Người biểu t́nh cầu nguyện trước Ṭa án Tối cao Hoa Kỳ vào ngày 8 tháng 7, ngày mà ṭa ra phán quyết chủ lao động có thể dùng lư do tín ngưỡng để từ chối trả phần bảo hiểm tránh thai, theo Đạo luật Bảo hiểm Y tế Hợp Túi tiền (ACA). Nay, khi bà Ruth Bader Ginsburg qua đời, tương lai của ACA đang khó đoán định.
Chip Somodevilla/Getty Images
Sự ra đi của Thẩm phán Ṭa án Tối cao Ruth Bader Ginsburg đă một lần nữa dấy lên mối lo về vụ kiện có thể ảnh hưởng sống c̣n đến Đạo luật Bảo hiểm Y tế Hợp Túi tiền (Affordable Care Act - ACA). Ṭa án Tối cao dự kiến sẽ xét xử vụ kiện này một tuần sau cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11.
Đảng Dân chủ đang gióng hồi chuông cảnh báo về tương lai của đạo luật khi không c̣n bà Ginsburg. Người phát ngôn Nhà Trắng McEnany phát biểu trên This Week của ABC vào sáng Chủ Nhật 20/9 rằng một phần kế hoạch của Tổng thống Trump và các đảng viên Cộng ḥa tại Thượng viện chính là mau chóng bổ khuyết vị trí của Ginsburg để loại bỏ ACA.
“Tổng thống đang gấp rút đưa ra quyết định bởi lẽ… ngày 10 tháng 11 chính là lúc diễn ra các cuộc tranh luận về Đạo luật Bảo hiểm Y tế Hợp Túi tiền. Ông ấy không muốn dập ACA chứ không muốn dập virus,” trích lời Pelosi.
Sự ra đi của bà Ginsburg như đổ thêm dầu vào lửa khi cuộc tổng tuyển cử giữa đại dịch đă loạn nay lại càng loạn hơn. Nhưng, xét về lâu dài, sự vắng mặt của bà có thể sẽ thúc đẩy xu hướng ngầm muốn đưa một số vụ việc nhất định lên trước Ṭa Tối cao nhằm vô hiệu hóa ACA.
ACA lại lần nữa nằm trong tầm ngắm
Vào tháng 2 năm 2018, một liên minh chưởng lư đảng Cộng ḥa ở các bang, dẫn đầu là Texas, lập luận rằng
luật cắt giảm thuế tháng 12 năm 2017 được đảng Cộng ḥa hậu thuẫn đă đẩy ACA vào trạng thái vi hiến bằng cách giảm h́nh phạt của ACA với các đơn vị vi phạm không mua bảo hiểm xuống con số không tṛn trĩnh. Dựa trên kết luận của Chánh án John Roberts năm 2012 phán ACA hợp lệ, họ (liên minh nói trên) cho rằng h́nh phạt trên là một dạng thuế phù hợp với hiến pháp.
Hầu hết các học giả pháp lư, bao gồm một vài người đă từng phản đối đạo luật này trước Ṭa Tối cao năm 2012 và năm 2015, không thấy lập luận nên bỏ cả đạo luật là thuyết phục. “Nếu ṭa vô hiệu hóa toàn bộ đạo luật chỉ bởi Quốc hội xóa bỏ hoặc sửa đổi một phần, như đang xảy ra trong trường hợp này, trong tương lai nó có thể tạo ra tiền đề “được ăn cả ngă về không” ngăn cản các cải cách luật liên bang cần thiết,” trích từ bài viết của một nhóm các giáo sư luật bảo thủ và tự do trong
một hồ sơ tóm gọn vụ việc.
Cho dù vậy, vào
tháng 12 năm 2018, Thẩm phán Quận Reed O’Connor ở Texas đă chấp thuận lập luận của phe Cộng ḥa và tuyên bố đạo luật vi hiến.
Tṛn một năm sau, hội đồng phúc thẩm lần 5 gồm ba thẩm phán ở New Orleans đồng ư rằng nếu không có h́nh phạt, yêu cầu mua bảo hiểm là vi hiến. Nhưng quyết định này cũng tương tự gợi ư của O’Connor rằng toàn bộ đạo luật có lẽ không cần thiết phải bị hủy bỏ.
Không muốn bị động chờ hàng tháng, thậm chí hàng năm trời để được tái xem xét, các chưởng lư Đảng Dân chủ bảo vệ ACA đă yêu cầu Ṭa Tối cao xét xử vụ việc trong năm nay. (Đảng Dân chủ bảo vệ cho đạo luật trước toà do Chính quyền Trump quyết định ủng hộ vụ kiện từ các chưởng lư Đảng Cộng ḥa.) Ṭa đă đồng ư xét xử nhưng xếp lịch các buổi tranh luận vào tuần ngay sau cuộc bầu cử tháng 11.
Khi số phận của ACA đă và đang là vấn đề chính trị nóng hổi, chỉ một số quan sát viên pháp lư cảm thấy vô cùng lo lắng cho số phận của vụ kiện, hiện được biết dưới cái tên California đối đầu Texas. Mà vụ kiện tụng này đâu nhẹ nhàng ǵ hơn vụ năm 2012 và 2015, khi Roberts tham gia vào nhóm bốn thẩm phán theo khuynh hướng tự do trong Ṭa Tối cao. Vụ kiện năm 2015 chất vấn tính hợp lệ của trợ cấp thuế liên bang giúp hàng triệu người dân Hoa Kỳ có thể mua bảo hiểm trên thị trường ACA, và cả Roberts và Thẩm phán Anthony Kennedy (nay đă nghỉ hưu) đều bỏ phiếu ủng hộ đạo luật đó.
Hai mươi triệu người dân Mỹ có thể sẽ ngay lập tức mất bảo hiểm y tế.
Tuy nhiên, khi thiếu vắng Ginsburg, vụ kiện này có thể sẽ rơi vào thế ḥa 4-4, ngay cả khi Roberts ủng hộ tính hợp hiến của đạo luật ACA. Điều này có thể sẽ dẫn đến việc phán quyết của ṭa án cấp dưới được giữ nguyên, mặc dù không bắt buộc ở các ṭa án nằm ngoài Khu 5 phải theo phán quyết đó.
Ṭa cũng có thể sẽ hoăn các buổi tranh luận hoặc, nếu Thượng viện nắm giữ bởi Đảng Cộng ḥa chọn một thẩm phán thuộc phái bảo thủ để thay thế Ginsburg, phe Cộng ḥa có thể giành thắng lợi với phán quyết 5-4 chống lại đạo luật này.
Một vài người theo dơi t́nh h́nh cho rằng Thẩm phán Brett Kavanaugh không thiên về việc bỏ cả một đạo luật khi chỉ một phần trong đó có vấn đề và có thể không bỏ phiếu thông qua quyết định hủy đạo luật.
Dẫu vậy, điều vốn ban đầu là một nỗ lực để khuấy động cử tri Cộng ḥa cho đợt bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2018, sau khi Quốc hội thất bại trong việc “dỡ bỏ và thay thế” luật y tế năm 2017, đang có nguy cơ gây
hỗn loạn cho hệ thống y tế toàn quốc.
Ít nhất 20 triệu người dân Mỹ - và có lẽ là hơn nữa khi nhiều người t́m đến bảo hiểm kể từ khi đại dịch coronavirus bùng phát - những người mua bảo hiểm qua các điểm giao dịch của ACA hoặc được hưởng Medicaid nhờ sự mở rộng đạo luật này, đối diện nguy cơ mất bảo hiểm ngay lập tức. Hàng triệu người có bệnh nền khác cũng sẽ mất đi sự che chở rộng răi của đạo luật, bao gồm cả những người mắc COVID-19.
Con cái trưởng thành dưới tuổi 26 sẽ không c̣n được hưởng theo bảo hiểm y tế của cha mẹ, và bệnh nhân diện Medicare sẽ không được hỗ trợ tiền thuốc kê đơn tăng cường. Phụ nữ sẽ không được đảm bảo miễn phí mua thuốc tránh thai.
Hơn thế, việc xóa bỏ đạo luật một cách đột ngột sẽ ảnh hưởng không chỉ tới bệnh nhân. Các công ty bảo hiểm, công ty dược, bệnh viện và bác sĩ đều đă thay đổi cách thức làm việc do những điều khoản khuyến khích và trừng phạt trong luật. Nếu đạo luật này bị gỡ bỏ, nhiều “luật lệ đường phố” sẽ bị xóa bỏ, bao gồm cả những chế độ kê hóa đơn và thanh toán.
Một tổng thống đảng Dân chủ sẽ không thể băi bỏ được vụ kiện này v́ nội các của Trump hiện không phải nguyên đơn (mà là những vị chưởng lư đảng Cộng ḥa). Thế nhưng khi Quốc hội và vị trí tổng thống cùng về phe Dân chủ, vấn đề này trên lư thuyết có thể được giải quyết hoàn toàn bằng cách khôi phục mức phạt cho việc thiếu bảo hiểm, cho dù chỉ ở mức thấp. Tuy nhiên vào lúc này, không ǵ là chắc chắn cho tương lai của ACA cả.
Trích ḍng
tweet của Nicholas Bagley, giảng viên luật chuyên sâu về các vấn đề y tế tại Đại học Michigan: “Đạo luật Bảo hiểm Y tế Hợp Túi tiền đang ở thế ngàn cân treo sợi tóc.”
Người dịch: Dương Nguyễn & Tom Nguyen
Biên tập: K.Tran
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Tương lai của Đạo luật Bảo hiểm Y tế Hợp Túi tiền tại Tối cao Pháp viện khi không c̣n bà Ginsburg
:hands hake:
