Hôm nay 4/11 sẽ có cuộc trưng cầu dân ư ở quần đảo New Caledonia thuộc Pháp xem có muốn độc lập hay không.
Những người dân bản địa muốn độc lập ở Caledonia. Ảnh: AFP.
Khoảng 175.000 người ở New Caledonia đủ điều kiện sẽ tham gia cuộc bỏ phiếu ngày 4/11, trong khi các cuộc thăm ḍ ư kiến cho thấy phần lớn người dân ủng hộ không tách khỏi Pháp, AFP hôm nay đưa tin.
Những người ủng hộ độc lập hôm nay lái xe dọc khu cảng của thủ đô Noumea, trong đoàn xe 20 chiếc, vẫy lá cờ Kanak và hô to "Kanaky", là tên gọi mới của New Caledonia. Họ thúc giục những người Kanak chọn quyền tự quyết.
Tuy nhiên, người bản xứ lại chiếm ít hơn 50% số cử tri và một số ủng hộ không tách khỏi Pháp, một phần v́ khoản tiền 1,5 tỷ USD mà Pháp cấp cho đảo này hàng năm. "Tôi không chắc chúng tôi có đủ số phiếu để có thể độc lập khỏi Pháp hay không", Marc Gnipate, 62 tuổi, nói.
Các cuộc thăm ḍ cho thấy từ 63 -75% cử tri sẽ phản đối tách khỏi Pháp. Theo Hiệp ước Noumea năm 1998, nếu người dân không đồng ư độc lập khỏi Pháp lần này, th́ vẫn có thêm hai cuộc trưng cầu nữa được tổ chức trước 2022.
Giới quan sát lo ngại rằng cuộc trưng cầu dân ư ngày 4/11 có thể làm gia tăng căng thẳng giữa người Kanak bản xứ, những người muốn độc lập, và dân da trắng. Căng thẳng này từng dẫn tới bạo lực những năm 1980, khiến khoảng 70 người thiệt mạng. Sự kiện này cũng dẫn tới Hiệp ước Noumea, mở đường cho việc cân bằng quyền lực trong chính quyền và cuộc trưng cầu ngày 4/11.
New Caledonia c̣n tồn tại bất b́nh đẳng về các điều kiện kinh tế của người dân bản địa, dù chính quyền nỗ lực giải quyết. Nếu kết quả bỏ phiếu cho thấy người dân không muốn tách khỏi Pháp, có thể sẽ bùng phát bạo lực.
New Caledonia có gần 270.000 dân, địa điểm được coi là một trong các tiền đồn của Pháp, có vị trí chiến lược ở Thái B́nh Dương. Khu vực này thuộc quyền kiểm soát của Pháp từ năm 1853, là một trong nhiều khu thuộc lănh thổ của Pháp trên toàn cầu.
Cách lục địa Pháp khoảng 18.000 km, New Caledonia có trữ lượng niken, thành phần quan trọng của thiết bị điện tử, chiếm đến 1/4 lượng tài nguyên này trên toàn cầu.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron dự kiến có bài phát biểu trên truyền h́nh sau khi có kết quả vào lúc 1200 GMT ngày 4/11.
VietBF © sưu tầm