Mối quan hệ giữa Canada và Trung Quốc đang vô cùng căng thẳng sau vụ bắt giám đốc tài chính của Huawei. Đại sứ Canada ở Trung Quốc sau các phát ngôn về Huawei. Thủ tướng Canada Justin Trudeau đă sa thải đại sứ ở Trung Quốc.
Diễn tiến kịch tính theo sau các b́nh luận của ông McCallum về việc Mỹ yêu cầu Canada cho dẫn độ bà Mạnh Văn Chu của Huawei.
Hồi tháng 12/2018, Mạnh Văn Chu, con gái nhà sáng lập Huawei, đă bị bắt ở Canada và đối mặt với việc dẫn độ về Hoa Kỳ v́ những cáo buộc công ty đă vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran.
Ông Trudeau nói trong thông cáo rằng đă yêu cầu John McCallum từ nhiệm, tuy vẫn không nói rơ lư do.
Nhưng mới hôm thứ Ba, ông McCallum gây tranh căi khi công khai nói yêu cầu dẫn độ của Mỹ không hoàn thiện.
Ngày hôm sau, ông ra thông cáo xin lỗi rằng ông "nói nhầm".
Nhưng đến hôm thứ Sáu, Đại sứ Canada John McCallum nói với báo StarMetro Vancouver: "Từ quan điểm Canada, nếu Mỹ bỏ yêu cầu dẫn độ, sẽ thật tuyệt cho Canada."
Trước đó cũng trong tuần, Đại sứ Canada gặp báo chí Trung Quốc ở Toronto, nói rằng việc dẫn độ bà Mạnh sang Mỹ "sẽ không phải là kết cục tốt"
Ông McCallum nói với các phóng viên Trung Quốc rằng bà Mạnh có thể biện hộ v́ Canada không tham gia trừng phạt Iran của Mỹ.
Đến hôm 24/1, ông McCallum ra thông cáo rằng ông đă "nói nhầm".
Nhưng việc ông lại tiếp tục nói "thật tuyệt" một ngày sau đó, 25/1, đặt ra những câu hỏi liệu ông đại sứ hay chính phủ Canada có định gửi thông điệp ǵ cho Mỹ và Trung Quốc.
Thủ tướng Canada Justin Trudeau đầu tuần này bác bỏ kêu gọi cách chức đại sứ.
Ông Trudeau nói làm vậy chả giúp ǵ cho hai công dân Canada đang bị bắt ở Trung Quốc.
Trung Quốc đă bắt giam hai người Canada, Michael Kovrig và Michael Spavor ngay sau vụ bà Mạnh nhằm gây sức ép cho Canada.
Một ṭa án Trung Quốc cũng kết án tử h́nh một người Canada, mặc dù ban đầu người này chỉ nhận án 15 năm tù.
Chính phủ Canada từ chối khẳng định hay bác bỏ câu hỏi liệu đại sứ McCallum có phát ngôn thay cho chính phủ không.
Các phát ngôn của đại sứ McCallum gây ra đồn đoán phải chăng Canada muốn gửi tín hiệu cho Trung Quốc để giảm căng thẳng.
Thủ tướng Trudeau vẫn nói Canada không can thiệp chính trị vào vụ bà Mạnh.
Sau lời xin lỗi 'nói nhầm' của đại sứ Canada, một người phát ngôn Trung Quốc, Hoa Xuân Oánh, tuyên bố: "Dù phía Canada có nói ǵ, lập trường Trung Quốc về vụ việc vẫn rơ ràng."
Bà Hoa nói: "Chúng tôi hy vọng Canada có thể hiểu bản chất vụ việc rơ ràng thay v́ gây hại cho chính ḿnh, có lợi cho người khác."