Năm 2018 này có một thành phố Đông Á tiếp tục thăng tiến trên bảng xếp hạng về độ đáng sống nhất thế giới trong bảng xếp hạng, sau khi thành phố Vienna cướp mất thành phố thành phố Melbourne đă giành vị trí đứng đầu bảng, cho nên đi đây đi đó ở một nơi mới mẻ là một điều thách thức, bất kể là nơi nào trên thế giới.
Vienna qua mặt Melbourne giành vị trí đứng đầu trong bảng xếp hạng 2018
Thế nhưng có một số thành phố giúp cho bạn bắt nhịp vào cuộc sống hàng ngày dễ dàng hơn nhiều so với những nơi khác.
Những "thành phố đáng sống nhất" này được Economist Intelligence Unit xếp hạng hàng năm.
Bảng xếp hạng quy tụ 140 thành phố lớn nhất thế giới và xếp hạng chúng dựa theo hơn 30 yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng sống, bao gồm an ninh, chăm sóc y tế, chất lượng thực phẩm, các loại đồ uống, giáo dục và chất lượng đường sá, giao thông.
Có những thành phố đầu bảng hàng năm luôn được công chúng chú ư (Vienna qua mặt Melbourne giành vị trí đứng đầu trong năm 2018).
Tuy nhiên, chúng tôi quyết định tập trung vào những thành phố thăng tiến nhiều trong bảng xếp hạng suốt thời gian một thập niên qua - điều ǵ đă khiến những nơi này có tiến bộ vượt bậc như vậy, và người dân ở đó nói ǵ về việc thành phố của họ trở nên đáng sống?
Honolulu, Hoa Kỳ
Thủ phủ của Hawaii đă có bước nhảy vọt về mức độ đáng sống trong ṿng 10 năm qua. Hiện giờ, nơi đây được xếp hạng là thành phố đáng sống nhất nước Mỹ nhờ vào điểm cao về giáo dục và văn hóa.
Người dân ở đây nói tiến bộ này có thể là nhờ vào mức tăng trưởng kinh tế toàn cầu và sự tập trung vào phát triển một cuộc sống mang tính đô thị nhiều hơn, mà từ trước tới giờ không hề có ở Hawaii.
"Cuối cùng th́ chính phủ, các doanh nghiệp và công chúng cũng nh́n nhận ra rằng cần phải xây dựng một đô thị cốt lơi," ông Todd Apo, người trước giờ vẫn sống ở Hawaii và là phó chủ tịch cấp cao phụ trách phát triển cộng đồng của tập đoàn bất động sản The Howard Hughes, nói.
"Ở một nơi là đảo cách biệt, bạn cần phải có tất cả các mảnh ghép vào đúng vị trí và đó là nỗ lực dài hạn của rất nhiều người để đưa chúng tôi đạt được mức thế này."
Là một phần của những sáng kiến này, Honolulu đă xây dựng những cộng đồng dân cư thân thiện với người đi bộ, như Làng Ward, nơi kết hợp giữa không gian sinh sống và cửa hàng bán lẻ; cũng như đầu tư rất nhiều vào hệ thống đường sắt HART. Đây là mạng lưới đường sắt đầu tiên của Honolulu, dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào trước năm 2020 và sau này sẽ nối trung tâm Honolulu đến Kualaka'i nằm cách 20 dặm về phía tây.
Với người dân từ khắp các nơi trên thế giới chuyển đến đây, nhất là từ Nhật Bản và các nước châu Á khác, Honolulu là nồi lẩu thập cẩm chào đón mọi sắc dân và mọi nền văn hóa.
"Mọi người như đều cùng hội cùng thuyền, cho nên trải nghiệm của tất cả mọi người khi đến đây và sống ở đây là rất yên b́nh và đáng tận hưởng," Simon Treacy, chủ tịch ở Hawaii của Tập đoàn The Howard Hughes, người mới chuyển đến từ New York, cho biết.
"Honolulu có một nền văn hóa tươi đẹp, mang tinh thần Aloha. Nó có tất cả các yếu tố của một thành phố, một cộng đồng, một môi trường tạo cảm hứng mà vẫn rất tươi mới và lành mạnh."
Budapest, Hungary
Thủ đô và thành phố lớn nhất của Hungary đă có những bước tiến về cơ sở hạ tầng và phát triển khu dân cư trong ṿng 10 năm qua, và người dân ở đây nhận thức rơ điều này.
"Tôi đă sống ở Budapest được tám năm, và thành phố này đă có bước phát triển vượt bậc," Wiktoria Skiba, người sáng lập tạp chí The Spoiled Queen của Budapest, nói.
"Có nhiều hơn rất nhiều những con đường để đạp xe và những tuyến xe buưt và xe điện hoạt động 24 giờ, và nhiều khu vực của thành phố đă được tân trang, chẳng hạn như Quận 8 vốn trước giờ vẫn là nơi kém phát triển."
Hungary là vùng chuyên làm rượu vang kể từ Thế kỷ 5 tới nay, nhưng ngành nấu bia ở đây hiện giờ đang bùng nổ cùng với một làn sóng mới các loại thức ăn đường phố và các quán cà phê.
Việc này kéo theo làn sóng các công ty quốc tế chuyển đến Hungary nhằm t́m cách hiện diện tại EU mà chỉ phải trả mức lương vừa phải. Điều này đă dẫn đến tăng trưởng cơ hội việc làm cho người ngoại quốc không biết tiếng Hungary.
Tuy nhiên, sự tăng trưởng này không phải là lúc nào cũng tốt. "Do có nhiều quán rượu b́nh dân vừa mới khai trương, nhất là ở Quận 8, khu vực này của thành phố đă trở nên quá đông đúc và tấp nập du khách," Skiba nói và lưu ư rằng sự tăng trưởng số du khách và khách ngoại quốc khiến cho giá thuê pḥng tăng lên.
"Người ngoại quốc có kế hoạch chuyển đến sống ở Budapest nên kiểm tra giá thuê trên nhiều nhóm khác nhau trên Facebook do dân địa phương và người ngoại quốc điều hành, để đảm bảo rằng họ được mức giá hợp lư và không bị đ̣i giá cao hơn chỉ v́ họ là người nước ngoài - điều đó thường xuyên xảy ra ở đây," cô cho biết.
Thành phố Kuwait, Kuwait
Mặc dù nếu xét về mức độ đáng sống th́ Kuwait chỉ xếp vào nhóm giữa, nhưng thành phố này tiếp tục có những bước tiến dài trong số điểm bằng cách trở nên cởi mở hơn về văn hóa và đạt được những tiến bộ lớn trong hệ thống đường cao tốc.
Nằm lọt thỏm giữa Ả-rập Saudi, Iraq và Vịnh Ba Tư, thành phố Kuwait từ lâu đă là một hải cảng quan trọng trong giao thương quốc tế và ảnh hưởng toàn cầu đó đă bắt đầu xuất hiện trong đời sống hàng ngày ở đây.
"Đă từng có những quy định khắt khe hơn nhiều về việc chơi nhạc nơi công cộng, về rạp hát và rạp chiếu bóng, và mọi thứ đó đều đang thay đổi," ông Aaqib Usman, người sáng lập hăng truyền thông đa phương tiện Midwest Immersive, người lớn lên ở Kuwait và hiện giờ đang sống ở Mỹ, cho biết.
"Khi tôi lớn lên th́ những buổi tŕnh diễn nhạc pop gần như là không nghe thấy nói đến. Buổi diễn ca nhạc đầu tiên mà tôi từng đi xem trong đời là ở Ấn Độ chứ không phải ở Kuwait. Giờ đây có rất nhiều buổi ca nhạc diễn ra ở đó, và điều đó khiến tôi ngạc nhiên. Và điều đó đă xảy ra trong ṿng năm năm qua."
Usman cho rằng thay đổi đó là nhờ toàn cầu hóa và văn hóa internet vốn cũng thúc đẩy sự quan tâm mănh liệt đối với ẩm thực quốc tế.
"Do thức uống có cồn bị cấm, người dân t́m sự giải trí ở các nhà hàng và họ muốn thử tất cả các thương hiệu nhà hàng trên thế giới," ông cho biết.
"Chuỗi nhà hàng Cheesecake Factory không quan tâm đến việc mở rộng đến Kuwait, nhưng lúc đó một công ty Kuwait quyết định đầu tư vào Cheesecake Factory để đưa thương hiệu này đến Kuwait."
Thậm chí mặc dù Kuwait đă trở nên một thành phố toàn cầu hơn lúc nào hết với tự do tài chính và tuổi thọ đạt mức cao kỷ lục, người ngoại quốc cần phải ư thức được những thách thức để sống ở đó lâu dài.
Chỉ có công dân Kuwait mới có quyền sở hữu đất đai và người nước ngoài muốn mở doanh nghiệp cần phải có đối tác Kuwait sở hữu 51% cổ phần.
Tuy nhiên, do không có thuế bán hàng và thuế thu nhập, thành phố này có thể là một nơi tuyệt vời để làm việc và tiết kiệm tiền trong vài năm, Usman nói.
Auckland, New Zealand
Liên tục là một đô thị hàng đầu trong chỉ số đáng sống toàn cầu, thành phố phía bắc này của New Zealand có chỉ số đáng sống nhích lên dần trong thập niên qua.
Với điểm số đặc biệt cao trong hạng mục văn hóa, cư dân thành phố đă nhận thấy sự khác biệt.
"Auckland rất giàu văn hóa và tiếp tục phát triển," Christopher Hill, một cư dân gốc ở Auckland và là nhà tư vấn của công ty du lịch gia đ́nh Hands Up Holidays, cho biết.
Ảnh hưởng của nền văn hóa Pasifika bản địa cùng văn hóa châu Á và văn hóa phương Tây - và thậm chí là văn hóa Nam Mỹ gần đây - đă dẫn tới sự bùng nổ các nhà hàng đa dạng và có thêm lễ hội văn hóa nhiều hơn bất cứ lúc nào trước đây, trong đó có Tết m lịch và lễ Diwali của người Hindu.
Auckland cũng có những bước tiến về y tế và giáo dục trong những năm qua, mặc dù Hill cho rằng trường tư và hệ thống y tế tư nhân nh́n chung là có hiệu quả hơn là hệ thống công lập.
Các đại học và các trường thương mại vẫn là những trường hàng đầu.
Tuy nhiên, thành phố này vẫn c̣n những điểm để cải tiến, nhất là về cơ sở hạ tầng.
"Auckland là một thành phố trải rộng được quy hoạch kém, nhưng chính quyền đang rất cố gắng để cải thiện t́nh trạng kẹt xe và giao thông công cộng vẫn tiếp tục nâng cấp," Hill cho biết.
Điều này có nghĩa là người dân nên có suy nghĩ chiến lược khi xét đến họ muốn sống ở khu nào.
"Những khu gần băi biển thường là giao thông tệ nhất, nên cần quyết định ưu tiên của bạn là dễ dàng đi đến sở làm hay là cuộc sống ở đó," Hill khuyên.
"Nếu bạn làm việc trong thành phố th́ tuyến phà từ Devonport (một ngôi làng rất được mọi người ưa thích ở phía bắc vịnh) thật sự có thể giúp bạn tận hưởng những điều tốt nhất của cả hai nơi."
Tuy nhiên, sống ở bất cứ nơi nào ở Auckland đều không hề rẻ.
Mới đây, thành phố này được xếp hạng tư về thị trường nhà ở đắt đỏ nhất thế giới và chính quyền đang có những bước đi để cấm người nước ngoài mua nhà ở có sẵn.
Đài Bắc, Đài Loan
Thành phố Đông Á này tiếp tục thăng tiến trên bảng xếp hạng về độ đáng sống, nhất là khi chính quyền thành phố tiếp tục đầu tư và cơ sở hạ tầng và y tế.
Xe điện ngầm trải dài đến gần như mọi ngóc ngách của thành phố, bao gồm đến phi trường quốc tế vốn được kết nối rất tốt.
Người dân cũng có những lời có cánh để nói về y tế và giáo dục ở đây - thậm chí là tuyệt vời cho cả người ngoại quốc.
"Hệ thống chăm sóc y tế rất tuyệt vời - và nếu như bạn đến từ đất nước Canada với hệ thống y tế phổ quát th́ điều này có ư nghĩa nào đó," Shannon Watson, tư vấn doanh nghiệp đến từ Ottawa, nói.
"Là người ngoại quốc, chúng tôi có thể nhận được thẻ y tế với quyền lợi b́nh đẳng như công dân một khi chúng tôi nhận được tư cách 'thường trú nhân nước ngoài' (thông qua công việc, gia đ́nh hay học hành)."
"Thẻ y tế này có thể được dùng để đi khám bác sỹ Tây hay lương y Trung y, cũng như nha sỹ và thường bao gồm cả chi phí chữa trị và thuốc men mà bệnh nhân chỉ phải trả một chi phí rất nhỏ."
Các gia đ́nh cũng rất chuộng các cơ hội giáo dục đa dạng ở Đài Bắc.
Cô Judy Tsuei, đến từ Mỹ và là người sáng lập công ty tư vấn truyền thông Wild Hearted Words, đă t́m được một trường học phù hợp cho con gái cô, nơi cũng phục vụ ăn uống cho học sinh và dạy tiếng Quan thoại.
Toàn bộ cộng đồng đều rất quan tâm đến trẻ em, khiến Đài Loan trở thành nơi lư tưởng cho các gia đ́nh trẻ.
"Bạn có thể lên một chiếc xe điện đông nghẹt người và mọi người sẽ nhường ghế nếu họ thấy có trẻ em lên tàu."
Mặc dù một chút khả năng tiếng Quan thoại là điều quan trọng để t́m hầu hết công việc ở đây, nhưng người dân Đài Bắc th́ thân thiện và rất sẵn ḷng giúp đỡ người nước ngoài, ngay cả khi có hàng rào ngôn ngữ, Tsuei nói.