Mỹ và Nga là hai cường quốc hiện diện nhiều nhất tại Syria. Thế nhưng cả hai bên dường như đối đầu tại chiến trường này v́ có hai lực lượng được hậu thuẫn khác nhau. Một Ủy ban Quốc hội Đức cho rằng, Mỹ nên rút quân về nước, chỉ có Nga mới được phép hiện diện quân sự, với mục đích chống khủng bố Syria.
Nga và Mỹ hiện diện quân sự ở Syria ở 2 thái cực khác nhau
Quốc hội Đức: Mỹ phải rút quân khỏi Syria, Nga hiện diện đúng luật
Sự can thiệp quân sự của Liên minh do Mỹ lănh đạo ở Syria đang ngày càng gia tăng, nhưng các nhà phê b́nh cho rằng, liên minh của Mỹ không có nhiệm vụ tiến hành các hoạt động quân sự tại Cộng ḥa Ả Rập Syria v́ không có sự chấp thuận của chính quyền Damascus.
Một ủy ban của Bundestag của Đức (Quốc hội Liên bang Đức) đứng đầu là chính trị gia Alexander Neu của phong trào cánh tả Die Linke, người hiện đang nắm giữ chức vụ là chủ tịch Ủy ban Quốc pḥng, kiêm thành viên của Ủy ban Đối ngoại của Bundestag - cho rằng, sự hiện diện quân sự của Nga tại Syria được coi là “được cho phép theo luật lệ quốc tế”, khi chính phủ Syria đă chính thức yêu cầu sự trợ giúp từ Moscow.
Theo dịch vụ tin tức Tagesschau của đài truyền h́nh ARD đưa tin hôm 11/7, ông Alexander Neu lưu ư rằng, các lực lượng Nga đang hoạt động ở Syria một cách hợp pháp, trong khi, vai tṛ của liên minh Mỹ trong cuộc khủng hoảng Syria phức tạp hơn nhiều.
Chỉ riêng việc cung cấp vũ khí cho các lực lượng đối lập Syria đă là một hành vi vi phạm pháp luật quốc tế; hơn nữa, Mỹ nói rằng can thiệp vào Syria để chống lại IS và các nhóm khủng bố khác là hợp pháp, nhưng khi và chỉ khi Syria là "không thể chống hoặc không muốn chống IS"; tuy nhiên, ở đây Syria rất tích cực trong cuộc chiến chống IS, đă chính thức mời Nga giúp đỡ và đạt được rất nhiều thành tựu trong cuộc chiến này.
C̣n Nga đă bắt đầu cung cấp viện trợ quân sự và trực tiếp hỗ trợ hỏa lực cho các lực lượng chính phủ Syria vào cuối năm 2015, sau khi chính quyền của ông Assad chính thức yêu cầu giúp đỡ trong cuộc chiến toàn quốc chống lại tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS).
Trong khoảng thời gian gần ba năm, Quân đội Syria đă phục hồi các vùng lănh thổ trên toàn quốc, bao gồm nửa phía Nam, bao gồm cả thủ phủ tỉnh Aleppo; thành phố cổ Palmyra thuộc tỉnh Homs, toàn bộ vùng Damascus, thủ phủ của tỉnh Deir ez-Zor và các khu vực rộng lớn phía nam.
Trong khi đó, Mỹ hỗ trợ lực lượng người Kurd đánh chiếm một phần nhỏ của tỉnh Aleppo, cả tỉnh Raqqa, phần lớn tỉnh al-Hasakah và nửa phía Đông tỉnh Deir Ezzor nhưng không trao trả cho chính quyền Syria mà lập các cơ cấu dân sự để quản lư các địa phương.
Chính quyền của ông Assad luôn lên án liên minh không quân do Mỹ lănh đạo can thiệp vào cuộc xung đột mà không có sự chấp thuận của nó và đặc biệt lo ngại về việc xây dựng các căn cứ quân sự của Hoa Kỳ ở một số nơi của Syria, mà Damascus coi là vi phạm chủ quyền của đất nước.
Giới chức lănh đạo Damascus nhấn mạnh, trước sau ǵ chính quyền Syria cũng sẽ thu hồi tất cả các vùng lănh thổ bị ngoại bang và các thế lực chống đối trong nước kiểm soát trái phép. Và đến giai đoạn hiện nay, điều này chuẩn bị trở thành hiện thực khi khủng bố IS đă gần như tan ră.
Theo báo cáo của ủy ban Bundestag, khủng bố IS hiện nay phần lớn đă bị đánh bại và không c̣n tồn tại như một lực lượng quân sự có tổ chức ở Syria, v́ vậy "luật tự vệ của liên minh do Mỹ dẫn đầu ngày càng khó biện minh", và theo họ, Washington nên xem xét việc ngừng chiến dịch quân sự của Lầu Năm Góc ở Syria.
Không chỉ Nga, chính quyền Syria và các nước khác mà ngay cả một số quan chức chính quyền và một vài ủy ban nghị viện Mỹ cũng đă từng thừa nhận rằng, sự can thiệp của Mỹ vào Syria là “không được chính danh” như Nga.
Thậm chí, đa số các cựu quan chức Hoa Kỳ (đây chính là những người được cho là “nói thật nhất” trong giới chính khách Mỹ, chỉ khi đă về hưu họ mới dám nói đúng những suy nghĩ của ḿnh) đă cho rằng, chính quyền của ông Donald Trump nên rút quân khỏi Syria trước khi quá muộn.
Cựu quan chức Mỹ: Nga chính danh, Mỹ ngụy biện
B́nh luận về một hành động bị Quân đội Syria tố cáo là “một cuộc không kích của Liên minh chống khủng bố IS do Hoa Kỳ đứng đầu nhắm vào Quân đội Syria ở tỉnh giàu dầu mỏ Deir ez-Zor, để hỗ trợ khủng bố IS” vào ngày 18 tháng 6 vừa qua; cựu nghị sĩ Mỹ Ron Paul cho rằng, Nga có đầy đủ lí do hợp pháp để đưa quân sang Syria, c̣n Mỹ chẳng có cái cớ nào để ngụy biện cho sự hiện diện quân sự trái phép của họ ở Syria.
Theo ông Ron Paul, cuộc xung đột đa bên ở Syria đă bùng phát theo ư định của nhiều quyền lực nước ngoài, trong đó, một số nước đă triển khai lực lượng chống khủng bố thực sự, c̣n những nước khác đă cố gắng để hậu thuẫn các lực lượng chống đối địa phương nhằm phục vụ cho lợi ích của họ.
Thảo luận về vai tṛ quân sự của Mỹ tại Syria, ông Ron Paul đă xác định chính xác lực lượng nào đă đóng vai tṛ lớn nhất trong việc đánh bại các nhóm khủng bố trên khắp nước Cộng ḥa Ả Rập Syria và thẳng thắn nói rằng, Mỹ nên rút quân khỏi lănh thổ nước này.
Ông nhấn mạnh rằng, sự đạo đức giả thực sự xuất hiện trong những hành động của Lầu Năm Góc ở Syria, trái ngược với các tuyên bố mỹ miều của giới lănh đạo Mỹ ở Nhà Trắng.
Washington tuyên bố hiện diện ở Syria để đấu tranh cho hiến pháp, tự do và loại bỏ mối nguy hiểm từ các tổ chức khủng bố quốc tế như: al-Qaeda (tức Jabhat al-Nusra, sau đổi tên thành Jabhat Fatah al-Sham, hiện là Hay’at Tahrir al-Sham - HTS) và Daesh (tức tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo - IS).
Thế nhưng, không có bằng chứng cho thấy Lầu Năm Góc đă từng làm bất cứ điều ǵ để thực hiện mục đích đó.
IS và al-Qaeda đang thua nhưng không phải do công lao của Mỹ, không có bằng chứng nào cho thấy Mỹ đă thực hiện được điều đó, mà chủ yếu là do người Nga và Assad đă đánh chúng suy yếu đến mức không c̣n là một tổ chức vũ trang lớn mạnh thống nhất và hầu như không c̣n nắm giữ được vùng đất nào ở Syria.
Giải thích sự khác biệt giữa chiến dịch cống khủng bố của Nga tại Syria và sự can thiệp quân sự của Mỹ, cựu nghị sĩ nói rằng, “cuộc chiến chống khủng bố” đúng nghĩa của nó xuất phát từ 3 yếu tố và theo quan điểm và sự phân tích của ông, 3 yếu tố của Nga là được coi là “chính danh”, c̣n ngược lại, cả 3 vấn đề này của Mỹ đều là “ngụy biện”.
Về phía Mỹ, Tổng thống Mỹ Donald Trump có lẽ đă nhận thức được những vấn đề “bất chính” của lực lượng quân sự mà Lầu Năm Góc đă triển khai ở Syria nên ông mới nung nấu ư định rút quân khỏi Syria.
Trước hết, chính phủ Mỹ không có quyền ǵ hiện diện quân sự ở Syria, bởi không được sự chấp thuận của nước chủ nhà; ngược lại chính quyền Damascus c̣n tố cáo Mỹ đang tiến hành một cuộc chiến tranh xâm lược ở Syria, khi xây dựng hàng loạt căn cứ quân sự trái phép trên lănh thổ nước này.
Mỹ bị Syria tố cáo là hiện diện quân sự trái phép, xâm lược lănh thổ nước này
Thứ hai là đất nước bên bờ đông Địa Trung Hải cách bờ đông nước Mỹ ở Đại Tây Dương tới hơn 6.000 dặm (khoảng 9600km), những biến động ở Syria và hoạt động của tổ chức khủng bố ở đây không gây ra mối đe dọa nào đối với an ninh của Mỹ, hiến pháp của Mỹ, hay tự do của Mỹ.
Thứ ba là: Mỹ đă có những hành động đáng ngờ khi liên tiếp không kích, phóng tên lửa vào Quân đội Syria khi họ đang mở các chiến dịch tấn công khủng bố, đồng thời Washington c̣n cung cấp vũ khí cho các nhóm phiến quân đối lập, qua đó cũng cung cấp vũ khí cho khủng bố Syria.
Ngược lại, Tổng thống Nga Vladimir Putin có đầy đủ lí do hợp pháp để đưa quân sang Syria chống khủng bố và ông không dấu ư định sẽ rút bớt lực lượng đă triển khai sang Syria về nước, nếu cuộc chiến chống IS kết thúc. Sự chính danh của Nga thể hiện ở những điểm sau:
Thứ nhất là Syria rất gần Nga (chưa bằng 1/10 khoảng cách tới Mỹ) và nguy cơ khủng bố IS xâm nhập vào lănh thổ nước này qua các nước Cộng ḥa Trung Á hay con đường Thổ Nhĩ Kỳ gây nguy hại cho an ninh quốc gia của Nga là điều hoàn toàn hiện hữu.
Thứ hai là: Trước khi đưa quân sang Syria, Moscow đă có căn cứ quân sự ở đây. Hơn nữa, Tổng thống Nga Putin đă được đích thân Tổng thống Assad mời vào Syria giúp nước này chống khủng bố và quyết định của 2 nhà lănh đạo này đều được sự ủng hộ của nhân dân nước họ.
Thứ ba là: Nga thực sự chiến đấu với khủng bố IS và al-Qaeda và dă giúp Quân đội Syria giành lại hầu hết các vùng lănh thổ bị các tổ chức khủng bố này chiếm đóng trong 3 năm qua. Tuy nhiên, thông tin đó không bao giờ được giới truyền thông phương Tây công bố rộng răi cho nhân dân biết.
Do đó, Mỹ không có lí do ǵ để tung quân sang Syria chống khủng bố “bằng mọi giá”. Và chính quyền Washington nên dừng ngay các hoạt động phi pháp ở Syria, đưa những quân nhân Mỹ trở về nước.
VietBF © sưu tập