Trong phiên xử sơ thẩm vu, Ṭa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh vừa tuyên án từ 8 đến 15 năm tù đối với năm nhà vận động dân chủ bị cáo buộc là thành viên của tổ chức "Liên minh Dân tộc Việt Nam", với tội danh "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân".

Lưu Văn Vịnh (bên trái) và Nguyễn Văn Đức Độ
Năm bị cáo trong phiên ṭa sáng 5/10 tại TP Hồ Chí Minh gồm Lưu Văn Vịnh, Nguyễn Văn Đức Độ, sư thầy Thích Nhật Huệ (Phan Trung), Từ Công Nghĩa, Nguyễn Quốc Hoàn.
"Lưu Văn Vịnh thường xuyên vào các trang mạng xă hội đọc các thông tin tiêu cực, sau đó kết nối với các thành phần chống đối chính trị, nhận định phiến diện cho rằng chế độ chính trị hiện nay đă lỗi thời nên sẽ bị đào thải.... Vịnh được xác định là kẻ chủ mưu, cầm đầu," tờ Công an Nhân Dân đưa tin hôm 5/10.
Tờ này cũng cho hay "tại ṭa, năm người không khai nhận việc thành lập và tham gia tổ chức "Liên minh dân tộc Việt Nam".
Nhưng "trên cơ sở lời khai của những người liên quan cùng chứng cứ, tài liệu thu thập được", ṭa "có đủ căn cứ kết luận" năm người này hoạt động nhằm "lật đổ chính quyền nhân dân".
Ông Lưu Văn Vịnh chịu án nặng nhất, 15 năm tù, ba năm quản chế.
Nguyễn Văn Đức Độ một năm tù và ba năm quản chế.
Nguyễn Quốc Hoàn 13 năm tù và ba năm quản chế.
Từ Công Nghĩa 10 năm tù và hai năm quản chế.
Phan Trung tám năm tù và ba năm quản chế

Phiên ṭa xử năm người thuộc nhóm Liên minh Dân tộc Việt Nam hôm 5/10/2018
Luật sư nói 'bản án bất công'
Luật sư Đặng Đ́nh Mạnh, người trực tiếp tham gia bào chữa cho các bị cáo, nói với BBC ngay sau phiên ṭa rằng: "Đây là một phiên ṭa với nhưng bản án bất công. Tôi cho rằng họ không có tội."
"Các chứng cứ được ṭa đưa ra rất yếu ớt. Thiếu các yếu tố có thể làm nên một vụ án h́nh sự. Dù các luật sư đă chỉ ra ngay những điều này nhưng ṭa không xem xét và vẫn cho tuyên án."
Theo luật sư Mạnh tường thuật với BBC, chứng cứ được Viện Kiểm sát đưa ra dựa chủ yếu vào các thông tin lấy trên Facebook "mà ṭa cho là các bị cáo dùng để trao đổi với nhau".
"Không có cơ sở nào để xác định cái tài khoản này là của ai. Facebook của người mà ṭa cho là nhân vật chính, là lănh đạo tổ chức Liên minh Dân tộc Việt Nam, ông Lưu Văn Vịnh, th́ đă đóng rồi, và cơ quan điều tra không mở được".
"Nhưng họ lại dùng các Facebook được cho là của những người c̣n lại để truy t́m cách đoạn chat, sau đó truy ngược lại để t́m ra chủ nhân Facebook của các đoạn chat."
"Ngoài ra, ṭa dựa vào lời khai của một nhân chứng duy nhất là ông Nguyễn Quốc Hoàn. Theo cáo trạng, ông Hoàn khai là cố vấn thân cận của ông Vịnh - Chủ tịch Liên minh Dân tộc Việt Nam."
"Cáo trạng nói ông Hoàn khai đă giúp ông Vịnh soạn cương lĩnh, điều lệ, giấy mời họp, lời hiệu triệu."
"Nhưng hôm nay tại ṭa, điều thú vị là ông Hoàn đă phản cung, phủ nhận hoàn toàn các lời khai nêu trong cáo trạng."
"Ông nói đă bị ép cung. Thậm chí cán bộ điều tra đă viết sẵn lời khai và bắt ông kư. Ông nói ông đợi đến thời điểm để được nói sự thật. Thời điểm đó là phiên ṭa hôm nay."
"Viện Kiểm sát cho rằng hành vi của cả năm ông là cực kỳ nghiêm trọng," luật sư Mạnh cho hay.
'Cáo buộc có động cơ chính trị'
Phản ứng trước phiên ṭa, Tổ chức Theo dơi Nhân quyền (HRW) đă phát đi thông cáo yêu cầu Việt Nam hủy bỏ mọi cáo buộc 'có động cơ chính trị' với năm người này.
Cũng trong thông cáo này, HRW gọi những người này là "thành viên một nhóm chính trị muốn thách thức vị thế độc quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam".
"Việc truy tố năm người cho thấy không hề có dấu hiệu chấm dứt t́nh trạng chính quyền đàn áp các tiếng nói kêu gọi đa nguyên chính trị, dân chủ hay tôn trọng nhân quyền," ông Phil Robertson, Phó Giám đốc ban Á châu của HRW phát biểu trong thông cáo gửi đi trước phiên ṭa.
"Năm nhà vận động có nguy cơ ngồi tù với mức án nhiều năm chỉ v́ dám phê phán Đảng Cộng sản."
"Thực tế là những người cầm quyền ở Việt Nam đặt lợi ích của Đảng Cộng sản cao hơn tất cả, hơn cả luật pháp, hiến pháp và nhân dân," ông Robertson nói.
Năm người đă hoạt động ǵ?
Trang ********** hôm 5/10 cho hay từ năm 2016, cơ quan điều tra đă phát hiện năm nhà hoạt động "thường xuyên gặp gỡ, trao đổi trên Facebook với nội dung thành lập tổ chức "Liên minh dân tộc Việt Nam", nhằm lật đổ chính quyền nhân dân". Một trong các hoạt động là lễ ra mắt tổ chức tại nhà thờ Phú Trung, quận Tân B́nh (TP.HCM)
C̣n theo HRW, ông Lưu Văn Vịnh, 51 tuổi, thường xuyên tham gia các cuộc biểu t́nh chống Trung Quốc và bảo vệ môi trường ở Thành phố Hồ Chí Minh. Ông cũng tham dự các cuộc gặp mặt với các nhà hoạt động để thảo luận về các vấn đề nhân quyền.
Tháng 4/2015, công an câu lưu ông hơn 12 tiếng sau khi ông tới thăm các con của một gia đ́nh dân oan khiếu kiện đất đai ở tỉnh Long An.
Tháng 7/2016, ông Lưu Văn Vịnh tuyên bố thành lập Liên minh Dân tộc Việt Nam với tuyên bố rằng "các đảng phái chính trị và các nhóm xă hội dân sự trong và ngoài nước cần liên kết lại để tạo đối trọng với các quan điểm của Đảng Cộng sản", theo thông tin từ HRW.
Công an Việt Nam bắt ông Vịnh ngày 6/11/2016 với cáo buộc ông âm mưu lật đổ chính quyền nhân dân.
Nguyễn Văn Đức Độ, 43 tuổi, bị bắt cùng ngày. Ông Độ cũng tham gia nhiều sự liện liên quan tới nhân quyền và các cuộc biểu t́nh bảo vệ môi trườn, bảo vệ lợi ích người lao động.
HRW cho hay có rất ít thông tin về ba người c̣n lại là Phan Trung (Sư thầy Nhật Huệ), 54 tuổi; Nguyễn Quốc Hoàn, 41 tuổi; và Từ Công Nghĩa, 25 tuổi.
BBC