Đó là Mỹ và Đài Loan. Nhưng tại sao lại nói họ thắng lớn nhờ khủng hoảng Hồng Kông? Hiện nay một số người nghĩ rằng Đài Loan và Mỹ đang tích cực trợ giúp tổ chức và rót tiền cho phong trào biểu t́nh ở Hồng Kông. Đó là một khả năng chứ không phải thuyết âm mưu, bởi từng có nhiều báo cáo về các cuộc tiếp xúc giữa các cơ quan liên quan tới chính phủ Mỹ và người biểu t́nh.
T́nh trạng bất ổn chính trị ở Hong Kong tạo điều kiện thuận lợi cho cả Mỹ và Đài Loan (Ảnh: France24)
Đáng chú ư hơn, cuộc khủng hoảng chính trị ở Hồng Kông bùng phát đă tạo nên cơ hội hiếm hoi để Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn cùng các đồng minh ở Mỹ hạ uy tín của chính sách "Một quốc gia, hai chế độ" và cứu văn tỷ lệ ủng hộ từng có thời điểm suy giảm mạnh của bà. Đài Loan hướng tới một chiến thắng thực sự: Nhiệm kỳ thứ hai của bà Thái Anh Văn trong kỳ bầu cử tháng 1/2020.
Hồng Kông chỉ là sự kiện bên lề đối với Mỹ, nhưng lại rất hữu dụng.
Hồi đầu năm nay, Washington đáng lẽ ra đă quyết định hạ giọng để giảm căng thẳng ngoại giao với Trung Quốc, và thậm chí có thể tạm ngừng bán vũ khí cho Đài Loan. Điều này là do thời điểm bấy giờ bà Thái Anh Văn đă rời khỏi vị trí Chủ tịch Đảng Dân chủ Cấp tiến (DPP) cầm quyền ở Đài Loan sau những thất bại "thảm họa" trong các kỳ bầu cử địa phương và thành phố tổ chức trong tháng 11 năm ngoái.
Lănh đạo Quốc dân đảng Han Kuo-yu trỗi dậy như một thế lực, với lời cam kết sẽ thu hút nguồn vốn đầu tư và doanh nghiệp ở Trung Quốc đại lục đến với ḥn đảo này. Trong năm tới, nếu trở thành tổng thống vị lănh đạo này c̣n có kế hoạch hạ tông những luận điểm chống Trung Quốc và đóng vai tṛ trung lập hơn giữa Mỹ và Đài Loan.
Từng có thời là ứng viên hàng đầu cho chức Tổng thống, ông Han Kuo-yu giờ thành người lạc lơng khi không thể nhanh chóng nhận ra tầm ảnh hưởng của vấn đề Hồng Kông đối với chính trị Đài Loan. Hiện tại, các lá phiếu thăm ḍ liên tục cho thấy tỷ lệ ủng hộ ông ít hơn ủng hộ bà Thái đă đến mức hai chữ số (hơn chục điểm phần trăm).
Nhờ có vấn đề Hồng Kông mà giờ làn sóng độc lập ở Đài Loan càng trỗi dậy mạnh mẽ, đương nhiên là được Mỹ ủng hộ. Bà Thái Anh Văn giờ c̣n nói công khai về vấn đề chủ quyền và bảo vệ Đài Loan trước Trung Quốc đại lục.
Bằng ḷng tin và sự quyết tâm ngày càng lớn, chính phủ của bà Thái đă công khai đề nghị Washington giúp cho các lực lượng của họ nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu. Tổng thống Mỹ Donald Trump c̣n hứa hẹn thắt chặt quan hệ quốc pḥng với Đài Loan, trong đó bao gồm b́nh thường hóa các thương vụ vũ khí với ḥn đảo này.
Và diễn biến mới đây nhất: Nhiều xe tăng, xe thiết giáp, xe vận chuyển hạng nặng cùng các tên lửa đối không trị giá hơn 2 tỷ USD; 66 chiến đấu cơ trị giá 8,2 tỷ USD - thương vụ vũ khí lớn nhất kể từ thời Tổng thống George H.W. Bush - đă được chuyển cho Đài Loan. Ông Bush từng kư duyệt bán 150 chiến đấu cơ cho Đài Loan vào năm 1992.
Trên mặt trận ngoại giao, một dự luật đang được thúc đẩy tại Quốc hội Mỹ nhằm trừng phạt tất cả những "người bạn cũ" của Đài Loan đă bỏ rơi ḥn đảo này để quay sang làm bạn Trung Quốc đại lục. Nhờ vào khủng hoảng ở Hồng Kông, Washington và Đài Bắc giờ đang hướng tới nhiệm kỳ thứ hai của bà Thái Anh Văn.
VietBF@ sưu tầm.