Tàu tuần tra biển của Ecuador cảnh cáo một tàu đánh cá nước ngoài vào ngày 7/8. (Ảnh: Santiago Arcos/Reuters)
Hoạt động đánh bắt cá của TQ trên các vùng biển khắp thế giới đang trở thành mối đe dọa lớn đối với môi trường.
Đoàn tàu với số lượng lớn
Mới đây, Hải quân tuần tra biển Ecuador đă phát hiện một số lượng lớn tàu TQ ở ngay ŕa quần đảo Galapagos. Với đoàn tàu 340 chiếc "càn quét" vùng biển nhiều nguồn hải sản quư hiếm, TQ đă vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ từ người dân Ecuador và nhiều quốc gia khác trên thế giới.
Dưới áp lực của Ecuador, TQ đă đưa ra nhiều tín hiệu trái chiều về đoàn tàu đánh cá của nước này ở các vùng biển quốc tế. Đại sứ quán TQ ở Ecuador lớn tiếng tuyên bố về chính sách "
không khoan nhượng" đối với hoạt động đánh cá trái phép, và trong tuần này
khẳng định sẽ siết chặt và đưa ra thêm các quy định mới cho các đoàn tàu đánh cá TQ.
Tuy nhiên, tờ
Guardian dẫn lời viên chỉ huy Hải quân địa phương Darwin Jarrin cho biết hiện nay vẫn có đến 325 trong số 340 tàu của TQ tiếp tục ở lại vùng biển gần Ecuador, trong đó có một nửa số tàu liên tục tắt tín hiệu liên lạc vệ tinh ḥng phá vỡ các quy định của các tổ chức quản lư đánh bắt cá trong khu vực. Điều này phản ảnh phần nào sự khó khăn của các nước nhỏ trong việc phản đối hoạt động đánh bắt cá
"hung hăng" của tàu TQ.
Đoàn tàu đánh cá TQ(màu đỏ) ở ngay sát bên ngoài vùng đặc quyền kinh tế của quần đảo Galapagos. (Ảnh: Guardian)
Theo tờ Guardian, TQ có số lượng tàu đánh cá lớn nhất thế giới. Những đoàn tàu này đă tiếp cận hàng loạt vùng biển trên thế giới, từ vịnh Guinea ở châu Phi cho tới khu vực bán đảo Triều Tiên và tắt tín hiệu liên lạc để tránh bị phát hiện, làm cạn kiệt nguồn cá và đe dọa an ninh lương thực của các quốc gia nghèo.
Trong tuần này, TQ đă đưa ra quy định mới bao gồm trừng phạt nặng với các công ty và thuyền trưởng có liên quan tới hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Nhưng các nhà bảo vệ môi trường quản lư vùng Galapagos đang bày tỏ sự hoài nghi về vấn đề này.
"Ngoài sự thông báo đơn phương này, mọi thứ vẫn như cũ. Những tàu đánh cá vẫn hoạt động mà không có người giám sát trên tàu, chúng không quay trở lại cảng, tàu con chuyển hải sản bắt được cho tàu mẹ và sau đó tàu mẹ chuyển tới các cảng khác. Vậy nên, nói một cách ngắn gọn, tàu đánh cá TQ vẫn đánh bắt liên tục và không hề dừng", Pablo Guerrero, giám đốc Bảo tồn biển của tổ chức WWF ở Ecuador, cho biết.
Hải quân Ecuador theo dơi radar sau khi phát hiện đoàn tàu đánh cá với số lượng lớn của TQ gần quần đảo Galapagos. (Ảnh: Santiago Arcos/Reuters)
Trung Quốc có một hệ thống tàu đánh cá lớn và phức tạp. Ông Guerreo cho biết, trong số hàng trăm tàu cá có các tàu chở nhiên liệu, tàu cá, tàu lương thực, tàu đông lạnh, thậm chí có một số tàu không đăng kí để ngụy trang.
Số lượng tàu lớn bất ngờ
Tổ chức phi chính phủ
Global Fishing Watch và Viện Phát triển Nước ngoài (
ODI) đă sử dụng kỹ thuật tiên tiến và phân tích dữ liệu sẵn có để xác định số lượng và quy mô các đoàn tàu đánh bắt cá xa bờ của TQ.
Theo ODI, TQ có đến 16.966 tàu đánh cá, gấp 5 lần ước tính trước đó. Trong khi đó, Mỹ chỉ có 300 tàu đánh cá ở các vùng biển xa bờ, chỉ bằng
"1 góc nhỏ bé" so với số lượng tàu của TQ.
Năm 2017, Bắc Kinh thông báo sẽ giới hạn quy mô số tàu đánh cá xa bờ là 3.000 tàu trong năm 2020.
"Chúng tôi khá sốc v́ kết quả này bởi chúng tôi chỉ dự đoán con số khoảng 4.000 đến 5.000 tàu", Miren Gutierrez, tác giả của báo cáo, cho hay.
Các nghiên cứu gần đây cũng cho thấy TQ đă hỗ trợ các tàu đánh cá xa bờ rất nhiều, chủ yếu miễn thuế nhiên liệu với tổng giá trị lên tới 16,6 tỷ USD hàng năm.
"Vấn đề nằm ở chỗ, các hoạt động khai thác cá quá mức này không phạm pháp bởi chúng diễn ra ở vùng biển quốc tế. Hầu hết các tàu cá này đều là tàu đánh cá bằng lưới rà, vốn bị cấm ở vùng biển TQ và là nguyên nhân gây ra sự tổn hại nghiêm trọng đến hệ sinh thái biển khi lưới được kéo sát đáy biển. Một số thuyền khác được thiết kế để bắt cá lớn như cá ngừ, cá mập, mực và thường hoạt động ở vùng biển sâu", Gutierrez nói.
Tại các vùng biển xa bờ chung quanh TQ, các đoàn tàu đánh cá TQ thường xuyên bị cáo buộc đánh bắt cá bất hợp pháp và có hành vi hung hăng khi đối diện với các tàu cá nước khác hoặc gặp tàu tuần tra nước ngoài. Có nhiều tàu của ngư dân bản xứ bị chúng cố t́nh đụng ch́m và bỏ mặc không hề cứu vớt các nạn nhân và VN là nằm trong số các nạn nhân xấu số đó.
Sưu tầm