Mỹ buộc phải tung đ̣n không kích lớn gần như san phẳng đảo Qanus, nơi được ví như "khách sạn" của phiến quân IS do sự bất lực của quân đội Iraq.
Tiêm kích F-15 và F-35 Mỹ hôm 10/9 tiến hành chiến dịch không kích quy mô lớn tiêu diệt 37 mục tiêu cùng hệ thống hầm hào, hang động trên đảo Qanus ở sông Tigris, phía bắc Iraq. Ḥn đảo trên sông với thảm thực vật dày này được ví như một "thiên đường trú ẩn" của phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng trên đường xâm nhập từ Syria vào Iraq.
Video được quân đội Mỹ công bố cho thấy trong khi đ̣n không kích diễn ra trên đảo Qanus, các thành viên Lực lượng chống khủng bố Iraq (CTS) cùng xe thiết giáp tập kết trên bờ, sẵn sàng cho hoạt động càn quét sau đó. 36 tấn bom trút xuống đă phá hủy gần như toàn bộ cây cối trên đảo và tiêu diệt 25 tay súng IS, theo Sabah Al-Numaan, phát ngôn viên CTS.
Giới chuyên gia quân sự cho rằng không quân Mỹ có hai lư do để tung đ̣n không kích lớn như vậy vào một ḥn đảo chỉ có vài chục tay súng IS trú ẩn. Đ̣n đánh này không chỉ là chiến thuật "chống tiếp cận địa h́nh" ngăn đối phương lợi dụng vị trí địa lư có lợi để hoạt động, mà c̣n là một giải pháp tháo gỡ bế tắc trên thực địa cho quân đội Iraq.
Cuộc không kích này nằm trong hoạt động yểm trợ chiến dịch truy quét IS của Tiểu đoàn 2 thuộc Lực lượng đặc nhiệm Iraq (ISOF). Đây được coi là một mũi nhọn của quân đội Iraq trong chiến dịch tấn công IS, nhưng quân số không lớn và chưa đủ sức đối đầu trực diện với phiến quân ở những địa h́nh hiểm trở như đảo Qanus.
Theo tướng Abdul Wahab Al-Saddi, chỉ huy CTS, quân đội Iraq biết rơ ḥn đảo nằm cách thủ đô Baghdad khoảng 280 km về phía tây bắc này là "khách sạn" ẩn náu lư tưởng cho IS, bởi các đơn vị quân đội Iraq không hiện diện thường xuyên trong khu vực. Theo báo cáo của Lầu Năm Góc, quân đội Iraq về tổng thể vẫn chưa đủ khả năng và cơ sở vật chất để chống lại IS trong các chiến dịch thường xuyên.
Khi bộ binh Iraq không thể tiến hành chiến dịch đổ bộ lên đảo Qanus để truy quét phiến quân, lựa chọn duy nhất của Mỹ là sử dụng hỏa lực lớn, mang tính hủy diệt, để xóa sổ nơi ẩn náu và binh lực của địch trên đảo.
"Chúng tôi đă ngăn chặn khả năng ẩn nấp của phiến quân trên đảo Qanus, tạo điều kiện cho các lực lượng đối tác mang lại ổn định cho khu vực", tướng không quân Mỹ Eric Hill, chỉ huy các chiến dịch đặc biệt của liên quân do Mỹ dẫn đầu (CJTF-OIR), cho biết.
Để tiến hành chiến dịch này, không quân Mỹ nhiều khả năng đă sử dụng bom GBU-31/B JDAM dẫn đường bằng vệ tinh, mỗi quả nặng hơn 900 kg. Mỗi tiêm kích F-15E mang ít nhất 5 quả GBU-31/B JDAM, trong khi tiêm kích F-35A có thể mang hai quả trong thân khi tiến hành chiến dịch.
Kỹ thuật viên gắn bom GBU-31/B cho tiêm kích F-15E trước cuộc không kích. Ảnh: USAF.
"Sẽ cần khoảng 40 quả GBU-31/B để đạt khối lượng 36 tấn bom dùng trong đ̣n đánh này. Video không cho thấy 40 vụ nổ riêng rẽ, nhiều khả năng đó chỉ là một phần trong đợt không kích. Ném lượng lớn bom để san phẳng ḥn đảo như vậy có thể coi là giấc mơ với mọi phi công chiến đấu", chuyên gia quân sự Joseph Trevithick nhận xét, cho rằng mục tiêu chính của đ̣n không kích là phá hủy nơi trú ẩn của phiến quân IS, thay v́ nhằm vào các tay súng hoặc hầm hào cụ thể.
Không quân Mỹ từng thực hiện những chiến dịch chống tiếp cận địa h́nh tương tự tại Afghanistan trong giai đoạn 2016-2017. "Hoạt động này có thể giúp điều chỉnh hướng cơ động của đối phương, cũng như ngăn địch kiểm soát các khu vực chủ chốt. Điều đó bảo đảm khả năng tác chiến tự do cho lực lượng Mỹ và đồng minh, cũng như cho phép chúng tôi thu thập nhiều tin t́nh báo giá trị", quan chức không quân Mỹ cho hay.
Tiêm kích F-35A thả bom GBU-31/B trong đợt không kích hôm 10/9. Ảnh: AFCENT.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo đ̣n không kích này cho thấy IS vẫn là mối đe dọa an ninh hiện hữu, dù liên quân do Mỹ dẫn đầu tuyên bố đă đánh bại hoàn toàn phiến quân trên lănh thổ Iraq từ tháng 12/2017.
"Nếu không quân Mỹ phải thực hiện chiến dịch chống tiếp cận, rơ ràng IS đang tự do hoạt động. Nó cũng thể hiện hạn chế của chính phủ Iraq khi không kiểm soát được nhiều khu vực chiến lược", Trevithick nói thêm.
Văn pḥng giám sát chính phủ Mỹ gần đây công bố báo cáo về nhược điểm của quân đội Iraq, cho rằng họ không thể thực hiện các nhiệm vụ trinh sát và do thám trên không, trong bối cảnh Baghdad chỉ có một máy bay không người lái (UAV) CH-4B do Trung Quốc sản xuất c̣n đủ điều kiện vận hành.
"Dù mục đích của chiến dịch không kích dữ dội nhằm vào Qanus là ǵ đi nữa, nó chắc chắn thể hiện IS luôn là mối nguy hiểm thường trực mà chính quyền Iraq và liên quân Mỹ không thể xem nhẹ", Trevithick đánh giá.
VietBF © sưu tầm