Tổng thống Trump trước đó đă bày tỏ sự tin tưởng đối với lănh đạo Triều Tiên Kim Jong Un về thoả thuận hạt nhân. Tuy nhiên mới đây Tổng thống Trump đă có phát biểu ngược lại. Sau hoạt động gần đây của Triều Tiên.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm Chủ nhật ngày 1/7 nói trong một cuộc phỏng vấn trên kênh Fox News rằng thỏa thuận mà ông đă đạt được để chấm dứt mối đe dọa hạt nhân từ phía Bắc Triều Tiên ‘có khả năng không có tác dụng’, tờ Guardian và CBS News đưa tin.
Ông Trump đưa ra nhận định này một ngày sau khi có tin rằng B́nh Nhưỡng đang gia tăng hoạt động làm giàu uranium tại các địa điểm bí mật.
Ông Trump đă bị hỏi dồn liệu ông có tin tưởng nhà lănh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un, người mà ông đă gặp thượng đỉnh hồi tháng trước ở Singapore và là người mà ông cho rằng ông có sự hiểu nhau tốt, sẽ thực hiện lời hứa hủy bỏ chương tŕnh hạt nhân của B́nh Nhưỡng hay không.
“Tôi đă đạt được thỏa thuận với ông ấy. Tôi đă bắt tay với ông ấy. Tôi thật sự tin rằng ông ấy thật ḷng,” ông Trump nói. “Giờ đây, liệu có khả năng không? Tôi đă từng có những thỏa thuận, anh đă từng có những thỏa thuận mà sau đó mọi người không làm đúng hay không? Điều đó là có khả năng.”
Lời phát biểu này của ông Trump đă đảo ngược tuyên bố của ông khi trở về từ Singapore rằng Bắc Triều Tiên đă chấm dứt tham vọng hạt nhân của ḿnh.
“Vừa mới hạ cánh – một chuyến bay dài, nhưng giờ đây mọi người có thể cảm thấy an toàn hơn nhiều so với khi tôi vừa mới nhậm chức,” ông viết trên Twitter hôm 13/6, một ngày sau cuộc gặp thượng đỉnh Trump-Kim. “Không c̣n mối đe dọa hạt nhân từ Bắc Triều Tiên. Gặp Kim Jong Un là một trải nghiệm thú vị và rất tích cực. Bắc Triều Tiên có tiềm năng lớn cho tương lai!”
Ông cũng t́m cách giảm nhẹ cái giá mà mọi người cảm nhận được nếu thỏa thuận công bố bị đổ vỡ bằng cách nói rằng cuộc đàm phán của ông với Bắc Triều Tiên là đạt được ‘mà không phải nhượng bộ ǵ’.
“Chúng tôi không cho cái ǵ cả,” ông nói. “Hăy nghĩ về việc này. Tôi đă làm ǵ, khi quư vị nghĩ về nó? Tôi đă đến đó, vậy là các báo đưa tin ‘Ông ấy đến đó, có nghĩa là tôi đến Singapore. Chúng tôi đă có một cuộc gặp. Chúng tôi không làm ǵ cả.”
Thật sự, ông Trump đă đồng ư chấm dứt một loạt các cuộc tập trận chung với Hàn Quốc vốn nhằm để răn đe B́nh Nhưỡng. Trong cuộc phỏng vấn với Fox, ông nói các cuộc tập trận này, mà ông gọi là ‘tṛ chơi chiến tranh’, ‘quá tốn kém’.
“Họ cứ ném bom khắp nơi mỗi sáu tháng,” ông nói, “Nó tốn kém không thể tin được. Những máy bay đó bay đến từ Guam, những máy bay ném bom cỡ lớn đó. Thật điên khùng.”
Trong khi đó, ông John Bolton, cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, nhấn mạnh rằng chương tŕnh hạt nhân của Bắc Triều Tiên có thể được dỡ bỏ trong ṿng một năm.
NBC News và báo Washington Post đưa tin Bắc Triều Tiên đă cố gắng che giấu các hoạt động hạt nhân của họ. Hồi đầu năm, nhóm giám sát có tên là ‘Vĩ tuyến 38 độ Bắc’ cho biết Bắc Triều Tiên đă có những tiến bộ nhanh chóng hướng tới một ḷ phản ứng hạt nhân.
Xuất hiện trên chương tŕnh ‘Face the Nation’ của đài CBS, ông Bolton nói rằng ông không muốn b́nh luận ǵ về những thông tin này hay ‘bất cứ điều ǵ liên quan đến thông tin t́nh báo’ – kênh NBC dẫn lời một số quan chức t́nh báo cấp cao của Mỹ.
Ông Bolton nói rằng ông Trump ‘không hề bị ông Kim xỏ mũi’ và rằng ông Trump ‘ư thức rất rơ về cách hành xử của Bắc Triều Tiên qua hàng chục năm đàm phán với Bắc Mỹ’.
Ông nói: “Chúng tôi biết đích xác nguy cơ họ sử dụng các cuộc đàm phán để kéo dài thời gian để tiếp tục các chương tŕnh vũ khí hạt nhân, hóa học, sinh học và tên lửa đạn đạo.”
Tuy nhiên, ông cũng nói thêm rằng ông Kim ‘nói rất nhấn mạnh nhiều lần ở Singapore rằng ông ấy khác với các chế độ tiền nhiệm’.
“Chúng tôi đă xây dựng một chương tŕnh,” ông Bolton nói, “về việc làm sao để thật sự dỡ bỏ toàn bộ chương tŕnh vũ khí hủy diệt hàng loạt và tên lửa đạn đạo của họ trong ṿng một năm”.
“Nếu họ đă có quyết định chiến lược để làm điều đó và nếu họ hợp tác, chúng ta có thể tiến rất nhanh.”
“Bắc Triều Tiên sẽ có lợi thế nếu nhanh chóng dỡ bỏ những chương tŕnh này bởi v́ khi đó các loại trừng phạt mới bị hủy bỏ và viện trợ từ Hàn Quốc và Nhật Bản và các nước khác đều có thể bắt đầu đổ vào.”
Ngoại trưởng Hoa Kỳ sắp sửa công du đến B́nh Nhưỡng để gặp ông Kim Jong-un. Truyền thông Hàn Quốc hôm Chủ nhật ngày 1/7 đưa tin rằng ông Sung Kim, đại sứ Mỹ tại Philippines, đă có các cuộc thảo luận trù bị với các quan chức Bắc Triều Tiên tại làng đ́nh chiến Bàn Môn Điếm.
Trong khi đó, một nhân vật diều hâu hàng đầu về chính sách đối ngoại của Thượng viện, đă có giọng điệu ít mang tính ngoại giao hơn. Trả lời phỏng vấn trên chương tŕnh ‘Meet the Press’ của Đài NBC, ông Lindsey Graham của tiểu bang South Carolina nói rằng Bắc Triều Tiên ‘sẽ hối tiếc’ nếu các cuộc đàm phán về hạt nhân đổ vỡ.
“Tôi không muốn chiến tranh với Bắc Triều Tiên,” ông Graham. “Cơ hội tốt nhất cuối cùng để chấm dứt chiến tranh là họ chấm dứt chương tŕnh hạt nhân của họ một cách ḥa b́nh… nếu họ không nắm bắt cơ hội đó, nếu họ chơi xỏ Trump như họ đă từng chơi xỏ những người khác th́ họ sẽ phải hối tiếc.”