Việc Mỹ công nhận coa nguyên Golan thuộc Israel làm dấy lên nỗi lo ngại ở Trung Đông. Nhưng mặc kệ mọi sự, Mỹ vẫn b́nh thẳn. Giờ là lúc Mỹ o ép: Mỹ hối thúc Israel cắt quan hệ Trung Quốc?
Mỹ không ngồi nh́n Israel "dâng" cảng Haifa, cho phép công ty công nghệ Trung Quốc phát triển mạng 5G.
Times of Israel cho biết, Tổng thống Mỹ Donald Trump đă cảnh báo Thủ tướng Benjamin Netanyahu rằng nếu Israel không kiềm chế quan hệ với Trung Quốc, mối quan hệ an ninh với Mỹ có thể bị ảnh hưởng.
Trung Quốc đă giành được hợp đồng phát triển Cảng Haifa, miền bắc Israel. Ảnh: Times of Israel.
Các thông điệp tương tự đă được chuyển tiếp trong những tháng gần đây bởi các quan chức chính quyền hàng đầu của Trump, bao gồm Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton và Ngoại trưởng Mike Pompeo.
Ông Trump đă đưa ra cảnh báo trên với Thủ tướng Netanyahu tại Washington vào cuối tháng 3, ngay sau khi ông chính thức công nhận chủ quyền của Israel ở Cao nguyên Golan, tờ báo Israel dẫn nguồn tin cao cấp quen thuộc với sự kiện cho biết.
Nguồn tin này cũng cho rằng, ông Netanyahu sẽ sớm ngăn cản việc các công ty viễn thông Trung Quốc muốn giành được hợp đồng phát triển hạ tầng mạng di động viễn thông thế hệ tiếp theo 5G tại quốc gia Trung Đông này.
Tuy nhiên, về việc từ chối công ty Trung Quốc phát triển cảng biển Haifa - nơi Hạm đội 6 của hải quân Mỹ đă hoạt động trong nhiều thập niên qua - dường như là đă quá muộn.
Các công ty Trung Quốc giành được quyền phát triển cảng biển này đă bắt đầu việc xây dựng.
Theo các nguồn tin, tờ báo Israel cho biết, Thủ tướng Netanyahu đă đề xuất với chính quyền Mỹ về một cơ chế mới nhằm giám sát các khoản đầu tư của Trung Quốc vào Israel - một động thái nhằm trấn an Washington.
Tuy nhiên, hai cuộc họp nội các về vấn đề này không mang lại quyết định nào, giữa những bất đồng về vấn đề này trong Văn pḥng Thủ tướng và giữa các bộ tài chính nước ngoài.
Dẫu vậy, Văn pḥng Thủ tướng Israel bác bỏ nội dung này.
Trung Quốc và Israel đă tăng cường quan hệ kinh doanh trong những năm gần đây và tiến hành các cuộc đàm phán thương mại tự do.
Vào tháng 10/2018, Netanyahu và Phó Chủ tịch Trung Quốc Vương Kỳ Sơn đă đồng tổ chức một hội nghị đổi mới và thương mại cao cấp ở Jerusalem.
Vào thời điểm đó, ông Netanyahu tuyên bố hai nước sẽ hoàn thành hiệp định thương mại tự do vào năm 2019 và Trung Quốc có kế hoạch đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng của Israel, bao gồm các cảng mới và đường sắt hạng nhẹ.
Các công ty Trung Quốc đă có những bước tiến lớn ở Israel, bao gồm việc tiếp quản công ty thực phẩm khổng lồ Tnuva vào năm 2014, cũng như thỏa thuận quản lư các cảng Haifa và Ashdod quan trọng.
Mối quan hệ ngày càng tốt lên với Trung Quốc khiến Israel rơi vào sự chú ư đặc biệt của Mỹ.
Washington đă có một phương án đánh đổi nhằm gây sức ép với Israel từ chối mọi thứ liên quan đến Trung Quốc.
Cố vấn an ninh Quốc gia Mỹ John Bolton trong chuyến thăm Israel đầu năm nay đă khuyến khích các quan chức Israel có lập trường cứng rắn hơn đối với các nhà sản xuất điện tử Trung Quốc ZTE và Huawei.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo th́ nhấn mạnh những rủi ro mà Bắc Kinh gây ra cho các quốc gia khác, không chỉ trong lĩnh vực công nghệ mà c̣n các hoạt động đầu tư. Đó là một kiểu "bẫy nợ" mà nhiều ví dụ trên thế giới đă cho thấy điều đó.
"Chúng tôi muốn đảm bảo rằng mọi quốc gia đều tinh mắt và tỉnh táo đối với các mối đe dọa chính sách do Trung Quốc gây ra" - Ngoại trưởng Mỹ nói.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh.
Theo Ngoại trưởng Mỹ, nếu Tel Aviv kiên tŕ hoạt động ủng hộ đầu tư Trung Quốc, Mỹ có thể phải giảm bớt việc chia sẻ thông tin t́nh báo.
Vào tháng 1, ông Nadav Argaman, người đứng đầu cơ quan an ninh Shin Bet của Israel được cho là đưa ra những lo ngại tương tự về sự tham gia của Trung Quốc vào cơ sở hạ tầng quốc gia của đất nước.
"Ảnh hưởng của Trung Quốc tại Israel đặc biệt nguy hiểm về cơ sở hạ tầng chiến lược và đầu tư vào các công ty lớn hơn" - ông Nadav Argaman nói, đồng thời cho lời nhận xét rằng, Israel nên kiểm soát luật pháp để giám sát đầu tư nước ngoài vào Israel.