Ngày hôm qua 24/11, nguwoif dân Hong Kong hăng hái đi bỏ phiếu. Có thể nói số người đi bỏ phiếu nhiều kỷ lục, thậm chó họ c̣n đi bỏ phiếu sơm v́ lo biểu t́nh.
Với gần ba triệu cử tri bỏ phiếu, các đảng ủng hộ dân chủ Hồng Kông chiếm được ít nhất 216 trong số 452 ghế được bầu, tăng vọt so với 124 ghế trước đây. Đó là kết quả kiểm phiếu ban đầu và số ghế có thể tăng thêm nữa sau khi việc kiểm phiếu hoàn tất.
Đối với nhiều người ủng hộ dân chủ ở Hồng Kông, Chủ nhật hôm qua là một bước ngoặt cho phong trào. Alan Leong, chủ tịch của Đảng Dân sự, một trong những đảng ủng hộ dân chủ lớn nhất cho biết: "Đă có một sự thức tỉnh rất sâu sắc của người dân Hồng Kông".
Cuộc đua tại các hội đồng quận, đơn vị bầu cử ở cấp độ thấp nhất ở Hồng Kông, trước đây thường tập trung vào các vấn đề cộng đồng, chủ yếu là mấy chuyện nhỏ nhặt của khu phố như về trạm xe buưt hay đèn giao thông.
Nhưng cuộc bầu cử cấp quận lần này mang một ư nghĩa to lớn, và được xem như một cuộc trưng cầu dân ư về t́nh trạng bất ổn đă tạo ra cuộc khủng hoảng chính trị tồi tệ nhất của đặc khu trong nhiều thập niên qua. Trong một khu vực bán tự trị của Trung Quốc, khi đang có đấu tranh giữa 2 luồng ư kiến về đ̣i hỏi dân chủ th́ bỏ phiếu là cách tốt nhất để người dân thể hiện thái độ.
Tuy là đơn vị bầu cử thấp nhất nhưng Hội đồng quận lại được đánh giá là một trong những cơ quan có tính dân chủ cao nhất ở Hồng Kông. Hầu như tất cả các ghế đều được bầu trực tiếp, không giống như cơ quan lập pháp của Hồng Kông, nơi tỷ lệ bầu trực tiếp chỉ hơn một nửa. Người giữ chức Đặc khu trưởng Hồng Kông, cũng không được cử tri trực tiếp lựa chọn, mà thay vào đó, vị trí quan trọng này được lựa chọn bởi một ủy ban chịu ảnh hưởng từ Bắc Kinh.
Ông Leong, Chủ tịch Đảng Dân sự, kêu gọi đảng Cộng sản Trung Quốc thay đổi chính sách tại Hồng Kông. “Trừ khi C.C.P. đang làm một cái ǵ đó cụ thể để giải quyết mối quan tâm của người dân Hồng Kông, tôi nghĩ rằng phong trào này không thể kết thúc”, ông nói. Tuy nhiên, kết quả bỏ phiếu vừa qua có thể khiến Trung Quốc càng thêm cảnh giác trước phong trào đ̣i thêm quyền tự trị của người dân Hồng Kông.
Một vài người ủng hộ dân chủ trước đây hy vọng rằng cuộc bầu cử có thể giúp họ có nhiều cơ hội hơn trong ủy ban bầu cử chọn ban lănh đạo đặc khu, dù điều đó vốn luôn được coi là một cú sút xa mà không ai dám chắc bóng sẽ bay vào đâu. C̣n lần này với chiến thắng từ cuộc bầu cử cấp quận, bóng được đưa gần khung thành hơn. Các hội đồng quận giờ đây có thể có nhiều quyền hơn trong việc chọn Trưởng đặc khu tiếp theo vào năm 2022. Hội đồng quận có thể chọn một phần mười số cử tri cho một hội đồng mới gồm 1.200 thành viên trong ủy ban bầu cử.
Trước cuộc bầu cử, ban lănh đạo đặc khu đă lo ngại rằng cuộc bỏ phiếu sẽ bị hủy hoại bởi sự hỗn loạn trong những tháng gần đây. Một số vụ đụng độ dữ dội nhất giữa người biểu t́nh và cảnh sát đă diễn ra vào tuần trước, biến hai cơ sở đại học thành chiến trường.
Nhưng Hồng Kông vẫn tương đối b́nh yên vào Chủ nhật khi các cử tri rủ nhau đi bỏ phiếu. Hàng dài người rồng rắn xếp hàng tại các điểm bỏ phiếu vào buổi sáng, lượn quanh các ṭa nhà chọc trời và qua các cửa hàng nhỏ.
David Lee, một cao niên gần 90 tuổi, là một trong những cử tri tới đăng kư sớm nhất ở Hồng Kông nói rằng ông đi bỏ phiếu v́ muốn dân chủ. “Đây mới là điều quan trọng”, ông nói.
Joseph Cheng, một giáo sư đă nghỉ hưu tại Đại học Thành phố Hồng Kông, vốn dự đoán rằng các ứng cử viên dân chủ sẽ gặp khó khăn trong việc t́m kiếm ưu thế. Lư do là các ứng cử viên ủng hộ Bắc Kinh được hậu thuẫn tốt hơn nhiều, và các cuộc đua ở cấp quận thường có truyền thống hướng chiến thắng cho những người chăm lo vấn đề hoàn toàn mang tính địa phương, chứ không phải là nơi quan tâm các vấn đề lớn như dân chủ.
Nhiều nhóm thân Bắc Kinh nhận được sự quyên góp lớn từ các công ty con của các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc ở Hồng Kông. Điều đó cho phép các đảng phái thân Bắc Kinh tổ chức nhiều buổi dă ngoại và các sự kiện xă hội khác để t́m kiếm người ủng hộ, thường là những người lớn tuổi.
Mandy Lee, 53 tuổi, một phụ nữ nội trợ tại khu phố Vịnh Cửu Long (Kowloon Bay), đă bỏ phiếu cho ứng cử viên thân Bắc Kinh và chỉ trích các cuộc biểu t́nh.
“Tôi không có thiện cảm với những người trẻ tuổi, nhưng tôi tin tưởng mạnh mẽ rằng những nỗ lực của họ là vô ích”, bà nói. “Chúng ta chỉ là một ḥn đảo nhỏ; nó chỉ là vấn đề thời gian trước khi Trung Quốc tới kiểm soát và ḥa nhập chúng ta”.
Nhưng tỷ lệ cử tri tăng vọt lên 71%, vượt xa mong đợi. Thông thường trong các cuộc bầu cử hội đồng quận thường dưới 40% cử tri tham gia. Bốn năm trước, sau khi Phong trào Dù 2014 nổ ra, gây sự quan tâm của công chúng đối với chính trị, th́ tỷ lệ bỏ phiếu cũng chỉ tăng lên 47%. Năm nay, số cử tri đă đăng kư đạt kỷ lục.
Vào Chủ nhật, một số chính trị gia nổi tiếng ủng hộ Bắc Kinh đă thất thế, trong số đó có Michael Tien, một người giữ ghế lâu năm trong hội đồng. Sau thất bại, ông Tien nói rằng sự gia tăng của các cử tri trẻ tuổi báo hiệu rằng họ đang trở nên gắn bó hơn về mặt chính trị. Ông nhắc thêm rằng chính quyền đặc khu nên lắng nghe tiếng nói của họ.
Regina Ip, một thành viên nội các và là lănh đạo một đảng chính trị thân Bắc Kinh, cho biết bà rất ngạc nhiên khi thấy rất nhiều cử tri trẻ, nhiều người trong số họ đă cố gắng đối đầu với bà theo kêu gọi của người biểu t́nh. “Thông thường, người trẻ không đi bầu. Nhưng lần này, phe đối lập đă xoay chuyển t́nh thế”, bà nói.
Kết quả của cuộc bầu cử có thể làm phức tạp thêm bà Carrie Lam, Trưởng đặc khu Hồng Kông. Các nhà phê b́nh nói rằng bà đă thất bại trong việc chia sẻ với cộng đồng trong các cuộc biểu t́nh và rằng bà đă không lắng nghe những người lo lắng.
VietBF@ sưu tầm.