Số ca nhiễm mới mỗi ngày đă tăng gấp đôi tuần qua, từ khoảng 40 vào cuối tháng 3, lên 97 vào ngày 2/4 và 89 ngày 3/4. Tokyo đang đối mặt ‘cơn sóng thần’ Covid-19 không khác ǵ New York?
Thủ tướng Nhật đă liên tục khẳng định t́nh thế ở Nhật Bản chưa đ̣i hỏi t́nh trạng khẩn cấp hay lệnh phong tỏa. Nước này đă có những giới hạn khắt khe về đi lại - cấm người nước ngoài từ hơn 70 nước, bao gồm Mỹ, Anh và hầu hết châu Âu.
Nhật Bản cũng tăng cường kiểm tra y tế ở sân bay và yêu cầu các khách đến cách ly trong 14 ngày, mặc dù chính quyền không theo dơi việc tuân thủ.
Thị trưởng Tokyo đă kêu gọi Thủ tướng Nhật Shinzo Abe (trong ảnh) tuyên bố t́nh trạng khẩn cấp. Ảnh: Reuters.
Thị trưởng Tokyo Yuriko Koike đă lên tiếng kêu gọi chính phủ tuyên bố t́nh trạng khẩn cấp, nói đó sẽ là thông điệp mạnh mẽ, có thể giúp tránh một đợt bùng phát lớn.
Thị trưởng Tokyo và Thủ tướng Abe đều kêu gọi công chúng ở nhà, tránh đi lại, giữ khoảng cách khi tiếp xúc. Nhiều người đang nghe theo, nhưng một số người th́ không. Đồng thời, chính quyền đang truy t́m manh mối tiếp xúc của các ca dương tính và hướng dẫn các ca nghi nhiễm cách ly.
Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng chính phủ Nhật Bản cần mạnh tay hơn nữa, nếu nh́n vào bài học từ những thành phố lớn, đông đúc đang vật lộn dịch bệnh mà điển h́nh nhất là New York.
Sắp hết giường bệnh dành cho bệnh nhân Covid-19
Tokyo có một viễn cảnh tồi tệ nếu xu hướng này tiếp tục, theo Kentaro Iwata, chuyên gia về kiểm dịch tại Đại học Kobe.
“Chúng ta có thể thấy một New York tiếp theo ở Tokyo”, ông nói với CNN. “Nhật Bản cần có can đảm để thay đổi”.
Tuần trước, đám đông vẫn tập trung ngắm hoa anh đào, một số người không đeo khẩu trang, theo CNN. Những bức ảnh xuất hiện trên mạng xă hội, báo chí trong nước và quốc tế khiến chính quyền Tokyo phải đóng cửa các công viên - một động thái chưa từng có.
Những người ủng hộ chính sách chống dịch có chừng mực của Nhật lập luận rằng văn hóa của Nhật, bao gồm cúi đầu thay v́ bắt tay, rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang, có thể giúp Nhật Bản tránh kịch bản bùng phát như ở các nước khác.
Ông Iwata cho rằng giả thuyết trên “có lư”, nhưng “chưa được chứng minh”. Có thể Nhật sẽ lây lan ít hơn ở Mỹ hay châu Âu, nhưng ông không tin rằng Nhật Bản nên lập chính sách dựa vào thói quen, văn hóa, rồi mong có thể tránh được dịch bệnh.
Dù các lănh đạo kêu gọi ở nhà, có tới 80% nhân viên ở Nhật Bản không thể làm việc từ xa. Các chuyến tàu đi làm buổi sáng vẫn có nhiều người. Và dù nhiều trung tâm thương mại và khoảng 500 điểm Starbucks, nhiều hàng quán vẫn mở và đông khách.
Thị trưởng Koike ngày 3/4 cho biết 628 giường trên 750 giường bệnh mà Tokyo dành ra cho các bệnh nhân Covid-19 đă có người, hầu hết có triệu chứng nhẹ. Giới chức y tế đang sắp xếp để chuyển các bệnh nhân không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ sang các cơ sở riêng như khách sạn.
Nhưng bà vẫn cảnh báo về một cuộc khủng hoảng sắp tới và kêu gọi người dân ở nhà, theo CNN.
Xét nghiệm chưa đủ
Tính đến ngày 3/4, Nhật Bản có 3.329 ca nhiễm và 74 ca tử vong.
Ông Iwata nói Nhật Bản cần xét nghiệm nhiều hơn. Tính đến ngày 3/4, Tokyo đă xét nghiệm 4.000 người, tại một thành phố có 13,5 triệu người. Tính cả nước, chỉ 39.466 người đă được xét nghiệm trong dân số 125 triệu, theo Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi - những tỷ lệ rất nhỏ so với các nước khác. Chẳng hạn, Hàn Quốc có dân số nhỏ hơn nhiều so với Nhật, nhưng đă xét nghiệm hơn 440.000 người.
Nhưng chính phủ Nhật Bản khẳng định việc xét nghiệm đă đủ, và nhắm đến các ca có nguy cơ cao một cách hợp lư.
Mỹ ngày 3/4 đă cảnh báo công dân của ḿnh ở Nhật Bản chuẩn bị cho một đợt bùng phát mạnh của virus corona tại đây, hoặc về nhà ngay bây giờ hoặc chuẩn bị tinh thần ở Nhật Bản vô thời hạn, theo Reuters.
"Việc chính phủ Nhật Bản quyết định không xét nghiệm rộng khiến việc đánh giá tỷ lệ lây lan của Covid-19 rất khó khăn", thông cáo của Đại sứ quán Mỹ ở Tokyo viết.
Issei Wanatabe, 40 tuổi, nói với CNN từ pḥng bệnh ở Tokyo, chật vật với những cơn ho. Anh được coi là “ca nhẹ” và dự kiến ra viện ngày 31/3.
Dù có triệu chứng đau người, lạnh người, mất vị giác và khứu giác, nhưng khi đi xét nghiệm, anh vẫn bị từ chối. Phải sau 5 ngày sốt trên 40 độ C, anh mới được xét nghiệm, cho kết quả dương tính.
Wanatabe nói anh đă lây bệnh cho ít nhất hai người trong thời gian đó.
“Mọi người không biết phải làm ǵ”, Wanatabe nói. “Bạn phải tự lo cho ḿnh. Nên hăy ở nhà, đừng ra ngoài”.
Anh lo ngại về hàng chục triệu người Nhật trên 65 tuổi. Anh biết ḿnh sẽ khỏi bệnh, nhưng nhiều người cao tuổi ở Nhật có thể sẽ không may mắn như vậy.
Các chuyên gia cảnh báo các quốc gia có dân số già, như Nhật Bản, sẽ phải trả giá đắt về con số thương vong, nếu virus lan rộng.
“Virus corona nguy hiểm với người già”, Masahiro Kami, giám đốc điều hành của Viện Nghiên cứu Quản trị Y tế, một NGO Nhật Bản, nói với CNN. Ông nói hầu hết bệnh nhân ở Nhật có thể đang có rất ít triệu chứng.
“Khi không có triệu chứng, họ có thể lây virus corona cho người khác”, Kami cảnh báo.
VietBF@sưu tập