Bụi mịn có thể gây ra nhiều bệnh nguy hiểm và cũng có thể gây đột quỵ. Bụi mịn kích thước quá nhỏ xuyên qua phế nang mao mạch vào trong tuần hoàn cơ thể, gây tổn thương tim mạch, đột quỵ năo.
Bầu trời Hà Nội mịt mù giữa trưa. Ảnh: Gia Nghĩa.
Thời điểm thời tiết khắc nghiệt hoặc ô nhiễm không khí cao, số người nhập viện do bệnh hô hấp và tim mạch tăng cao, Phó giáo sư Vũ Văn Giáp, Phó giám đốc Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai nói tại Hội nghị hô hấp châu Á - Thái B́nh Dương, ngày 14/11.
Ô nhiễm không khí được coi là kẻ giết người thầm lặng. Ước tính khoảng 43% trường hợp tử vong do các bệnh lư hô hấp, 30% ca tử vong do ung thư phổi, có liên quan đến ô nhiễm không khí.
Giáo sư Ngô Quư Châu, Phó giám đốc phụ trách Bệnh viện Bạch Mai, Chủ tịch Hội Hô hấp Việt Nam, cho hay khoảng 4,4% người trên 40 tuổi mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) - t́nh trạng viêm, tổn thương phổi không hồi phục. Tỷ lệ này có xu hướng tăng. Nguyên nhân chính gây COPD, ngoài hút thuốc lá, thuốc lào, c̣n có ô nhiễm môi trường bởi khói bụi từ các phương tiện giao thông, khói bếp than, khói đốt rơm rạ.
Nghiên cứu mới tại Anh cho thấy ô nhiễm không khí có thể khiến tim ngừng đập, tăng đột quỵ hay hen suyễn ở cả trẻ em và người lớn. Trong những ngày nồng độ ô nhiễm tăng cao, trung b́nh có thêm khoảng 124 ca nhập viện v́ tim ngừng đập, 193 ca hen suyễn. Các bệnh nhân mắc t́nh trạng "lưu thông của máu bị đ́nh trệ do kỳ tâm thu của tim rối loạn", một trong những nguyên nhân gây đột quỵ. Nghiên cứu cũng cho thấy ô nhiễm không khí cướp đi sinh mạng của 36.000 người mỗi năm.
Bụi mịn là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng không khí. Theo bác sĩ Giáp, điều nguy hiểm là bạn hít phải bụi mịn mà không cảm nhận được. Bụi mịn qua đường hô hấp xuyên qua màng, phế nang mao mạch, vào trong tuần hoàn chung của cơ thể gây tổn thương nhiều cơ quan như tim mạch, đột quỵ năo, gây xơ hóa bánh nhau ở phụ nữ mang thai. Bụi mịn ảnh hưởng đến năo bộ, đặc biệt ở trẻ em. Nó có thể làm tổn thương các tế bào năo, hệ quả làm suy yếu sự phát triển nhận thức và khả năng học hỏi của trẻ. Ngoài ra, bụi mịn c̣n làm tăng nguy cơ thoái hóa thần kinh.
Những ngày qua không khí Hà Nội ở mức nguy hại. "Người dân ra ngoài cần đeo khẩu trang, cụ thể là khẩu trang N99 hay N95, sẽ khống chế được 95% bụi mịn", bác sĩ Quyết nói.