Vietbf.com - Trung Quốc bất ngờ bị trước cuộc chiến tranh thương mại do Mỹ khởi xướng nhằm ngăn chận đà tiến của Trung Quốc trên trường quốc tế, nay Bắc Kinh chuẩn bị cho một cuộc xung đột trường kỳ và đa dạng chuẩn bị chiến tranh lạnh để đối phó với Tổng thống Trump.
Chiến tranh lạnh Mỹ-Trung, ai sẽ thắng ai ? ( Ảnh mang tính minh họa)
REUTERS/Thomas Peter/File Photo
Les Echos nhắc lại, mùa hè vừa qua ông Tập Cận B́nh vốn xuất hiện thường xuyên trên báo chí, bỗng biến mất trong suốt hai tuần lễ. Nhà lănh đạo mà mức độ tôn sùng cá nhân tương đương với thời kỳ Mao Trạch Đông, bận dự hội nghị Bắc Đới Hà. Một hội nghị về mặt chính thức không hiện hữu, nhưng mọi người đều biết rằng các đường hướng kinh tế, chính trị quan trọng được vạch ra tại đây. Tuy không có ǵ được tiết lộ, nhưng chắc chắn chương tŕnh thảo luận tập trung cho cuộc chiến tranh thương mại với Hoa Kỳ.
Bắc Kinh ngỡ rằng đă « dỗ dành » được Donald Trump với lời hứa sẽ mua hàng tỉ đô la hàng hóa của Mỹ, nhưng nay đành phải từ bỏ hy vọng nhanh chóng kết thúc xung đột. Ngược lại, cuộc chiến tranh thương mại sẽ c̣n leo thang trong những ngày tới : Washington cho biết muốn đánh thuế thêm 200 tỉ đô la hàng Trung Quốc.
Cho dù Bắc Kinh dọa sẽ ăn miếng trả miếng, đây là một đ̣n nặng cho người khổng lồ châu Á. Vẫn rất lệ thuộc vào xuất khẩu, Trung Quốc thiệt tḥi nhiều trong tṛ chơi đánh thuế qua lại hàng hóa của nhau. Lư do hết sức đơn giản : lượng hàng nhập từ Mỹ chỉ bằng một phần tư so với số 506 tỉ đô la hàng Trung Quốc xuất sang Hoa Kỳ hàng năm, và ông Donald Trump không loại trừ khả năng đánh thuế toàn bộ.
Thị trường tài chính hoang mang, đồng nhân dân tệ sụt giá, Bắc Kinh đành phải thay đổi chính sách tiền tệ để kích thích tăng trưởng. Mục tiêu chống rủi ro tài chính đành trở thành thứ yếu, và một số nhà quan sát lo ngại nền kinh tế Trung Quốc sẽ nóng lên trở lại, khi nợ nần đă vượt quá 260% GDP.
Ban đầu bị bất ngờ trước quyết tâm của Donald Trump, nay Trung Quốc chấp nhận một cuộc chiến lâu dài và mở rộng với Hoa Kỳ. Báo chí nhà nước Trung Quốc lâu nay vẫn đắc chí xỏ xiên sự bất nhất, tự làm hại ḿnh của tổng thống Mỹ ; nay coi sự tấn công của Washington không chỉ có mục đích làm giảm thâm hụt thương mại, mà nằm trong một chiến lược tổng thể nhằm ngăn chận đà tiến của Trung Quốc trên trường quốc tế.
Long Quốc Cường (Long Guoqiang), một trong những nhà kinh tế nhiều ảnh hưởng nhất, trong một bài viết đăng trên Nhân Dân Nhật Báo nhận định Hoa Kỳ coi Trung Quốc là người « cạnh tranh chiến lược », như trước đây từng chận bước Liên Xô. Bắc Kinh nay cho rằng xung đột thương mại chỉ là cái cớ, đây là tiền đề của một cuộc chiến tranh lạnh mới mà Trung Quốc phải đối phó và không thể nhường bước. Cơ quan tư vấn Trivium ở Bắc Kinh nhận xét : « Các lănh đạo không c̣n coi đây là cuộc đấu đá thương mại, mà là sự tấn công vào mô h́nh kinh tế chính trị Trung Quốc ».
Kế hoạch Made in China 2025 nhằm nâng Trung Quốc lên hàng đầu thế giới về công nghệ mới, bị Washington coi là biểu tượng của tham vọng hất cẳng Thung lũng Silicon. Và bao trùm lên tất cả : trong khi Donald Trump hứa làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại, th́ Tập Cận B́nh khẳng định « giấc mơ Trung Hoa » và mục tiêu « đại phục hưng ». Ông Tập liên tục nhấn mạnh ngôi vị hàng đầu thế giới của Trung Quốc, trong lúc quyền lực cá nhân của ông đă được tăng cường.
Giờ đây tại Trung Quốc đă có một số tiếng nói cho rằng sự huênh hoang về sức mạnh kinh tế và địa chính trị chỉ làm Hoa Kỳ thêm nghi ngại. Báo chí Hoa lục đă được chỉ thị không nhắc đến kế hoạch Made in China 2025 – một động thái mà theo Les Echos là chưa đủ để làm dịu bớt căng thẳng với Mỹ.
Tập Cận B́nh ra sức dụ dỗ châu Phi
Cũng về Trung Quốc, Le Monde nói về « Chiến dịch khuyến dụ châu Phi của Tập Cận B́nh ». Các nhà lănh đạo châu Phi vừa được Bắc Kinh tiếp đón như những ông hoàng, để tỏ ra khác biệt với phương Tây. Và nhất là với tổng thống Mỹ, người mà hồi tháng Giêng đă gây sốc khi gọi là các nước này là « thối tha ».
Tại thượng đỉnh Trung-Phi lần thứ ba diễn ra trong ngày 3 và 4/9, 53 nhà lănh đạo châu Phi cùng với các bà phu nhân được tiếp đăi long trọng, trong đó có dạ yến khoản đăi của ông Tập Cận B́nh với phần tŕnh diễn văn nghệ. Chủ tịch Trung Quốc đọc một bài diễn văn nghe rất êm tai : « Chúng tôi luôn theo đuổi chính sách ‘năm không’ trong quan hệ với châu Phi. Đó là không can dự vào nỗ lực phát triển của từng nước cũng như công việc nội bộ châu Phi, không áp đặt ư định, không đặt điều kiện khi cấp viện trợ, không theo đuổi những lợi ích chính trị ích kỷ ».
Kèm theo đó là lời hứa viện trợ 60 tỉ đô la trong ba năm tới, và đối với những nước châu Phi nghèo nhất, Trung Quốc hứa xóa nợ, liên quan đến những món cho vay không lăi sắp phải thanh toán từ cuối 2018. Theo Viện nghiên cứu Trung Quốc-Châu Phi thuộc đại học John-Hopkins, đó là ba nước Cộng ḥa Congo, Zambia và Djibouti. Djibouti cũng chính là nơi mà Bắc Kinh thiết lập căn cứ quân sự đầu tiên ở nước ngoài. Le Monde đặt câu hỏi, đến bao giờ nơi này không c̣n đây là căn cứ ở ngoại quốc duy nhất của Trung Quốc ?
eSwatini, khách châu Phi duy nhất không được mời
Trong bài « eSwatini, đồng minh cuối cùng của Đài Loan tại châu Phi », Le Monde ghi nhận ông Tập Cận B́nh đă thành công trong việc mời được toàn bộ lănh đạo châu lục này đến dự hội nghị thượng đỉnh, ngoại trừ đất nước nhỏ bé nằm giữa Mozambique và Nam Phi, tên cũ là Swaziland.
Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn đă đến thăm eSwatini hồi tháng Tư. Tại đây, Đài Bắc đă tài trợ xây dựng một bệnh viện và một sân bay mới. Hai đồng minh cũ của Đài Loan là Sao Tomé và nhất là Burkina Faso đă cắt đứt thâm t́nh để bắt tay với Trung Quốc.
Đài Bắc chỉ c̣n biết phê phán nước đồng minh từ 24 năm qua đă « chạy theo chính sách ngoại giao đô la », bên cạnh đó nhiều chính khách Burkina Faso cũng công khai chỉ trích đề nghị viện trợ của Bắc Kinh, cao gấp bốn lần GDP của nước này. Tuy nhiên sự trung thành của eSwatini cũng khiến Đài Loan bối rối đôi chút, v́ đó là một vương quốc không cho phép bất kỳ đảng chính trị nào được hiện diện.
Trung Quốc âm thầm chiếm vũ đài
Nh́n từ góc độ châu Âu, cây bút b́nh luận Sylvie Kauffmann nhận định, viện trợ của Pháp không thể so sánh nổi với 60 tỉ đô la mà ông Tập Cận B́nh hứa hẹn cho châu Phi, nhưng phải đặt trong tổng thể Liên Hiệp Châu Âu cung cấp đến 55% viện trợ phát triển trên thế giới. Điểm khác biệt lớn là Trung Quốc bất chấp vấn đề nhân quyền, Nhà nước pháp quyền, dân chủ…Business is business.
Trước những hồ sơ lớn về địa chính trị, Trung Quốc im lặng, nhưng tích cực hành động có lợi cho ḿnh. Các doanh nghiệp ở Hoa lục sẵn sàng nhảy vào tái thiết Syria. Tại các định chế quốc tế mà Donald Trump muốn rút lui, Bắc Kinh triển khai nhân sự có tŕnh độ và gia tăng đóng góp vào ngân quỹ. Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc tuy là sân khấu đối đầu Nga-Mỹ, nhưng trên thực tế đă dần dà trở thành sân chơi Nga-Trung, và Bắc Kinh đă qua mặt Matxcơva.
« Con đường tơ lụa mới » giúp ảnh hưởng Trung Quốc trải rộng lên phân nửa số quốc gia trên hành tinh, đến tận Đông Âu. Con đường tơ lụa thế kỷ 21 không chỉ bao trùm trên đất liền và trên biển, mà cả trên internet. Một cách muộn màng, châu Âu bắt đầu t́m cách bảo vệ những lănh vực chiến lược. Nhưng cú đ̣n nặng nhất lại từ Malaysia : thủ tướng 93 tuổi vừa quay lại nắm quyền đă hủy ngay các dự án 23 tỉ đô la của Bắc Kinh, tố cáo chủ nghĩa thực dân mới. Pakistan và Miến Điện cũng đă nhận ra rằng nguy cơ Trung Quốc làm bá chủ là hiển hiện.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
