EU cần chuẩn bị cho tình huống xấu nhất

[june04]

Dù kêu gọi EU chuẩn bị cho việc Mỹ từ bỏ "vai trò lãnh đạo thế giới", Thủ tướng Đức Angela Merkel cho rằng châu Âu nên "chỉ trích" ý định này của Washington.

Thủ tướng Đức Angela Merkel kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) lưu ý tới khả năng Washington thực sự từ bỏ "vai trò lãnh đạo thế giới", báo The Guardian đưa tin.

Ngày 26-6, trong buổi trả lời phỏng vấn sáu tờ báo lớn của châu Âu, bà Merkel nói "nếu bây giờ, Mỹ muốn rút khỏi vai trò (lãnh đạo thế giới - PV) theo ý chí tự do của họ, chúng ta phải lên án điều đó thật mạnh mẽ".


Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Thủ tướng Đức Angela Merkel (trái) hội đàm tại Nhà Trắng ngày 27-4-2018. Ảnh: AP

Bà Merkel cho rằng nhiều thập niên qua, châu Âu luôn giữ "nhận thức chắc chắn rằng Mỹ muốn trở thành một cường quốc thế giới". Tuy nhiên, các lãnh đạo EU cần điều chỉnh các ưu tiên của mình phù hợp với thực tế mới rằng Mỹ có thể không còn giữ vai trò đó nữa.

Quan hệ Mỹ - Đức và sự tồn tại của NATO

Bà Merkel nói rằng "có những lý do thuyết phục để duy trì cam kết về một cộng đồng phòng thủ xuyên Đại Tây Dương và chiếc ô hạt nhân chung" trong khuôn khổ NATO.

Tuy nhiên, Thủ tướng Đức cũng đồng ý với quan điểm của Washington về việc các nước châu Âu chia sẻ gánh nặng tài chính với Mỹ và đóng góp "nhiều hơn so với thời chiến tranh lạnh".

Về quan hệ quốc phòng song phương giữa Berlin và Washington, bà Merkel cho rằng "quân Mỹ ở Đức giúp bảo vệ không chỉ Đức và các thành viên NATO thuộc châu Âu, mà còn là lợi ích quốc gia của Mỹ".

Thủ tướng Đức cũng thừa nhận Berlin "phải chi nhiều hơn cho quốc phòng" - theo quy định của NATO và yêu cầu của Mỹ.

"Chúng tôi đã tạo ra sự gia tăng đáng kể (chi tiêu quốc phòng - PV) trong những năm gần đây và sẽ tiếp tục định hướng này để tăng cường tiềm lực quân sự" - bà Merkel nói.

Trước đó, vào ngày 15-6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã xác nhận kế hoạch rút bớt quân khỏi Đức. Ông Trump cho rằng Berlin đã "chểnh mảng" trong việc đóng góp tài chính cho NATO và tăng chi tiêu quốc phòng theo yêu cầu của nhóm này.

Quan hệ giữa châu Âu và Nga

Thủ tướng Đức cho rằng Moscow đang có một số hành vi "gây bất ổn" như "chiến dịch đưa thông tin sau sự thật" về đại dịch COVID-19 và cái chết của ông Zelimkhan Khangoshvili hồi tháng 8-2019 mà Berlin cho là vụ ám sát theo lệnh của Moscow.

Ông Khangoshvili là một người đến từ nước cộng hòa Chechen (thuộc Nga) lưu vong tại Đức. Ông này từng tham gia chiến tranh Chechen lần 2 và cung cấp tin tình báo về Nga cho Georgia.

Tuy nhiên, bà Merkel cũng nhấn mạnh "có những lý do chính đáng để (châu Âu - PV) tiếp tục tham gia đối thoại trên tinh thần xây dựng với Nga. Ở các nước như Syria hay Libya - các quốc gia láng giềng ngay sát châu Âu - ảnh hưởng chiến lược của Nga là rất lớn."

Thủ tướng Đức tuyên bố sẽ "tiếp tục nỗ lực hợp tác" với Moscow.

Sáu tờ báo của châu Âu cử phóng viên đến buổi phỏng vấn bao gồm The Guardian (Anh), Süddeutsche Zeitung (Đức), Le Monde (Pháp), La Vanguardia (Tây Ban Nha), La Stampa (Ý) và Polityka (Ba Lan).

Đóng vai trò lãnh đạo thế giới thì Mỹ được cái gì? Phải chi tiền nhiều gấp mười, nói không có ai ủng hộ, làm không ai theo? Khi cần giúp đở không ai giúp? No thank you. Tụi bây ráng tự lo thân đi