Đó là việc Ukraine chặn nước Crimea. Họ chặn rồi nêu điều kiện mở nguồn nước ngọt cho Crimea. Nga nổi giận gọi "hành động khủng bố quốc tế" mất hết tính người.
Kênh đào Bắc Crimea.
Suốt 4 năm qua, nguồn nước ngọt bị chặn vào Crimea từ Ukraine thông qua kênh đào Bắc Crimea đă ảnh hưởng nặng nề tới bán đảo này.
Một trong những biểu hiện rơ ràng nhất là sự cố môi trường tại khu vực phía Bắc bán đảo này do phát thải axit từ nhà máy sản xuất titan.
Ukraine đă lên án Nga trong việc để xảy ra t́nh trạng nghiêm trọng đến sức khỏe và tài sản của người dân sống trên bán đảo Crimea.
Ngày 12/9, Ngoại trưởng Ukraine Pavel Klimkin cho biết nước ngọt của Ukraine sẽ không bao giờ chảy đến “vùng lănh thổ bị chiếm đóng” dưới hợp đồng cung cấp mà đối tác của Kiev là “Crimea thuộc Nga”.
C̣n Thứ trưởng phụ trách các vùng lănh thổ bị chiếm đóng tạm thời của Ukraine Yuri Grymchak trước đó đă nêu một số điều kiện để bán đảo này được hưởng nước ngọt từ kênh Bắc Crimea là: Nga phải công nhận Crimea là “vùng lănh thổ chiếm đóng”.
Thứ hai là nếu có nguyện vọng Ukraine cấp nước ngọt cho Crimea th́ "Nga phải gửi yêu cầu tới Ukraine và công nhận thực tế chiếm đóng Crimea. Nếu Moscow im lặng th́ chẳng có ǵ để nói chuyện với nhau cả.
Sau khi Nga tuân thủ cả 2 điều kiện trên, hai bên mới có thể bàn bạc tiếp về chuyện "Nga sẽ trả bao nhiêu tiền cho việc cấp nguồn nước ngọt này".
Ukraine định cấp nước ngọt cho Crimea trước t́nh h́nh sự cố môi trường nhưng vẫn ra điều kiện.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova ngày 13/9 đă có tuyên bố đáp trả lại phía Ukraine, cho rằng bất cứ mối đe dọa nào từ phía Ukraine có liên quan tới cơ sở hạ tầng dân sự của người dân Crimea đều được coi là hành động “khủng bố quốc tế” theo luật của châu Âu.
Bà Zakharova cáo buộc Kiev dường như đă nỗ lực trong việc ngăn chặn cung cấp năng lượng cho Crimea trong nhiều năm qua nhằm khiến cho một số hoạt động liên quan tới cơ sở hạ tầng dân sự của Crimea bị đ́nh trệ.
Bà Zakharova nhấn mạnh sẽ làm hết sức có thể để cung cấp điện năng và nước ngọt từ đất liền tới khu vực bán đảo. Đồng thời, nữ phát ngôn viên nhấn mạnh Ukraine phải dừng lại các hoạt động có thể gây ảnh hưởng tới bán đảo Crimea.
Trong khi đó, đại diện chính quyền Crimea th́ gọi yêu cầu của Ukraine là "vô liêm sỉ" và "không thể chấp nhận được".
Phó Chủ tịch Quốc hội nước Cộng ḥa Crimea, ông Yefim Fiks nói: "Đó là thái độ trắng trợn và hèn hạ ở mức cao nhất, xuyên suốt toàn bộ hoạt động của chính quyền Kiev đối với Crimea trong những năm gần đây".
Theo chia sẻ của ông Fiks, các nhà chức trách Ukraine đă đưa ra một tối hậu thư tương tự cách đây vài năm, khi phong tỏa năng lượng cung cấp cho bán đảo.
"Khi đó, họ đề xuất khôi phục việc cung cấp điện với điều kiện phải công nhận Crimea là một phần của Ukraine. Nhưng người dân Crimea từ chối đề nghị này và chờ đợi thời điểm hoạt động của cầu năng lượng từ Kuban" - ông Yefim Fiks cho biết.
Chính quyền Ukraine trước thời điểm Crimea đ̣i sáp nhập bán đảo này vào Nga đă thực hiện những vụ phong tỏa về lương thực, vận tải, điện, nước.
Vị Phó Chủ tịch Quốc hội Crimea kiên quyết:"Trong trường hợp như hiện nay, Nga và Crimea sẽ tự t́m cách giải quyết đối với việc cấp nước ngọt".
Crimea sơ tán trẻ em ra khỏi khu vực bị ảnh hưởng bởi khí độc.
Vấn đề cung cấp nước ngọt cho Crimea trở thành vấn đề sống c̣n. Hiện nay khu vực phía Bắc bán đảo này vẫn đang trong quá tŕnh ổn định sau khi nhà máy titan phát thải axit gây sương mù axit lưu huỳnh ở khu dân cư. Chính quyền cần nước ngọt để lọc các ảnh hưởng từ sương mù axit ảnh hưởng tới tài sản và cuộc sống người dân.
Nhà máy này sử dụng nguồn nước ngọt từ kênh đào Bắc Crimea để làm mát hệ thống lọc khí thải nhưng việc ngăn chặn kênh đào đă khiến công ty này không có nguồn nước để sử dụng.
Nhà máy titan ở Crimea đang bị yêu cầu đ́nh chỉ hoạt động trong một thời gian để phản ứng với t́nh h́nh môi trường ở khu vực phía Bắc.
Điều chú ư hơn, dù bán đảo Crimea đă sáp nhập và trở thành một phần của Liên bang Nga nhưng công ty sản xuất titan này là công ty duy nhất trên bán đảo không bị quốc hữu hóa.
Công ty này không hủy việc đăng kư là doanh nghiệp Ukraine, đóng thuế ở Ukraine, mặc dù vẫn đóng thuế địa phương ở Crimea. Đây được cho là cách công ty này cố gắng tiếp tục nhận nguồn tiền cung cấp từ Ukraine, tránh bị trừng phạt sau sự kiện sáp nhập bán đảo Crimea.
Ước tính có khoảng 4.000 người bao gồm cả trẻ em được sơ tán ra khỏi khu vực trước nỗi lo về khí độc ảnh hưởng tới sức khỏe.