Thursday, 23/05/2019
Một phụ nữ đang mua sắm tại chợ Walmart Supercenter ở Rosemead, Nam California ngày thứ Năm, 23 tháng 5, 2019. Công ty Walmart cho biết hàng bán trong ngày tới sẽ bị lên giá, khi mà chính sách đánh thuế hàng Trung Quốc bắt đầu có hậu quả trên thị trường bán lẻ tại Hoa Kỳ.
Liệu giải pháp đánh thuế hàng nhập cảng từ Trung Quốc sẽ giúp nền kinh tế Hoa Kỳ phát triển? Sẽ tạo công an việc làm cho nhiều người Mỹ? Đó là những thắc mắc khởi lên sau khi người dân nghe chính phủ Hoa Kỳ tiếp tục chính sách đánh thuế hàng Trung Quốc. Tại thị trường chứng khoán, trị giá tiếp tục bị giảm trong ngày thứ Năm v́ giới đầu tư cảm thấy bất an cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ kéo dài lâu hơn dự đoán.
Để có những con số chính xác hơn, các kinh tế gia của Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang tại New York (gọi tắt là New York Fed) đă làm việc, tính toán và đến ngày thứ Năm th́ họ đưa ra nhận xét là việc đánh thuế cao hơn đối với hàng hóa từ Trung Quốc sẽ “có thể tạo ra những sai lạc kinh tế rất lớn và giảm tiền thu thuế của Hoa Kỳ.”
Đó là nhận định của bà Mary Amiti, phụ tá của phó tổng giám đốc tại New York Fed, của ông Stephen Redding từ trường Princeton University, và ông David Weinstein từ trường Columbia University. Họ là kinh tế gia cho New York Fed.
Các chuyên gia này cho biết ṿng đánh thuế mới nhất bắt đầu gần hai tuần trước đây, 25% trên số lượng hàng nhập cảng trị giá $200 tỷ Mỹ kim từ Trung Quốc, sẽ thật sự gây tốn kém cho người Mỹ một số tiền lên tới $106 tỷ Mỹ kim mỗi năm, tức là mỗi gia đ́nh trung b́nh sẽ chịu tốn $831 mỗi năm.
Các kinh tế gia của Fed đă tính tiền thuế khiến cho hàng hóa bị tăng giá, cộng với tiền thất thoát mà họ gọi là “tiền lỗ vốn từ gánh nặng” (deadweight losses) xuất phát từ việc các công ty có thể phải chuyển nguồn sản xuất từ Trung Quốc sang các quốc gia khác, như Việt Nam chẳng hạn, để có giá thành thấp hơn cho thị trường Hoa Kỳ.
Họ chiết tính phí tổn cho lượt đánh thuế mới là khoảng $26.9 tỷ mỗi năm, tức là $211 cho mỗi hộ gia đ́nh, cộng với $79.1 tỷ “lỗ vốn từ gánh năng,” khoảng $620 cho mỗi hộ. Tổng cộng là $831 cho mỗi hộ gia đ́nh.
Ngoài việc t́m kiếm sản phẩm nhập cảng từ các quốc gia khác thay cho hàng hóa mà hiện nay đang nhập từ Trung Quốc, các công ty nhập cảng hàng chính là thành phần phải trả tiền thuế mà chính phủ Trump đánh vào Trung Quốc. Lẽ đương nhiên các công ty nhập cảng này sẽ chuyển phí tổn đến giới tiêu thụ qua h́nh thức tăng giá hàng để duy tŕ tiền lời cho công ty.
Các chuyên gia của New York Fed chưa tính vào một đề nghị mới của Tổng Thống Trump, là mở rộng lượt đánh thuế 25% trên số hàng hóa khác của Trung Quốc, từ quần áo cho đến giày dép, iPhone, lên tới $300 tỷ Mỹ kim.
Đề nghị tăng thuế của Ṭa Bạch Ốc đă bị phản đối từ phía các công ty bán hàng lẻ, các hăng sản xuất giày như Nike, Under Armour và Foot Locker. Các công ty này nói rằng người Mỹ sẽ phải trả tiền cao hơn rất nhiều cho giày sản xuất từ Trung Quốc.
Sự căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đă ảnh hưởng đến giới đầu tư. Các thị trường trao đổi chứng khoán tại Á Châu cũng như tại Hoa Kỳ đều bị sụt giảm trị giá trong ngày thứ Năm.
Vào trưa thứ Năm, chỉ số Dow Jones tại thị trường New York từ bị sụt hơn 400 điểm vào buổi trưa. Đến cuối ngày, chỉ số này lấy lại một số điểm nhưng vẫn bị mất giá 286 điểm.