Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ cần Hạ viện phân xử cuộc bầu cử năm nay là có khả năng tái đắc cử, mà không cần giành đủ 270 phiếu đại cử tri, một giáo sư chính trị nhận định.
Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn có thể chiến thắng ngay cả khi ông Biden chiếm đa số phiếu đại cử tri.
Theo giáo sư Peter Francia đến từ Đại học Đông Carolina, yếu tố mấu chốt ở đây là biên độ sai số. Nếu ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden bảo toàn chiến thắng ở Arizona và giành 6 phiếu đại cử tri ở bang Nevada, ông Biden sẽ có đủ 270 phiếu đại cử tri để trở thành tổng thống thứ 46 của nước Mỹ.
Nhưng vấn đề không đơn giản như vậy. “Tổng cộng có 538 phiếu đại cử tri, trong đó 270 là số phiếu cần thiết để một ứng viên chiếm đa số phiếu bầu”, giáo sư Francia giải thích.
Nếu ông Trump chiến thắng ở các bang quan trọng như Pennsylvania, North Carolina và Georgia, ông Trump sẽ giành được 268 phiếu đại cử tri, chỉ kém 2 phiếu so với ông Biden.
Giáo sư Francia nói, nếu kịch bản này xảy ra, mọi sự chú ư sẽ đổ dồn vào ngày 14.12, khi các đại cử tri chính thức bỏ phiếu bầu tổng thống.
Trong các cuộc bầu cử Mỹ, đôi khi vẫn có trường hợp “đại cử tri bất tuân”, nghĩa là dù một bang có số phiếu phổ thông nghiêng về một ứng viên, nhưng một trong số các đại cử tri ở bang này đơn phương bầu cho ứng viên khác.
“Không phải bang nào ở Mỹ cũng có những quy định cụ thể, nghiêm cấm đại cử tri bất tuân, nên chỉ cần một đại cử tri quay sang bỏ phiếu cho ông Trump, tỉ lệ phiếu bầu lúc đó sẽ là 269-269”, giáo sư Francia nói.
Trong trường hợp đó, Hạ viện Mỹ sẽ bỏ phiếu bầu tổng thống. Trái với quan niệm rằng đảng Dân chủ chiếm đa số ở Hạ viện th́ chắc chắn ông Biden sẽ thắng, giáo sư Francia có cách giải thích khác. “Nước Mỹ có 50 bang, mỗi bang chỉ có 1 phiếu bầu, nghĩa là ông Trump chỉ cần giành được 26 phiếu bầu tương ứng với 26/50 bang là sẽ tái đắc cử”, giáo sư Francia giải thích.
Các bang ở Mỹ phải tổ chức họp giữa các nghị sĩ có ghế Hạ viện tương ứng với bang đó, chọn ra một phiếu bầu duy nhất. “Ông Trump chỉ cần sự ủng hộ ở 26 bang, tôi nghĩ đây là điều hoàn toàn khả thi, trong trường hợp Hạ viện được quyền bầu tổng thống”, giáo sư Francia nói.
Đối với ông Biden, cách tốt nhất để ứng viên đảng Dân chủ tránh rơi vào kịch bản trên là phải giành nhiều phiếu đại cử tri nhất có thể, để loại trừ khả năng có “đại cử tri bất tuân”.
Năm 1864, Andrew Jackson chiến thắng đầu phiếu phổ thông và cả phiếu bầu của đại cử tri. Nhưng cuối cùng khi Hạ viện phân xử, đối thủ John Quincy Adams mới là người đắc cử tổng thống Mỹ.
Giáo sư Francia nhấn mạnh, khả năng để các “đại cử tri bất tuân” làm nên bất ngờ cho ông Trump là rất hiếm, nhưng đây có lẽ là cánh cửa cuối cùng trong trường hợp ông Trump không thể tự quyết định được số phận của ḿnh.
*VietBF@sưu tập