Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ trở mặt từ đồng minh thành kẻ thù. Đây có thể là mns quà vô giá biếu không Tổng thống Putin. Chính từ đây mà Nga đơn giản chỉ cần... ung dung ngồi hưởng lợi.
Liên minh Mỹ-Thổ Nhĩ Kỳ rạn nứt
Theo báo Anh Express, Thổ Nhĩ Kỳ là một trong những cường quốc quân sự quan trọng nhất của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) do Mỹ dẫn đầu.
Với vị trí chiến lược của ḿnh, Thổ Nhĩ Kỳ được xem là "hậu phương vững chắc" cung cấp cho Mỹ sự hỗ trợ hậu cần quan trọng cho các chiến dịch quân sự ở Trung Đông của Washington nhiều năm qua.
Tuy nhiên, quan hệ đồng minh giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang đối mặt với có nguy cơ tan vỡ.
Quan hệ giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đang lao dốc không phanh v́ những căng thẳng gần đây.
Căng thẳng giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ vốn luôn âm ỉ đầu tháng này bắt đầu bùng lên khi chính quyền Trump quyết định giáng đ̣n trừng phạt đồng minh ruột, tăng gấp đôi thuế nhập khẩu thép và nhôm từ Thổ Nhĩ Kỳ sau khi Ankara từ chối dẫn độ một nhà truyền giáo người Mỹ đang bị nước này cầm tù.
Các biện pháp trừng phạt của Mỹ đă khiến đồng Lira của Thổ Nhĩ Kỳ rớt giá không phanh, tụt xuống mức thấp nhất trong lịch sử gần 175 năm của, gây ra sự hỗn loạn thị trường. Ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ đă dùng nhiều biện pháp để cứu đồng tiền nội địa nhưng không hiệu quả.
Ngoài ra, Mỹ cũng thông qua dự luật hoăn bàn giao các máy bay chiến đấu F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ v́ lư do nước này kiên quyết mua hệ thống pḥng thủ tên lửa của Nga.
Chỉ trích đ̣n trừng phạt của Mỹ, Tổng thống Erdogan đă cay đắng cáo buộc rằng, Thổ Nhĩ Kỳ đang bị đồng minh ruột "đâm sau lưng".
"Một mặt các ông hành động như thể là một đối tác chiến lược, nhưng mặt khác, các ông lại bắn vào chân đối tác chiến lược của ḿnh. Chúng ta cùng là thành viên NATO nhưng các ông (Mỹ) đang cố đâm sau lưng chính đối tác chiến lược của ḿnh. Điều này có thể chấp nhận được không?", ông Erdogan nhấn mạnh.
Ngoài ra, Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 15.8 tuyên bố tăng thuế suất đánh vào một loạt các mặt hàng nhập từ Mỹ, điều được cho sẽ càng làm trầm trọng hơn cuộc khủng hoảng tiền tệ. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan thậm chí c̣n kêu gọi tẩy chay những mặt hàng là thiết bị điện tử do Mỹ sản xuất.
Nga sẵn sàng thế chân
Nga-Thổ Nhĩ Kỳ vốn có quan hệ hợp tác chặt chẽ.
Trong bối cảnh quan hệ rạn nứt với Mỹ, nhà lănh đạo Thổ Nhĩ Kỳ cũng mạnh mẽ tuyên bố, nước này đang bắt đầu t́m kiếm các đồng minh mới. Và Nga đă sẵn sàng lấp đầy khoảng trống Washington để lại, các nhà phân tích của Bloomberg nhận định.
Hôm 14.8, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov, người đang có chuyến thăm 2 ngày tới Thổ Nhĩ Kỳ đă nhấn mạnh rằng, Moscow quyết định ủng hộ Thổ Nhĩ Kỳ bằng cách sử dụng đồng nội tệ thay v́ đồng đô la Mỹ trong các giao dịch thương mại.
Phát biểu trong chuyến thăm Ankara cực kỳ đúng thời điểm, ông Lavrov nói: “Tôi tin rằng sự lạm dụng nghiêm trọng đồng đô la Mỹ như là đồng tiền dự trữ toàn cầu cuối cùng sẽ dẫn đến sự suy yếu và sụp đổ về vai tṛ của nó”.
Thổ Nhĩ Kỳ vốn đă duy tŕ quan hệ chặt chẽ với Nga, đối thủ số 1 của Mỹ và NATO từ lâu. Mặc dù Nga cũng đang chật vật v́ bị Mỹ và phương Tây cô lập, chỉ có thể cung cấp sự hỗ trợ hạn chế và không thể giúp Thổ Nhĩ Kỳ thoát khỏi khó khăn kinh tế hiện tại, song sự hỗ trợ về mặt chính trị của Mosocw được cho là rất quan trọng đối với chiến lược của Tổng thống Erdogan.
Theo đó, sự ủng hộ từ Nga giúp ông Erdogan có thể tự tin cho công chúng Thổ Nhĩ Kỳ thấy rằng, Ankara không bị cô lập khi chống lại Mỹ, Magdalena Kirchner, nhà phân tích cấp cao kiêm chuyên gia về Thổ Nhĩ Kỳ tại Conias Risk Intelligence b́nh luận trên Newsweek.
Đổi lại về phía Nga, theo các chuyên gia, Moscow chắc chắn cũng sẽ tích cực khai thác cuộc khủng hoảng Mỹ-Thổ Nhĩ Kỳ để giành lấy lợi ích về ḿnh. Chẳng hạn, Moscow có thể yêu cầu Ankara giảm hợp tác quân sự với Mỹ và NATO, chẳng hạn bằng cách đóng cửa căn cứ không quân Incirlik hoặc các cơ sở khác của NATO ở Thổ Nhĩ Kỳ trong thời gian Washington không có đại sứ ở đây.