Trung Quốc sẵn sàng 'chiến đấu đến cùng' về vấn đề thương mại và Đài Loan. Căng thẳng thương mại Mỹ và Trung Quốc chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Xung đột c̣n kéo dài sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Bộ trưởng Quốc pḥng Trung Quốc Ngụy Phượng Ḥa tại Singapore ngày 2/6. Ảnh: AFP.
"Nếu bất cứ ai dám tách Đài Loan khỏi Trung Quốc, quân đội Trung Quốc không c̣n cách nào khác là phải chiến đấu bằng mọi giá", Bộ trưởng Quốc pḥng Trung Quốc Ngụy Phượng Ḥa ngày 2/6 phát biểu tại Đối thoại Shangri-La ở Singapore. Trung Quốc coi Đài Loan là một phần lănh thổ cần thống nhất, kể cả bằng vũ lực. Mỹ không có quan hệ chính thức với Đài Loan nhưng cung cấp cho ḥn đảo khả năng tự vệ.
Ông Ngụy nói Trung Quốc "sẽ không để mất một tấc đất" nào và không lấy đất của các bên khác. Quân đội Trung Quốc phục vụ hoàn toàn cho mục đích tự vệ nhưng sẽ không ngần ngại chống trả cuộc tấn công nhằm vào lợi ích của họ. "Trung Quốc sẽ không tấn công trừ khi chúng tôi bị tấn công", ông nói.
"Về căng thẳng thương mại do Mỹ khơi mào, nếu Mỹ muốn đàm phán, chúng tôi sẽ để cửa mở. Nhưng nếu họ muốn chiếu đấu th́ chúng tôi sẽ đấu đến cùng", Bộ trưởng Quốc pḥng Trung Quốc nói. Mỹ - Trung đă ra các đ̣n áp thuế ăn miếng trả miếng. Mỹ ra lệnh "cấm cửa" tập đoàn viễn thông Huawei tại thị trường nước này, Bắc Kinh đang lên kế hoạch liệt một số công ty nước ngoài vào danh sách đen để trả đũa.
Ông Ngụy đánh giá t́nh h́nh ở Biển Đông nh́n chung ổn định, tích cực nhưng "một số nước ở ngoài khu vực" đến Biển Đông để "phô diễn sức mạnh dưới danh nghĩa tự do hàng hải". Ông nói thêm rằng Bắc Kinh cam kết giữ ǵn ḥa b́nh và ổn định khu vực, "không bao giờ theo đuổi chủ nghĩa bá quyền".
Hải quân Mỹ trong hai năm qua thường xuyên tiến hành các chiến dịch tuần tra tự do hàng hải ở Biển Đông nhằm thách thức các yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc, sau khi nước này đơn phương tuyên bố chủ quyền với hầu hết diện tích Biển Đông và xây dựng đảo nhân tạo phi pháp. Trong bài phát biểu hôm qua tại Đối thoại Shangri-La, quyền Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Patrick Shanahan cảnh báo Washington sẽ không bỏ qua cho các hành vi "đe dọa chủ quyền các nước" của Trung Quốc ở châu Á.
Bộ trưởng Quốc pḥng Trung Quốc nói nước này xây các công tŕnh "pḥng thủ hạn chế" trên các đảo nhân tạo v́ có "những mối đe dọa từ tàu chiến và máy bay quân sự vũ trang hạng nặng".
Hôm 29/5, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ Joseph Dunford cho biết vào cuối nhiệm kỳ của tổng thống Barack Obama, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh từng hứa sẽ không quân sự hóa các đảo nhân tạo mà nước này bồi đắp phi pháp ở Biển Đông. Tướng Dunford cho rằng Trung Quốc "rơ ràng đă không thực hiện cam kết" và liệt kê đường băng, kho chứa đạn và khí tài Bắc Kinh đă triển khai đến những đảo nhân tạo này.
Trong khi nhiều người lo ngại về nguy cơ nổ ra xung đột ở châu Á - Thái B́nh Dương, ông Ngụy phát biểu: "Cả Mỹ và Trung Quốc đều hiểu xung đột hoặc chiến tranh sẽ mang đến thảm họa cho cả hai nước".
Quan hệ Mỹ - Trung trở thành vấn đề trung tâm tại Đối thoại Shangri-La. Sự kiện năm nay là lần đầu tiên Trung Quốc cử bộ trưởng quốc pḥng tới dự sau 8 năm. Ông Ngụy Phượng Ḥa đă gặp ông Patrick Shanahan bên lề diễn đàn hôm 31/5 để trao đổi về những cách thức xây dựng quan hệ quân đội song phương, giảm nguy cơ hiểu lầm và tính toán sai giữa hai nước cũng như thảo luận về triển vọng hợp tác tốt hơn trong việc thực thi các lệnh trừng phạt với Triều Tiên.
Đối thoại Shangri-La 2019, diễn ra từ 31/5 đến 2/6, là diễn đàn an ninh liên chính phủ được tổ chức hàng năm ở Singapore bởi Viện Quốc tế Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), có sự tham dự của bộ trưởng quốc pḥng và quan chức quân sự hàng đầu từ các nước châu Á - Thái B́nh Dương. Sự kiện nhằm trao đổi về những vấn đề an ninh cấp bách trong khu vực hay củng cố mối quan hệ quốc pḥng giữa các nước.