Trước những nỗ lực của bang California nhằm đảm bảo mọi phiếu bầu đều được tính, th́ vẫn có hơn 100.000 phiếu bầu qua thư đă bị loại bỏ trong cuộc bầu cử sơ bộ tháng 3, Associated Press đưa tin.Giữa bối
cảnh COVID-19 hoành hành, California là một trong số những bang tại Mỹ áp dụng h́nh thức phiếu bầu qua thư. Tổng thống Donald Trump luôn đặt ra nghi vấn về tính minh bạch của h́nh thức bầu cử này, trong khi những người ủng hộ lại cho rằng, nó vẫn đảm bảo tính minh bạch giống như bầu cử tại các điểm bỏ phiếu, đồng thời có thể giúp các cử tri linh hoạt hơn.
Tuy nhiên, nếu tại các điểm bỏ phiếu thông thường, sẽ có đội ngũ nhân viên hỗ trợ người dân hoàn thành lá phiếu, c̣n với h́nh thức phiếu bầu qua thư, cử tri sẽ không được ai hỗ trợ, dó đó có thể nảy sinh nhiều vấn đề.
Số liệu bầu cử của Bộ trưởng ngoại giao bang California thu được cho thấy, 102.428 phiếu bầu qua thư từ 58 quận của bang không đạt tiêu chuẩn, tức là khoảng 1,5% trong số gần 7 triệu phiếu bầu qua thư được gửi lại. Đây là mức tỷ lệ phiếu không đạt tiêu chuẩn cao nhất, trong một cuộc bầu cử sơ bộ kể từ năm 2014, và con số này cũng là cao nhất cho một cuộc bầu cử toàn bang kể từ năm 2010.
Theo nghiên cứu từ Ủy ban Hỗ trợ bầu cử Hoa Kỳ, 2 năm trước, số phiếu bầu bị loại bỏ toàn quốc trung b́nh trong cuộc tổng tuyển cử là khoảng 1,4%; c̣n trong năm bầu cử Tổng thống 2016 là 1%.
Hiện vấn đề phổ biến nhất tại California là không ra thời hạn để gửi phiếu và tiếp nhận phiếu. Để tính là hợp lệ, các lá phiếu phải được bưu điện đóng dấu vào ngày bầu cử hoặc trước đó, và được tiếp nhận trong ṿng 3 ngày sau đó. Trên toàn tiểu bang, có tổng cộng 70.330 phiếu bầu không đáp ứng được tiêu chí trên.
27.525 phiếu bầu khác không có chữ kư, hoặc chữ kư không trùng khớp với chữ kư có trong hồ sơ của cử tri.
California loại bỏ 100.000 phiếu bầu qua thư do không đạt tiêu chuẩn. (Ảnh: Aljazeera)
Kim Alexander là Chủ tịch Quỹ bỏ phiếu California – một quỹ giúp hỗ trợ cải thiện công tác bầu cử đă nhận định, số phiếu bầu không được tính là một con số gây thất vọng.
Bà phát biểu: “Điều tồi tệ hơn cả những người không bỏ phiếu là những người cố gắng bỏ phiếu, nhưng phiếu bầu của họ lại không được tính”. Số phiếu bầu không được tính “có thể tạo nên sự khác biệt trong những cuộc bầu cử có kết quả sát sao”.
Dự kiến rằng sẽ có nhiều cuộc chạy đua tổ chức chặt chẽ tại Hạ viện, mà phần thắng phụ thuộc tương đối vào một vài phiếu bầu. Năm 2018, Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ TJ Cox đă vượt cựu Hạ nghị sĩ Đảng Cộng ḥa David Valadao, chỉ với chưa đầy 1.000 phiếu bầu tại quận Central Valley. Và họ sẽ chạm trán nhau lần nữa vào tháng 11 tới.
Các cuộc chạy đua tại địa phương đôi khi được quyết định phần lớn bởi một vài phiếu bầu cách biệt.
Theo truyền thống, chính quyền bang California chỉ cho phép những cử tri đề xuất bỏ phiếu qua thư được thực hiện h́nh thức bỏ phiếu này. Nhưng theo thời gian, con số đề xuất đă tăng lên đến mức chiếm hơn một nửa tổng số phiếu bầu.
Tháng 6/2020, nhằm đối phó với t́nh h́nh COVID-19, Thống đốc California Gavin Newsom đă phê duyệt một đạo luật, yêu cầu các quan chức bầu cử quận gửi một lá phiếu bầu qua thư cho gần 21 triệu cử tri đăng kư bầu cử tháng 11 trên toàn bang.
Ông cho rằng, h́nh thức bầu cử qua thư đảm bảo được tính an toàn và bảo mật, đồng thời chỉ ra những nghiên cứu không t́m thấy bằng chứng về dấu hiệu gian lận cử tri đáng chú ư.
Để chuẩn bị cho cuộc bầu cử tháng 11, chính quyền bang California đang hoàn thành công cụ theo dơi phiếu bầu, có chức năng nhanh chóng thông báo với cử tri nếu họ chưa hoàn thành đúng, ví như chưa kư xác nhận. Một thay đổi khác là, chính quyền bang đang kéo dài thời gian tiếp nhận phiếu bầu qua thư, lên đến 17 ngày sau ngày bầu cử.
Các thành viên đảng Cộng ḥa và Dân chủ toàn quốc vẫn luôn tranh luận về tính an toàn, và bảo mật của những lá phiếu thông qua Dịch vụ Bưu chính Hoa Kỳ.
Nghiên cứu từ nhóm của bà Alexander cho biết, trung b́nh từ năm 2010 đến 2018, cứ 100 phiếu bầu qua thư sẽ có gần 2 phiếu bầu bị loại bỏ. Tuy nhiên, trong khoảng thời gian này, tỷ lệ phiếu bầu loại bỏ đă có phần cải thiện dần, khi giảm từ hơn 140.000 phiếu bầu trong cuộc tổng tuyển cử 2010 (2,9% tổng số phiếu) xuống c̣n 84.825 phiếu (1%) trong năm 2018.
Tháng 3/2019, khu vực có tỷ lệ phiếu bầu loại bỏ cao nhất tại bang California là San Francisco. Tại đây, 9.407 phiếu bầu – tương đương gần 5% tổng số phiếu khu vực đă bị loại bỏ, nguyên nhân chủ yếu là v́ cử tri không đến đúng giờ. Ngược lại, tại quận Plumas phía Đông Bắc Sacramento, toàn bộ 8.207 phiếu bầu nhận được đều được chấp nhận.
Tại Quận Los Angeles, gần 2.800 phiếu bầu bị loại bỏ do cử tri quên kư tên và sau đó không t́m lại được lá phiếu để hoàn tất chữ kư. Trên toàn tiểu bang, số phiếu bị loại bỏ do sai lầm bất cẩn này lên đến 13.000 phiếu.
Hơn 1.000 phiếu bầu ở Quận Fresno đă bị loại bỏ, v́ chữ kư của cử tri trong lá phiếu không trùng khớp với chữ kư có trong hồ sơ của quan chức bầu cử. Vấn đề này xảy ra tương tự tại quận San Diego, với hơn 1.300 lá phiếu không hợp lệ. Các chuyên gia bỏ phiếu cho biết trong một số trường hợp, một thành viên trong gia đ́nh có thể đă kư giúp cho người nhà ḿnh, hành vi này là bất hợp pháp.
Hơn 800 trường hợp cử tri đă hoàn thành lá phiếu của ḿnh, sau đó quên không bỏ vào phong b́ phiếu, do vậy phong b́ phiếu được gửi đến tay các quan chức bầu cử nhưng lại không có phiếu bầu bên trong.
Người kiểm soát phiếu bầu cử tri quận Cam Neal Kelley cho biết, cử tri có trách nhiệm hoàn thành phiếu bầu một cách chính xác và giao nộp đúng thời hạn quy định. Đôi khi, “phiếu bầu không hợp lệ do các cử tri thường quên mất những quy tŕnh cần làm”.