Hiện nay Mỹ và đồng minh đang rất lo lắng về các kế hoạch của Trung Quốc tại Thái Bình Dương. Để đối phó Trung Quốc, Mỹ tuyên bố cùng Úc lập căn cứ hải quân mới tại Thái Bình Dương. Mỹ ngày càng có thái độ cương quyết với Trung Cộng về vấn đề Biển đảo.
Bên lề thượng đỉnh APEC tại thủ đô Port Moresby của Papua New Guinea, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cho biết Washington sẽ cùng Australia xây dựng một căn cứ hải quân mới ở Papua New Guinea trong một động thái đối phó với sự ảnh hưởng đang lớn dần của Trung Quốc.
Phó Tổng thống Mỹ cho rằng 3 nước sẽ làm việc với nhau để tạo dựng căn cứ hải quân trên đảo Manus.
Tháng trước, Australia tuyên bố họ sẽ làm việc với Papua New Guinea để tạo ra Căn cứ hải quân Lombrum tại hòn đảo trên.
Ông Pence cho rằng Mỹ sẽ bắt tay với Papua New Guinea và Austra để phát triển căn cứ Hải quân Lombrum. “Chúng tôi sẽ làm việc với hai nước này để bảo vệ chủ quyền và quyền hàng hải ở các đảo Thái Bình Dương”.
Lombrum vốn là một căn cứ hải quân chính của Mỹ trong Thế chiến thứ 2, nó có vị trí chiến lược là nhìn ra các tuyến đường thương mại đông đúc.
Vị trí của đảo Manus
Mỹ và Australia cùng có mối lo ngại chung về tầm ảnh hưởng đang tăng của Trung Quốc trong khu vực. Những báo cáo gần dây cho thấy Bắc Kinh đang xem xét xây dựng một căn cứ quân sự lâu dài ở Thái Bình Dương đã khiến cả hai nước không yên tâm.
Ông Pence không nói rõ chi tiết kế hoạch của Mỹ tại căn cứ đảo Manus hay liệu các tàu Mỹ có đậu lâu dài ở đây hay không.
Phó Tổng thống cho rằng căn cứ này sẽ thể hiện cam kết của Mỹ đối với một “Ấn Độ - Thái Bình Dương mở cửa và tự do”, đồng thời cho biết thêm “cam kết của chúng tôi là sát cánh các nước trong khu vực muốn hợp tác với chúng tôi về an ninh”
Bộ trưởng Quốc phòng Australia Christopher Pyne nói rằng một số tàu Australia có thể sẽ đồn trú lâu dài ở Lombrum – hãng tin ABC cho biết.
Cùng với Canada, New Zealand và Anh, Australia và Mỹ nằm trong liên minh tình báo phương Tây có tên “Năm con mắt”.
Đầu tháng này Thủ tướng Australia Scott Morrison tuyên bố một quỹ nhiều tỉ đô la cấp cho các đảo quốc ở Thái Bình Dương để xây cơ sở hạ tầng – một nỗ lực khác nhằm chống lại Bắc Kinh.
Ông cho rằng dự án trên nhằm khôi phục Thái Bình Dương trở thành nơi ưu tiên trong chính sách đối ngoại của Australia.
Trung Quốc đã cấp hàng triệu đô la trong các khoản vay phục vụ các dự án cơ sở hạ tầng trong khu vực, đồng thời trở thành nhà cung cấp viện trợ nước ngoài lớn thứ 2 Australia tại đây.