WASHINGTON (AP) — Tháng 6 của Tổng thống Donald Trump bắt đầu bằng chụp h́nh tay cầm cuốn Kinh Thánh bên ngoài một nhà thờ ở D.C sau khi nhà chức trách sử dụng hoá chất và dùi cui giải tán đoàn người biểu t́nh biểu t́nh ôn hoà. H́nh ảnh này gây “ngứa mắt” và “chia rẽ” hơn bao giờ hết.
Chuyện này vừa mới hạ nhiệt phần nào th́ Tổng thống giảm nhẹ sự gia tăng đột biến đại dịch virus corona đang buộc các tiểu bang Miền Tây và Miền Nam phải tạm ngưng phần nào kế hoạch tái mở cửa nền kinh tế địa phương. Và các chiến lược gia Cộng hoà đang căng thẳng t́m cách giữ quyền kiểm soát Thượng viện vào tháng 11 sắp tới thừa nhận rằng, điểm số tín nhiệm của ông Trump có thể làm cho họ gặp khó khăn trong việc duy tŕ thế đa số.
Một nguồn tin cho hay, một số nhà lập pháp Cộng hoà chủ chốt chia sẻ với ông Trump họ quan ngại về chiến dịch tranh cử của Tổng thống, và nên để ư những cuộc thăm ḍ cho thấy ông đang gặp rắc rối.
Một nguồn tin khác chỉ ra, các cuộc nghiên cứu cho thấy sự lạc quan của công chúng đang giảm sút và nhiều cử tri lại nh́n thấy Trump đang quản trị yếu kém việc gia tăng virus và làm suy yếu nền kinh tế. Một nguồn tin khác cho hay, Cộng hoà lo ngại thương hiệu cắt giảm thuế của họ có thể bị lu mờ bởi nỗ lực thúc đẩy bảo vệ các di tích Liên minh Miền Nam của Trump.
Cộng hoà quan ngại về tác động tiêu cực sau khi ông Trump sử dụng tháng 6 để không ngừng củng cố căn cứ bảo thủ của ḿnh nhưng lại không mở rộng thu hút bằng giọng điệu ôn ḥa hơn.
“Trong tất cả các cuộc bầu cử, môi trường chính trị định h́nh cách mọi thứ diễn ra như thế nào, và đôi khi anh không thể kiểm soát được,” Lănh đạo thứ hai của Thượng viện Cộng ḥa John Thune (South Dakota) tuyên bố vào tuần trước. Ông cho rằng, các ứng cử viên Cộng hoà “cần phải làm những ǵ họ cần làm để đắc cử. Và tại một số tiểu bang, ông ấy sẽ là một lợi ích ở một số nơi. Ở một số nơi khác th́ không được như vậy.”
Cộng hoà kiểm soát Thượng viện với 53 -47 ghế. Dân chủ phải giành lại 3 ghế mới chiếm được đa số nếu họ thắng Toà Bạch Ốc v́ lá phiếu cân bằng của Phó Tổng thống, c̣n không th́ Dân chủ phải kiếm thêm 4 ghế.
Tháng 6 là tháng đáng chú ư của ông Trump.
Tổng thống thường xuyên sử dụng ngôn từ đao to búa lớn để chỉ trích những cuộc biểu t́nh công bằng xă hội phần lớn diễn ra ôn hoà trên khắp quốc gia, mà ông cho rằng là những kẻ côn đồ bạo lực. Trump kêu gọi quân đội Hoa Kỳ “thống trị” đường phố, dẫn đến những lời quở trách từ lănh đạo quân sự và các viên chức hàng đầu ở Bộ Quốc pḥng.
Ông Trump tổ chức buổi tập hợp vận động tranh cử đầu tiên ở Tulsa, Oklahoma, kể từ khi đại dịch với người ủng hộ không mang khẩu trang, không giăn cách xă hội. Tổng thống bị chỉ trích v́ đă chọn địa điểm vận động tranh cử nhạy cảm, nơi từng diễn ra vụ bạo lực thảm sát người da đen, và kế hoạch ban đầu vào ngày 19 tháng 6 Juneteenth là ngày lễ chấm dứt chế độ nô lệ ở Mỹ.
Cựu cố vấn an ninh quốc gia của ông ta, John Bolton tung ra cuốn sách trong đó cáo buộc Trump yêu cầu Chủ tịch Trung Quốc mua thêm sản phẩm nông sản nhằm thúc đẩy tái tranh cử cho ông ta. Cũng trong tháng 6, Trump từ chối đổi tên các căn cứ quân sự được đặt theo tên tướng lănh Liên minh Miền Nam, đăng lại đoạn băng một người ủng hộ ở Florida hô lớn “Quyền lực da trắng!” và đặt nghi vấn tin tức t́nh báo về Nga đă treo tiền thưởng cho Taliban giết binh sĩ Mỹ ở Afghanistan.
“Các ứng cử viên Thượng viện Cộng hoà sẽ phải bênh vực những điều ông Trump nói và làm từ giờ cho đến ngày Tổng tuyển cử,” Chiến lược gia Cộng hoà, ông Rory Cooper cho hay. Theo Cooper, nhiều quan điểm của ông Trump “độc hại đối với cử tri quốc gia, và sẽ làm giảm phiếu các ứng cử viên Cộng hoà tương đương như độc hại.”
Sự bùng nổ tháng 6 của Trump diễn ra vào lúc các cuộc thăm ḍ cho thấy đối thủ Dân chủ Joe Biden đang dẫn trước trên toàn quốc và tại một số tiểu bang chiến trận. Thăm ḍ của viện Gallup công bố vào thứ Hai cho thấy, tỉ lệ tín nhiệm của ông Trump giảm ở mức nguy hiểm 38%.
Những cuộc tranh đua sít sao ở những tiểu bang chia rẽ, nơi cử tri ôn hoà ở vùng ngoại ô đă bỏ Cộng hoà trước thiên hướng gieo rắc bất hoà của Trump, có thể là ch́a khóa. Những cuộc tranh cử này bao gồm Thượng nghị sĩ Cory Gardner (Colorado), và Martha McSally (Arizona) vốn được xem là những thượng nghị sĩ đương nhiệm yếu thế nhất của Cộng hoà.
Đối diện với tái tranh cử đầy căng thẳng c̣n có Thượng nghị sĩ Cộng hoà Thom Tillis (North Carolina), Susan Collins (Maine), Joni Ernst (Iowa) và Steve Daines (Montana). Cả hai Thượng nghị sĩ Cộng hoà ở Georgia, đặc biệt là Kelly Loeffler, có thể nh́n thấy những cuộc tranh cử sít sao. Thượng nghị sĩ Doug Jones ở Alabama -thành tŕ của Cộng hoà – được xem là Thượng nghị sĩ yếu thế nhất của Dân chủ.
Hương Giang (Theo AP)