Nhiều hoạt động của các công ty Trung Quốc đang bị tŕ hoăn không biết đường nào thoát. Hàng loạt công ty tư nhân cắt giảm, hoăn hoặc không trả lương cho nhân viên do ảnh hưởng của Covid-19 khiến hoạt động kinh doanh bị tŕ hoăn.
Để ngăn chặn sự lây lan của virus corona khiến hơn 2.000 người thiệt mạng, chính quyền Trung Quốc và công ty lớn khuyến khích người lao động làm việc tại. Tại Trung Quốc, các trung tâm mua sắm và nhà hàng trống rỗng, công viên giải trí và rạp chiếu phim đóng cửa, các tour du lịch bị hủy bỏ.
Các biện pháp hạn chế dịch này đă ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động kinh doanh ở Trung Quốc. Theo đó, với việc các lớp học bị hủy, nhân viên Học viện đào tạo code (lập tŕnh) và robot học ở Hàng Châu bị cắt giảm 30-50% lương. Công viên giải trí Lionsgate Entertainment World ở Chu Hải đóng cửa và các nhân viên được yêu cầu sử dụng hết ngày nghỉ có lương và sẵn sàng nghỉ không lương.
Người lao động Trung Quốc trở lại thành phố sau kỳ nghỉ tết Nguyên đán kéo dài. Ảnh: News.
"Một tuần nghỉ không lương là điều vô cùng đau khổ. Tôi không có thu nhập để trang trải chi tiêu trong tháng này", Jason Lam, 32 tuổi, đầu bếp một nhà hàng cao cấp ở khu Tiêm Sa Chủy tại Hong Kong, cho biết.
Hàng loạt công ty ở Trung Quốc thông báo các nhân viên bị cách ly hoặc không thể đi làm trong thời gian dịch bệnh sẽ không được nhận lương, hoặc bị cắt giảm thu nhập. Một khảo sát của trang web việc làm Zhaopin với hơn 9.500 người lao động cho thấy hơn 1/3 người trong số họ lo ngại nguy cơ bị cắt hoặc giảm lương.
Việc chậm trễ tiền lương là bằng chứng cho thấy sự tác động nghiêm trọng của Covid-19 đối với khối doanh nghiệp tư nhân, khu vực phát triển nhanh nhất của nền kinh tế Trung Quốc.
Không có ǵ đáng ngạc nhiên khi hoạt động tuyển dụng đóng băng tại Trung Quốc. Zhaopin ước tính số hồ sơ xin việc được nộp trong tuần đầu tiên sau khi Covid-19 bùng phát trong tháng Một giảm 83% so với năm 2019.
"Covid-19 có thể ảnh hưởng tới tiêu dùng ở Trung Quốc nghiêm trọng hơn dịch SARS 17 năm trước đây", Chang Shu, chuyên gia kinh tế của hăng tài chính Bloomberg, nhận định.
Theo luật, các công ty Trung Quốc phải trả đủ lương tháng 2 cho nhân viên trước khi cắt giảm xuống mức tối thiểu, theo chuyên gia Edgar Choi, tác giả cuốn Luật thương mại trong một phút, cho hay. Nếu các doanh nghiệp gặp khó khăn tài chính, họ được phép hoăn trả lương với điều kiện nhân viên sẽ được nhận toàn bộ số lương bị nợ sau thời kỳ khủng hoảng.
Ông Choi cho biết thêm hàng ngh́n công nhân nước ngoài khẳng định bị cắt giảm 50%, thậm chí 100% lương tháng 2. "Đó là hành vi bất hợp pháp. Nhiều công nhân là người nước ngoài, không biết tiếng Trung. Họ dễ dàng bị chủ lao động bắt nạt", ông nhận xét.
NIO, nhà sản xuất ôtô điện trụ sở tại Thượng Hải, hoăn trả lương nhân viên một tuần. Chủ tịch William Li cũng khuyến khích người lao động nhận cổ phiếu thay cho tiền mặt. Tại nhà máy Foxconn ở Thâm Quyến, công nhân trở về sau kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán được cách ly trong kư túc xá trước khi trở lại làm việc. Họ được trả tiền, nhưng chỉ bằng 1/3 thu nhập có thể kiếm được nếu làm việc.
Chuyên gia kinh tế Chang Shu cảnh báo với thu nhập giảm và tâm lư ngại ra đường, người tiêu dùng Trung Quốc có thể cắt giảm tiêu dùng ở một số lĩnh vực xuống con số 0. "Nếu ngừng uống cà phê latte hàng ngày trong 2 tháng th́ sau đó bạn có thể bỏ vĩnh viễn đồ uống này", Shu lư giải.
Các chuyên gia nhận định với nguồn lực hạn chế và thiếu nền tảng công nghệ, nhóm doanh nghiệp nhỏ ở Trung Quốc đối mặt với rất nhiều khó khăn. Mới đây, chính quyền Trung Quốc đă kêu gọi các ngân hàng nhà nước cho doanh nghiệp nhỏ vay với lăi suất thấp hơn.
Để đối phó với nguồn tài chính cạn kiệt, một số doanh nghiệp nhỏ đă giảm cả lương của những nhân sự cao cấp. Pei Binfeng, đồng sáng lập Học viện đào tạo code (lập tŕnh) và robot học ở Hàng Châu, cho biết trường đă giữ lại 50% lương của các nhân sự cấp cao và 30% của các nhân viên khác cho đến khi mở cửa trở lại.
"Những ǵ chúng tôi dạy không phải là thứ cần thiết để nhiều phụ huynh lựa chọn cho con ḿnh, v́ vậy những lúc khủng hoảng thế này, t́nh h́nh kinh doanh vô cùng khó khăn", Pei nói.
Rick Zeng, quản lư công viên giải trí Lionsgate ở Chu Hải, chia sẻ công viên ngừng hoạt động theo lệnh của chính phủ kể từ cuối tháng 1. Bắt đầu từ tuần tới, một số nhân viên sẽ phải nghỉ phép không lương.
Ở Phúc Châu, giám đốc khách sạn Robert Zhang kể chỉ 2-3 trong số 100 pḥng của khách sạn này có khách. Khoảng 2/3 nhân viên bị giảm lương. "Nếu dịch bệnh kéo dài và du lịch không hồi phục trong 3-4 tháng tới, cuộc sống của chúng tôi rất khó khăn", ông nói.