Đó là lời buộc tội của Tướng Mỹ.Tướng Joseph Dunford, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ cho rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh đă không giữ lời hứa về việc không quân sự hóa Biển Đông. Ông kêu gọi “hành động tập thể” để buộc Bắc Kinh phải hành xử có trách nhiệm, chỉ có hứa suông là không xong.
Tướng Joseph Dunford, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ (Ảnh: Reuters)
Phát biểu trong cuộc hội đàm về an ninh và quốc pḥng Mỹ tại viện nghiên cứu Brooking ở thủ đô Washington (Mỹ) ngày 29/5, Tướng Joseph Dunford, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, cho biết ông không kêu gọi hành động quân sự, song nhấn mạnh sự cần thiết của việc thực thi luật pháp quốc tế.
“Mùa thu năm 2016, Chủ tịch Tập Cận B́nh đă hứa với Tổng thống Obama rằng Trung Quốc sẽ không quân sự hóa các đảo (ở Biển Đông). Vậy nhưng những ǵ chúng ta thấy hiện nay là những đường băng dài 3.000m, những cơ sở chứa vũ khí, hành động triển khai năng lực pḥng thủ tên lửa thường xuyên, năng lực không quân và nhiều thứ khác nữa”, Tướng Dunford nói.
“Rơ ràng họ đă quay lưng với những cam kết đó. Biển Đông theo đánh giá của tôi không chỉ là là những băi đá”, ông Dunford cho biết, đề cập tới những rạn san hô và mô đất nổi bị Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền, bồi đắp và mở rộng thành nơi đồn trú trái phép của lực lượng quân sự và máy bay cỡ lớn.
“Điều đang bị đe dọa tại Biển Đông cũng như những nơi có tuyên bố chủ quyền là pháp quyền, luật pháp, quy tắc và tiêu chuẩn quốc tế. Khi chúng ta phớt lờ những hành động không tuân thủ quy tắc và tiêu chuẩn quốc tế, chúng ta đă tạo ra một tiêu chuẩn mới”, tướng Mỹ cảnh báo.
“Tôi không đề xuất phản ứng quân sự. Những ǵ cần thực hiện là hành động tập thể nhất quán đối với những đối tượng vi phạm các quy tắc và tiêu chuẩn quốc tế. Họ cần phải chịu trách nhiệm theo cách nào đó để ngăn chặn những hành động vi phạm trong tương lai”, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ nhấn mạnh.
Tướng Dunford thừa nhận hoạt động xây dựng của Trung Quốc trên các băi đá do nước này chiếm trái phép tại Biển Đông đă chậm lại. Tuy nhiên, lư do cho sự chậm lại này là bởi Trung Quốc đă cải tạo tới mức mà nước này mong muốn.
“Tôi cho rằng đó là v́ các đảo này hiện nay đă được cải tạo tới mức mà chúng có thể cung cấp năng lực quân sự như Trung Quốc mong muốn”, Tướng Dunford nhận định.
Mỹ gần đây vẫn tiếp tục triển khai các tàu hải quân đi qua Biển Đông nhằm thực hiện chiến dịch đảm bảo tự do hàng hải tại khu vực này, bất chấp sự phản đối của Trung Quốc.
Hồi đầu tháng 5, hai tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường Preble và Chung Hoon của Mỹ đă đi vào khu vực 12 hải lư quanh Đá Gaven và Gạc Ma ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. Đây là các khu vực mà Trung Quốc đă chiếm đóng và xây dựng trái phép các cơ sở hạ tầng.
Các thượng nghị sĩ Mỹ từ cả hai đảng tuần trước cho biết đă đệ tŕnh lên quốc hội dự thảo luật nhằm cho phép trừng phạt các cá nhân hoặc tổ chức Trung Quốc có liên quan tới các hoạt động bị Washington coi là “bất hợp pháp và nguy hiểm” của Bắc Kinh trên Biển Đông.
Dự luật mới cũng yêu cầu Ngoại trưởng Mỹ phải tŕnh lên Quốc hội bản báo cáo theo thời hạn 6 tháng một lần để xác định những cá nhân hay công ty Trung Quốc có liên quan tới hoạt động xây dựng hay phát triển các dự án trái phép trên Biển Đông. Các hoạt động trái phép được quy định theo dự luật của Mỹ gồm bồi đắp, xây đảo nhân tạo, xây dựng hải đăng và hạ tầng viễn thông di động.