04/12/20
The New York Time - C.I.A. Hunts for Authentic Virus Totals in China, Dismissing Government Tallies
Nguồn:
“C.I.A. Hunts for Authentic Virus Totals in China, Dismissing Government Tallies”
Tác giả: Julian E. Barnes,
Biên dịch: Nguyễn Hải Hoành
Trong nhiều tuần qua, các quan chức t́nh báo Mỹ đă nói với Nhà Trắng rằng Trung Quốc báo cáo thấp hơn thực tế sự lây lan của Coronavirus và thiệt hại do đại dịch gây ra.
Theo ư kiến của các viên chức t́nh báo Mỹ đương nhiệm và tiền nhiệm, ngay từ tháng 2/2020, Cục T́nh báo Trung ương Mỹ (CIA) đă thường xuyên cảnh báo Nhà Trắng là Trung Quốc đă báo cáo thấp hơn thực tế về t́nh h́nh lây nhiễm Covid-19, và khi lập mô h́nh dự báo chống loại virus ấy, Mỹ đă không thể dựa vào số liệu của Trung Quốc.
Các tin tức t́nh báo mấy tuần qua – ít nhất một phần tin tức đó dựa trên nguồn tin do nhân viên CIA tại Trung Quốc cung cấp, đă phát huy tác dụng quan trọng trong cuộc đàm phán [qua điện thoại] hôm Thứ Năm 26/3 giữa Tổng thống Trump với Chủ tịch Tập Cận B́nh. Sau cuộc hội đàm đó Trung Quốc và Mỹ đă giảm bớt phê phán lẫn nhau.
Trong t́nh trạng c̣n chưa xác định được một số vấn đề cơ bản về virus và tốc độ truyền nhiễm của nó, việc có được những số liệu chính xác hơn về tỷ lệ lây nhiễm và tỷ lệ chết do virus gây ra tại Trung Quốc có ư nghĩa quan trọng đối với t́nh h́nh sức khỏe cộng đồng trên toàn cầu. Theo phát biểu của CIA và của quan chức Nhà Trắng, những số liệu thống kê đó có ư nghĩa rất quan trọng đối với quan chức Mỹ trong việc đánh giá ảnh hưởng của Covid-19 tại nước Mỹ trong mấy tháng tới cũng như hiệu quả của các biện pháp pḥng dịch, như biện pháp bảo đảm giữ khoảng cách giao tiếp giữa mọi người với nhau [social distancing, Việt Nam gọi là “cách ly xă hội”].
Cho tới nay, Nhà Trắng và giới t́nh báo Mỹ đều thất vọng v́ họ vẫn chưa thể có được các số liệu chính xác hơn qua việc cố gắng tự thu lượm thông tin của ḿnh.
Tuy nhiên cơ quan t́nh báo Mỹ đă kết luận rằng bản thân Chính phủ Trung Quốc cũng chẳng biết phạm vi lây nhiễm của con virus đó ra sao, họ cũng mù tịt như phần c̣n lại của thế giới. Các nhân viên t́nh báo Mỹ đương nhiệm và tiền nhiệm đều nói giới quan chức trung cấp ở nơi virus xuất hiện sớm nhất – Vũ Hán – cũng như các địa phương khác thường xuyên nói dối về con số tỷ lệ nhiễm bệnh, số ca xét nghiệm và số người tử vong; họ sợ rằng nếu con số báo cáo quá lớn th́ họ sẽ bị trừng phạt, bị mất chức hoặc chịu hậu quả tồi tệ hơn.
Báo cáo láo là t́nh trạng kinh niên tồn tại trong bất cứ chính quyền nào. Nhưng t́nh trạng đó tại Trung Quốc trở nên tồi tệ hơn bởi ban lănh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc do ông Tập Cận B́nh đứng đầu trong mấy năm nay đă tỏ ra chuyên chế độc đoán hơn trước.
Ngoài áp lực từ Chính phủ, c̣n do kiểm tra sót, tiêu chuẩn thống kê không thống nhất, do t́nh trạng tồn tại những bệnh nhân không có triệu chứng mắc bệnh, v́ thế bất cứ nơi nào đều có thể không có được báo cáo hoàn chỉnh về t́nh h́nh dịch bệnh. Các nhân tố đó có thể dẫn đến hậu quả là số ca nhiễm bệnh bị bỏ sót chiếm tới 1/4 tổng số ca lây nhiễm. Iran tỏ ra thiếu minh bạch trong pḥng chống dịch bệnh. Italy đă có hơn 13 ngh́n người chết, đứng đầu thế giới, nhưng chưa tính số người chết ngoài bệnh viện. C̣n công tác xét nghiệm ở Mỹ chậm hơn so với các nước khác.
Nhưng từ tháng 1 trở đi các quan chức Nhà Trắng bắt đầu có thái độ nghi ngờ số liệu thống kê của Trung Quốc và họ yêu cầu CIA cùng các cơ quan t́nh báo khác ưu tiên thu lượm tin tức về Trung Quốc.
Hăng tin Bloomberg News đưa tin đầu tiên về đánh giá của CIA rằng Trung Quốc đă thông báo thấp hơn thực tế số ca lây nhiễm và tử vong. Các quan chức Mỹ không để ư nhiều tới tiết lộ về một báo cáo t́nh báo gửi Nhà Trắng tuần trước, nói rằng mấy tuần nay CIA đă liên tục nhắc các quan chức Nhà Trắng chớ nên tin vào các số liệu Bắc Kinh đă báo cáo cho WHO.
Đánh giá của t́nh báo Mỹ về việc Trung Quốc báo cáo thấp hơn thực tế đă có từ trước khi truyền thông Trung Quốc mới đây đưa tin số người chết ở Vũ Hán có thể vượt quá 5.000 người, tức gấp đôi con số chính quyền nước này đưa ra. Các sĩ quan t́nh báo cho biết họ c̣n chưa xác minh các tin tức do truyền thông đăng tải, và trong báo cáo cũng không đề cập tới các bản tin đó.
Các quan chức Mỹ nói rằng từ ngày bùng phát nạn dịch, dù có nguồn tin riêng, nhiều cơ quan t́nh báo đă cảnh báo Nhà Trắng rằng những thông tin họ lấy được từ các nguồn tin của ḿnh không khác nhiều so với tin tức của giới nhà báo – những người luôn tích cực đưa tin về dịch bệnh ở Trung Quốc và về chuyện Chính phủ nước này cố gắng ngăn chặn việc đưa tin về sự lây lan dịch bệnh.
Trung Quốc cho rằng số ca nhiễm bệnh mấy tuần nay giảm dần là do họ đă áp dụng các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt, kể cả biện pháp phong tỏa gần 60 triệu dân. Thế nhưng nhiều người bên ngoài chính quyền Trung Quốc lại lo ngại rằng những số liệu đó không hoàn chỉnh.
Ví dụ, Trung Quốc không báo cáo số lượng ca bệnh không có triệu chứng mà họ nắm được. Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Bệnh tật của Mỹ cho biết có tới 25% số người nhiễm Covid-19 có thể không có dấu hiệu mắc bệnh.
Trong buổi họp báo hôm thứ Tư (25/3), khi được hỏi về số liệu của Trung Quốc, Cố vấn An ninh Quốc gia Robert C. O’Brien nói nước Mỹ “không có khả năng” xác minh các số liệu đó. Không thừa nhận bất cứ báo cáo t́nh báo bí mật nào, nhưng ông cho biết có những báo cáo công khai đặt vấn đề nghi vấn về các số liệu này.
“Chẳng có cách ǵ xác nhận bất kỳ số liệu nào trong mớ số liệu đó,” O’Brien nói. “Có rất nhiều tin tức công khai cho rằng phải chăng các số liệu ấy quá thấp.”
Các quan chức cũng nói không ai bất ngờ trước việc Trung Quốc báo cáo thấp hơn thực tế về t́nh h́nh dịch bệnh nước ḿnh; các số liệu thống kê chính thức của nước này thường được làm giả.
Mối quan hệ căng thẳng giữa Washington với Bắc Kinh đă tăng lên sau khi Coronavirus từ Vũ Hán lan đến nước Mỹ, làm cho nhiều ngành kinh tế Mỹ phải ngừng hoạt động để ngăn chặn sự lây lan của virus.
Quan chức ngoại giao Trung Quốc đă phát tán những tin tức giả, kể cả tin bịa đặt về chuyện virus có nguồn gốc từ một pḥng thí nghiệm của quân đội Mỹ, cùng các thuyết âm mưu khác. Ông Trump đáp trả bằng cách gọi Covid-19 là “Virus Trung Quốc”. C̣n Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đă làm khối G7 không thể thông qua được một thông cáo chung v́ khăng khăng muốn gọi đích danh virus này xuất phát từ Trung Quốc.
Nhưng sau cuộc trao đổi điện thoại giữa Tập Cận B́nh và Trump vào tuần trước, đă xuất hiện một t́nh trạng ḥa hoăn mong manh. Tuy truyền thông Trung Quốc tiếp tục truyền bá các thuyết âm mưu nhưng lời lẽ của các nhà ngoại giao nổi tiếng nhất Trung Quốc đă dịu lại.
Ngôn ngữ của Trump cũng bớt khắc nghiệt hơn. Khi được hỏi về tin t́nh báo nói Trung Quốc thông báo sai về mức độ thiệt hại mà dịch bệnh gây ra, Trump cho biết ông có thể sẽ bàn về đề tài này với Tập Cận B́nh.
“So với những ǵ chúng ta đă thấy và đă được đưa tin, các số liệu ấy dường như nhẹ hơn thực tế chút ít – tôi nói thế là đă tử tế rồi đấy, nhưng chúng tôi đă cùng ông ấy bàn về vấn đề này,” ông Trump nói. “Chúng tôi chưa nói nhiều về các số liệu, chủ yếu nói họ đă làm ǵ, làm thế nào.”
Nhưng tiếp đó Trump nhắc tới hiệp định thương mại của ông và chuyện Trung Quốc chi trả cho việc nhập khẩu nông sản Mỹ, và ông hạ giọng khi nói những lời phê b́nh.
“C̣n về việc số liệu của họ có chính xác hay không, “ ông nói, “tôi đâu phải là nhân viên kế toán đến từ Trung Quốc.”
NCQT
Theo NYT
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
T́nh báo Mỹ nghi ngờ số liệu về Covid-19 của Trung Quốc
