05/18/20
Ngoại trưởng Mike Pompeo đă từ chối tham dự thẩm vấn với văn pḥng Tổng Thanh Tra Bộ Ngoại giao, trong phạm vi cuộc điều tra chính phủ qua mặt Quốc hội, vội vă bán $8 tỉ Mỹ kim vũ khí cho Ả Rập Saudi bằng việc ban bố t́nh trạng khẩn cấp.
Cáo buộc Pompeo từ chối hợp tác với cuộc điều tra được đưa ra sau khi Chủ tịch Uỷ ban Đối ngoại Hạ viện Eliot Engel cho rằng, Tổng thanh tra Bộ Ngoại giao bị ông Trump sa thải vào thứ Sáu, ông Steve Linick, đă gần như hoàn tất cuộc điều tra vào quyết định nhanh chóng bán vũ khí của Pompeo.
“Tôi biết có một lư do khác đă khiến ông Linick bị sa thải. Văn pḥng của ông ấy đang điều tra, theo yêu cầu của tôi, việc ông Trump tuyên bố t́nh trạng khẩn cấp giả của Trump để có thể bán vũ khí cho Ả Rập Saudi. Chúng tôi chưa có bức tranh trọn vẹn, nhưng điều đáng lo ngại, Ngoại trưởng muốn Linick bị sa thải trước khi cuộc điều tra hoàn tất,” Chủ tịch Engel ghi trong thông báo gởi cho CNN.
Vào tháng 5 năm ngoái, chính phủ ông Trump tuyên bố t́nh trạng khẩn cấp để qua mặt Quốc hội, nhanh chóng bán vũ khí trị giá hàng tỉ Mỹ kim cho nhiều quốc gia, bao gồm Ả Rập Saudi và Các tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, với lư do nhu cầu ngăn chặn ảnh hưởng độc hại của Iran trên khắp Trung Đông.
“Những thương vụ bán vũ khí này sẽ hậu thuẫn đồng minh chúng ta, tăng cường sự ổn định ở Trung Đông, và giúp những quốc gia chống lại và tự vệ trước Iran,” Pompeo ghi trong một thông báo vào lúc đó, khi thông báo về trị giá các hợp đồng $8,1 tỉ Mỹ kim.
Nhưng bước đi này bị các nhà lập pháp lưỡng đảng lên án, họ chỉ trích tiền lệ đặt ra, nghi vấn về những tuyên bố của chính phủ t́nh trạng khẩn cấp thực sự, nhất là trước hồ sơ nhân quyền của Ả Rập Saudi, và việc giết hại kư giả Jamal Khashoggi.
Engel bây giờ cho rằng, Pompeo có thể đă hất chân Tổng thanh tra v́ ông điều tra những vụ bán vũ khí này. Cuộc điều tra Ả Rập Saudi của Linick được Washington Post tường tŕnh đầu tiên.
Tổng thanh tra cũng đang điều tra xem liệu Pompeo có sử dụng nhân viên ngoại giao chạy việc vặt cá nhân hay không.
Trong cuộc phỏng vấn với Washington Post vào thứ Hai, Pompeo bảo, ông đề nghị sa thải Linick v́ tổ chức giám sát độc lập không thực hiện công tác như cấp lănh đạo mong muốn. Tuy nhiên, Ngoại trưởng không cho biết cụ thể như thế nào.
Pompeo bảo rằng, ông không biết Linick đang điều tra ḿnh vào lúc đề nghị sa thải Tổng thanh tra. Theo Washington Post, Ngoại trưởng chỉ biết có một vụ “liên quan đến vấn đề an ninh quốc gia.”
Hương Giang
(Theo CNN)