Triều Tiên đă hạ giọng và mềm trong quan hệ ngoại giao với Mỹ và Hàn Quốc trong thời gian qua. Nhưng riêng đối với Nhật Bản, Triều Tiên vẫn giữ nguyên cách đối xử cứng. V́ sao lại như vậy?
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và nhà lănh đạo Kim Jong Un. Ảnh: AP
Hăng thông tấn AP (Mỹ) đánh giá kể từ đầu năm 2018, truyền thông Triều Tiên đă “cắt giảm” việc chỉ trích Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Hàn Quốc Moon Jae-in.
Trong khi đó, thời gian qua truyền thông Triều Tiên chỉ trích Nhật Bản do đối xử bất công với cộng đồng người gốc Bán đảo Triều Tiên. B́nh Nhưỡng c̣n khiển trách Ngoại trưởng Nhật Bản Taro Kono bởi ông này đề xuất rằng Tokyo có thể chi trả cho việc kiểm định quá tŕnh phi hạt nhân của Triều Tiên.
Trên thực tế, Bán đảo Triều Tiên từng là thuộc địa của Nhật Bản trong thời kỳ từ năm 1910-1945 và mối quan hệ không mấy thân thiện giữa hai phía đă tồn tại trong nhiều thế kỷ. Nhật Bản và Triều Tiên chưa bao giờ thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức.
Tờ Rodong Sinmun của Triều Tiên trong tuần trước đăng bài b́nh luận trong đó miêu tả Nhật Bản “bất lực” trong lĩnh vực ngoại giao và chính trị. Nhắc đến lịch sử, cây bút của tờ Rodong Sinmun cho rằng Nhật Bản cần chân thành xin lỗi và bồi thường cho tội ác trong quá khứ.
Việc Triều Tiên “nặng giọng” với Nhật Bản lại khiến cả Hàn Quốc và Trung Quốc đều “mát ḷng” bởi có chung định kiến về Tokyo. Điều này đều xuất phát từ lịch sử giữa các quốc gia Đông Á này.
Tổng thống Donald Trump (giữa) và người đồng cấp Hàn Quốc Moon Jae-in (trái) đều đă gặp thượng đỉnh với nhà lănh đạo Triều Tiên, trong khi đó Thủ tướng Nhật Bản cũng từng cân nhắc gặp gỡ ông Kim Jong Un. Ảnh: Breitbart
Hăng thông tấn AP đánh giá trong những tháng gần đây, việc nhà lănh đạo Triều Tiên dự hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Mỹ, Hàn Quốc và đến thăm Trung Quốc vài lần đă khiến Nhật Bản thất “sốt ruột”.
Về phần Nhật Bản, từng có thông tin rằng Thủ tướng Shinzo Abe cân nhắc gặp song phương với nhà lănh đạo Kim Jong Un. Tuy nhiên, ông vẫn vững vàng với chính sách cứng rắn tạo áp lực kinh tế và chính trị lên Triều Tiên.
Trong tháng 9 tới, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe có khả năng gặp nhà lănh đạo Triều Tiên tại một diễn đàn tổ chức ở Vladivostok (Nga). Đây cũng là nơi nhà lănh đạo Kim Jong Un và Tổng thống Nga Vladimir Putin gặp thượng đỉnh.
Trong khi đó, quan điểm của công chúng Nhật Bản với Triều Tiên không mấy thiện cảm. Triều Tiên từng vài lần phóng tên lửa đạn đạo qua không phận Nhật Bản. Nhà lănh đạo Kim Jong Un từng cam kết với Tổng thống Trump dừng thử tên lửa tầm xa để làm nguôi mối nguy hại với lănh thổ Mỹ.
Tuy nhiên, mối lo ngại thực sự với Nhật Bản lại là tên lửa tầm trung của Triều Tiên. Thủ tướng Abe vẫn canh cánh về vấn đề hàng chục công dân Nhật Bản bị Triều Tiên bắt cóc trong thập niên 70 và 80 của thế kỷ trước trong khi B́nh Nhưỡng khẳng định vấn đề này đă được giải quyết.
Các chuyên gia đánh giá vấn đề lớn nhất hện nay là Nhật Bản có thể phải đối mặt với việc mất hàng tỉ USD khi Triều Tiên yêu cầu quốc gia này đền bù cho thiệt hại trong thời kỳ là thuộc địa của Tokyo.
Mặc dù Nhật Bản khẳng định vấn đề này đă được xử lư từ rất lâu nhưng việc mối quan hệ giữa Triều Tiên, Hàn Quốc và Mỹ dần trở nên tích cực hơn th́ Tokyo đang chịu áp lực để dàn xếp vấn đề quá khứ nhằm giải quyết “mối quan hệ đóng băng” với B́nh Nhưỡng.