Đang có 'cơn sốt' cho khách du lịch thuê nhà ở Việt Nam. Khách du lịch nước ngoài đến Việt Nam ngày càng nhiều, kích thích những người có nhà hay pḥng trống tận dụng để kinh doanh.
Theo Thu Nguyen, CEO một mạng lưới chia sẻ nhà ở Việt Nam, năm 2014 có khoảng 1.500 pḥng được cho khách thuê khắp cả nước. Năm 2017, con số này tăng lên đến 33.000. Hiện có đến 40.000 pḥng được thống kê trên các nền tảng dịch vụ "chia sẻ nhà", theo công ty kiểm toán Grant Thornton Vietnam.
Người Việt có xu hướng mua những căn hộ riêng như một khoản đầu tư. Trong khi đó, khách du lịch nước ngoài đến đây ngày càng nhiều. "Tại các thành phố lớn, nhiều chủ chung cư giới thiệu pḥng trên Airbnb v́ mô h́nh cho thuê theo ngày đôi khi c̣n thu nhiều hơn hợp đồng cho thuê dài hạn", ông Kenneth Atkinson, chủ tịch điều hành Grant Thornton Vietnam, nói.
Chủ homestay có thể dễ dàng đăng tải thông tin về căn hộ lên các nền tảng online, chỉ cần đăng kư như doanh nghiệp gia đ́nh để đón khách nước ngoài. Mọi khách qua đêm đều phải đăng kư tạm trú. Giá pḥng trung b́nh ở Hà Nội khoảng 600.000 đồng, c̣n ở TP HCM là một triệu đồng.
Một nhà nghỉ cuối tuần nằm giữa vườn vải ở Lương Sơn, Ḥa B́nh. Ảnh: Nguyễn Tiến Thành.
Theo AirDNA, lượng pḥng lẻ cho thuê tại Việt Nam tăng từ 69% lên 74% vào năm 2019, cho thấy ngày càng nhiều người mới bắt đầu kinh doanh dịch vụ chia sẻ nhà. Mức tăng trưởng này không chỉ phổ biến ở các đô thị như Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng, Hội An mà cả các vùng nông thôn.
Airbnb, Booking, Luxstay là các kênh phân phối pḥng cho thuê chủ yếu tại Việt Nam. Đại diện Airbnb cho biết, lượng căn hộ cho thuê tại Việt Nam tăng tới 141% so với cùng kỳ năm ngoái.
Thị trường này bùng nổ tạo điều kiện thuận lợi cho du khách, nhưng gây áp lực với các chủ nhà đang cho thuê pḥng. Giá pḥng và công suất cho thuê giảm tới 50% vào năm 2016, bởi nguồn cung không ngừng tăng. Thu Nguyen cho rằng nhiều chủ nhà nhảy vào thị trường cho thuê mà không có kế hoạch cho t́nh trạng cung vượt cầu, đua nhau phá giá.
Khoảng 45% hệ thống pḥng cho thuê tại Việt Nam là căn hộ condotel trong các khu nghỉ dưỡng. Rất nhiều nhà đầu tư bán lẻ đảm bảo condotel sẽ đem lại 9-10% lợi nhuận từ tiền cho thuê - cạnh tranh với chính các khách sạn. Ảnh: Premier Residences Phu Quoc Emerald Bay.
AirDNA dự đoán mô h́nh chia sẻ nhà sẽ chiếm khoảng 10 - 20% số cơ sở lưu trú của Việt Nam đến 2025, và những khách sạn 3 - 4 sao chịu tác động nhiều nhất. Thực tế, nhiều khách sạn tại Việt Nam đang bán pḥng trên các nền tảng chia sẻ nhà. Theo Grant Thornton, lượng pḥng khách sạn đang tăng tới 40%, với hệ thống hơn 40.000 pḥng khách sạn từ 3 sao đến 5 sao. Điều này làm tăng tính cạnh tranh cho các chủ homestay hay khách sạn. Đó là chưa kể hệ thống nhà trọ và căn hộ dịch vụ cũng được cho thuê online.
Olivier Dung Do Ngoc, đồng quản lư công ty phát triển bất động sản tại Việt Nam, cho rằng khách sạn cần tạo nên sự khác biệt với homestay để cạnh tranh trong tương lai. "Không phải ai cũng có thể nghỉ ở homestay, do đó khách sạn cần tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ và trải nghiệm của khách hàng, hoặc mức độ tiện nghi để cạnh tranh với homestay", ông nói.
Nhiều tập đoàn khách sạn đă chuyển dịch từ sản phẩm truyền thống thành những trải nghiệm hợp gu khách trẻ tuổi, trong khi một số khác lại kết hợp nghỉ dưỡng với không gian làm việc chung (co-working space). Do đó, homestay cũng có áp lực phải có trải nghiệm khác biệt và đẩy giá trung b́nh lên.
Hiện tại, những trải nghiệm khác biệt là "vũ khí" cho các homestay và khách sạn b́nh dân cạnh tranh lẫn nhau trong phân khúc của ḿnh. Ảnh: Le Tho Workshop.
"Chúng tôi đă thấy sức ép đối với giá trung b́nh của homestay ở TP HCM khi nhiều nơi trống pḥng và hạn chế về dịch vụ, trong khi đó những khách sạn hàng đầu điều chỉnh giá", ông chỉ ra.
Một thách thức khác cho các chủ homestay chính là thiếu luật lệ. Ông Atkinson nhận định nhiều chủ homestay địa phương thường không thực hiện quy tŕnh đăng kư theo luật định, điều này có thể gây rắc rối cho khách.
Thêm vào đó, ông Do Ngoc đánh giá: "Tương tự như mô h́nh chia sẻ chuyến đi, một khi chia sẻ nhà nghỉ trở thành dịch vụ phổ biến, chúng ta sẽ phải có chế tài để quản lư". Chuyên gia này chỉ ra một số thành phố tại Mỹ hay châu Âu đặt ra những tiêu chuẩn và yêu cầu nhất định về chia sẻ nhà - dịch vụ khác với khách sạn. Từ đó, chính quyền có thể kiểm soát hoạt động và lợi nhuận từ các cơ sở kinh doanh.