay phàn nàn, nói dối, không nhận trách nhiệm cho bất kỳ t́nh huống nào", cựu tổng thống Mỹ nhấn mạnh.
Đa số giới quan sát nhận định Tổng thống Trump không có cơ hội thắng kiện tại các bang chiến trường, do những cáo buộc của ông không đi kèm bằng chứng vững chắc nào.

Tổng thống Barack Obama gặp tổng thống đắc cử Donald Trump tại Pḥng Bầu dục của Nhà Trắng vào ngày 10/11/2016. Ảnh: AP.
Câu chuyện hợp tác giữa hai đảng
Dựa trên kết quả hiện nay, Thượng viện nhiều khả năng sẽ nằm trong quyền kiểm soát của đảng Cộng ḥa. Tổng thống đắc cử Biden sẽ phải nỗ lực để hợp tác với ông Mitch McConnell, Lănh đạo Đa số ở Thượng viện.
Ông McConnell nổi tiếng là người cứng rắn và ủng hộ Tổng thống Trump.
"Mitch McConnell không phải là người mà ai cũng có thể kết thân. Nên tôi rất ấn tượng khi biết Joe và Mitch đă là bạn của nhau trong một thời gian dài. Tôi từng trích dẫn những ǵ Biden nói về mối quan hệ của ông ấy với Mitch McConnell", ông Obama chia sẻ.
"Không phải là tôi không muốn kết thân với phe Cộng ḥa. Chúng tôi mời họ đến đủ loại sự kiện: đêm chiếu phim, tiệc tối, sự kiện ở Trại David. Vấn đề không phải là thiếu thiện chí kết thân, mà là họ nhận thấy việc hạ bệ tôi và đảng Dân chủ sẽ có lợi về mặt chính trị", cựu tổng thống Mỹ nói thêm.
Một vấn đề quan trọng khác là mối quan hệ của đảng Dân chủ với nhóm "Never Trumpers" (những người không bao giờ ủng hộ ông Trump), cũng như những người bảo thủ từ Dự án Lincoln, từ trang tin The Bulwark, và nhiều tổ chức khác.
Dự án Lincoln quy tụ những đảng viên và cựu đảng viên Cộng ḥa có tư tưởng chống ông Trump để ngăn không cho ông tái đắc cử. Trong khi đó, trang The Bulwark thể hiện sự phản đối mạnh mẽ đối với chính quyền tổng thống Mỹ đương nhiệm.

Cựu Tổng thống Obama và lănh đạo phe đảng Cộng ḥa ở Thượng viện Mitch McConnell. Ảnh: AFP.
"Như anh đă đề cập trước đó", ông Obama nói với biên tập viên Goldberg của tờ Atlantic, "rằng theo một cách nào đó, tôi là một người bảo thủ nhưng không bao giờ ủng hộ ông Trump. Điều này không hoàn toàn đúng".
“Tôi ngưỡng mộ tư tưởng coi trọng tính xác thực, sự trung thực, trách nhiệm và các giá trị giản đơn. Đó là khía cạnh đậm chất Kansas của tôi. Bà tôi là người ủng hộ những quan điểm đó", ông Obama chia sẻ, đề cập đến tiểu bang Kansas là quê ngoại của ông. Bang này có truyền thống theo đảng Cộng ḥa.
Ông Obama giải thích thêm: "Tôi không phải là người ủng hộ thuyết lấy kinh tế làm nền tảng. Tôi cũng nghĩ kinh tế là yếu tố quan trọng. Nhưng ngoài tiền bạc và thu nhập c̣n có những thứ khác quan trọng hơn, như sự phê phán của xă hội hiện đại. Chúng ta đang mất đi ư niệm về điều này".
Câu trả lời của ông Obama phần nào phản ánh những điểm khác biệt giữa ông và Tổng thống Trump.
Cuốn A Promised Land dày 751 trang, chứa đầy suy ngẫm của tổng thống Mỹ thứ 44 về tiến tŕnh lịch sử. Trọng tâm của sách là niềm tin vào quan điểm của Martin Luther King Jr. Nhà hoạt động nhân quyền người Mỹ gốc Phi này cho rằng "ṿng cung của vũ trụ đạo đức th́ dài, nhưng nó sẽ nghiêng về phía công lư".
Khi ra mắt ngày 18/11, A Promised Land lập kỷ lục bán được gần 890.000 bản ở Bắc Mỹ trong ngày đầu ra mắt, vượt qua kỷ lục mà cuốn Becoming của bà Michelle Obama lập được trước đó, theo Guardian.