Luật sư Hạ viện cảnh báo toà về “đấu súng” trong cuộc chiến lấy thông tin của Trump

01/05/20

WASHINGTON (Roll Call) — Một toà Phúc thẩm liên bang tại Hoa Thịnh Đốn vào hôm thứ Sáu được khuyến cáo, phán quyết của họ trong những cuộc chiến pháp lý đòi thông tin từ chính phủ ông Donald Trump của Uỷ ban Tư pháp Hạ viện có thể châm ngòi cho vô số vụ kiện từ Quốc hội, hay thậm chí cả một cuộc “đấu súng” giữa cảnh vệ Hạ viện với an ninh FBI bảo vệ Tổng trưởng Tư pháp William Barr.

Hai uỷ ban phúc thẩm toà Thượng tố D.C nghe gần 3 tiếng đồng hồ tranh cãi về hai hồ sơ kiện của uỷ ban liên quan đến cuộc điều tra Nga can thiệp vào bầu cử Mỹ 2016 của cựu công tố viên đặc biệt Robert Mueller. Cả hai vụ kiện được đệ lên toà nhiều tháng trời trước khi Hạ viện bỏ phiếu luận tội Tổng thống Donald Trump về hành vi của ông ta với Ukraine.

Uỷ ban đệ đơn khởi kiện để buộc cựu cố vấn pháp lý Toà Bạch Ốc Don McGahn ra khai về những sự kiện có trong báo cáo kết luận điều tra của Mueller. Trong hồ sơ còn lại, Uỷ ban muốn truy cập vào tài liệu đại bồi thẩm đoàn của Robert Mueller.

Toà cấp dưới phán quyết McGahn phải ra khai trước Uỷ ban và Bộ Tư pháp phải giao tài liệu đại bồi thẩm đoàn cho các nhà lập pháp. Hai uỷ ban phúc thẩm toà Thượng tố D.C sắp tới sẽ ra quyết định liệu những phán quyết này có đúng hay không.

Trong hồ sơ kiện về McGahn, luật sư Hashim Moopan của Bộ Tư pháp kêu gọi các vị thẩm phán phán quyết rằng họ đứng bên ngoài các cuộc đấu đá chính trị. Trong khi Hạ viện lại cho rằng Trump đang thực thi cản trở Quốc hội, con Trump lại bảo rằng, Hạ viện đang thực hiện một cuộc điều tra bất hợp pháp đối với một tổng thống.

Một phán quyết Hạ viện có thể ra toà để thực thi trát đòi chống lại các viên chức hành pháp như McGahn có nghĩa, toà sẽ phải quyết định những hồ sơ tương tự lặp đi lặp lại, luật sư Moopan nói, và công chúng sẽ đặt câu hỏi tại sao toà lại quyết định ai đúng ai sai. Theo luật sư, việc này sẽ không tốt đẹp gì cho toà, không tốt cho các ngành chính trị vì đôi khi Hạ viện sẽ thua trong một số trường hợp và rồi họ sẽ có quyền lực ít hơn từng có.

Thay vào đó, Moopan đề nghị, Quốc hội có nhiều công cụ để buộc ngành hành pháp giao nộp thông tin, như ngăn chặn dự luật hay đề cử.

Mọi thứ trở nên ít nhiều “quá đà” trong tranh cãi về hồ sơ tài liệu đại bồi thẩm đoàn, khi Thẩm phán Neomi Rao đặt một câu hỏi giả định cho luật sư Hạ viện Doug Letter.

“Nếu Toà D.C cho phép Hạ viện có được thông tin đại bồi thẩm đoàn từ Bộ Tư pháp, thay vì ra án lệnh buộc Bộ Tư pháp giao nộp như phán quyết của toà cấp dưới, thì lúc đó có phải Hạ viện phải tống trát đòi Bộ Tư pháp thông tin đó không?” Thẩm phán giải thích, bà không thể tìm thấy bất cứ trường hợp nào trong đó toà ra lệnh cho Bộ Tư pháp phải giao thông tin đại bồi thẩm đoàn cho Quốc hội, và Bộ Tư pháp bây giờ không thể cho biết liệu có giao nộp tài liệu nếu không có án lệnh như vậy hay không.

Letter đáp, sẽ rất kinh ngạc khi nghĩ rằng Barr sẽ không giao thông tin nếu toà D.C phán quyết Hạ viện được quyền như vậy. Hạ viện lúc đó sẽ phải phái cảnh vệ đến lấy thông tin, nếu như toà không ra án lệnh buộc Bộ Tư pháp giao cho họ. “Đó là lý do tại sao chúng tôi không làm như vậy nữa. Chúng tôi không có cảnh vệ đi ra ngoài bắt giữ người ta, và có lẽ có đấu súng với nhân viên bảo vệ FBI của ông Barr. Thay vào đó, chúng tôi ra toà,” Letter nói. “Mọi người đều nhận thấy chúng tôi ra toà.”

Theo Letter, không có trường hợp nào lại bảo Quốc hội không thể ra toà để thực thi quyền lực điều tra nhằm giám sát hay luận tội.

Luật sư Hạ viện Dân chủ có chút mỉa mai đối với lập luận rằng Quốc hội nên từ bỏ các vụ kiện, và thay vào đó sử dụng quyền lực vốn có để bắt giữ những người không giao thông tin cho Quốc hội – quyền lực chiếm đoạt không được sử dụng từ những năm 1920.

“Cảnh vệ sẽ bắt giữ Tổng trưởng Tư pháp Barr lần tới khi ông đến Quốc hội. Tôi sẽ đến gặp ông ta trên những hành lang ở đó, vì vậy lần sau nếu ông ta đến đó, chúng tôi sẽ bắt giữ ông ta,” luật sư Letter nói. “Và chúng tôi có thể đi theo cách đó, hoặc có thể đóng cửa chính phủ. Đó là cách tốt để Quốc hội có được thông tin – Chúng tôi sẽ đóng cửa toàn bộ chính phủ trong vài tháng. Chúng ta sẽ thấy thảm hoạ như thế nào.”

Hương Giang (Theo Roll Call)