Mỹ và Nga tiếp tục tranh giành địa bàn quyết liệt tại Syria

[Gibbs]

Mỹ và Nga tiếp tục tranh giành địa bàn quyết liệt. Cùng đánh ISIS nhưng phía Nga ủng hộ Assad Syria còn Mỹ ủng hộ Lực Lượng Dân Chủ Syria (SDF Syria Democratic Forces) *

30/4/2018, các trận đánh dữ dội đã nổ ra tại tỉnh Deir Ezzor giữa quân đội chính phủ Assad Syria và Lực lượng Dân chủ Syria người Kurd (SDF) do Mỹ hậu thuẫn, khiến 6 tay súng SDF thiệt mạng, hãng AFP đưa tin.

Theo hãng thông tấn Syria SANA, quân đội Syria đã giành được 4 ngôi làng từ tay SDF. Quân đội Syria và SDF đang tiến hành các chiến dịch tiến công riêng rẽ nhằm vào tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Hai bên thường tránh xung đột trực tiếp, khu vực hoạt động được chia cắt bởi sông Euphrates.

Lực lượng pháo binh Mỹ M142 High-Mobility Artillery Rocket Systems (HIMARS) tấn công Syria

Tuy nhiên, giao tranh từng nhiều lần xảy ra giữa quân chính phủ và các tay súng SDF. Hồi tháng 2, liên quân do Mỹ dẫn đầu đã tiến hành không kích tại tỉnh Deir Ezzor, khiến 100 tay súng thân chính phủ Syria thiệt mạng. Mỹ tuyên bố đây là hành động đáp trả cuộc tấn công nhằm vào lính đặc nhiệm Mỹ và SDF.

Người Kurd là lực lượng được Mỹ tin cậy lựa chọn trong cuộc chiến chống IS tại Syria và Washington vẫn tiếp tục hậu thuẫn lực lượng này trong tham vọng thành lập một nhà nước độc lập. Điều này khiến một đồng minh khác của Mỹ là Thổ Nhĩ Kỳ nổi giận vì lâu nay Ankara vẫn coi SDF là một nhánh của lực lượng PKK ** vốn bị Thổ Nhĩ Kỳ xem là khủng bố. Chính vì thế, Thổ Nhĩ Kỳ đã phát động chiến dịch "Nhành ô liu" đánh bật lực lượng người Kurd tại khu vực Afrin ở phía bắc Syria.

Dưới sự hậu thuẫn của Nga, quân đội Syria đến nay đã giành lại hầu hết lãnh thổ ở phía tây sông Euphrates. Tuy nhiên, được Mỹ hậu thuẫn người Kurd vẫn đánh chiếm và kiểm soát những khu vực lãnh thổ rộng lớn phía đông sông Euphrates. Khu vực phía đông bắc sông Euphrates hiện là địa bàn hoạt động của SDF. Mỹ duy trì hơn 2.000 binh sĩ đóng quân ở miền đông Syria nhằm hỗ trợ SDF tiêu diệt IS.

Bản đồ chiến tranh Syria 30/4/2018


Bản đồ nam Damascus, Yarmouk 30/4/2018


*Các lực lượng Dân chủ Syria (SDF Syria Democrat Forces) là một liên minh đa sắc tộc và đa tôn giáo của người Kurd chủ yếu, cũng như các lực lượng dân quân Ả Rập và các lực lượng dân quân người Assyria/Syriac, cũng như một số nhóm nhỏ hơn người Turk, người Armenia, người Circassia và người Chechnya trong cuộc nội chiến Syria. Liên minh này chủ yếu là do các đơn vị Bảo vệ Nhân dân, và quân đội dẫn đầu bởi quân đội, phần lớn là người Kurd. Theo Lầu Năm Góc, người Kurd chiếm 40% lực lượng Liên minh và người Ả Rập chiếm 60% tính đến thời điểm tháng 3 năm 2017, dù một số nguồn khác ước tính con số người Ả Rập trong Liên minh thấp hơn đáng kể con số trên. Được thành lập vào tháng 10 năm 2015, SDF tuyên bố nhiệm vụ của mình là chiến đấu để tạo ra một thế tục, dân chủ và liên bang Syria, dọc theo cuộc Cách mạng Rojava ở miền bắc Syria. Hiến pháp cập nhật tháng 12 năm 2016 của Liên đoàn Dân chủ Bắc Syria đặt tên cho SDF là lực lượng phòng vệ chính thức.

Các đối thủ chính của Liên minh và các đồng minh của họ là các nhóm theo chủ nghĩa Hồi giáo Salafist và Hồi giáo tham gia vào cuộc nội chiến, cụ thể là Nhà nước Hồi giáo Irac và Levant (ISIL), các nhóm đối lập Syria, các chi nhánh al-Qaeda của Thổ Nhĩ Kỳ, đồng minh. SDF đã tập trung chủ yếu vào ISIL, đã thành công trong việc đẩy lùi họ khỏi các khu vực chiến lược, như Al-Hawl, Shaddadi, Tishrin Dam, Manbij, al-Tabqah, Tabqa Dam, Baath Dam, và thủ đô cũ của ISIL Raqqa.

Việc thành lập Các lực lượng Dân chủ Syria đã được công bố vào ngày 11 tháng 10 năm 2015 trong một cuộc họp báo ở al-Hasakah. Liên minh này được xây dựng trên sự hợp tác lâu dài từ trước tới nay giữa các đối tác sáng lập. Trong khi các đơn vị bảo vệ nhân dân (Yekîneyên Parastina Gel, YPG) và các đơn vị bảo vệ phụ nữ (Yekîneyên Parastina Jin, YPJ) đã hoạt động khắp các bang của Rojava, các đối tác sáng lập khác tập trung hơn về mặt địa lý.


Địa lý tập trung vào Koban Canton là đối tác của YPG trong phòng hoạt động chung của Euphrates Volcano, một số phiến quân nổi dậy của quân đội Syria, đã giúp bảo vệ thị trấn Kobanî của người Kurd trong cuộc bao vây Kobanî. Liwa Thuwwar al-Raqqa cũng ở núi lửa Euphrates, và nó bị trục xuất bởi Mặt trận Núi Al-Nusra và ISIL từ thành phố Raqqa vì liên minh với YPG kể từ tháng 4 năm 2014. Nhóm này đã tham gia bắt giữ Tell Abyad từ Nhà nước Hồi giáo.


Về mặt địa lý tập trung vào Jazira Canton là Hội đồng Quân sự Syria Assyrian Syriac (Mawtbo Fulhoyo Suryoyo, MFS) và Lực lượng al-Sanadid của bộ lạc Arab Shammar, cả hai đều đã hợp tác với YPG trong cuộc chiến chống ISIL kể từ năm 2013. MFS được tiếp tục chính trị liên kết với YPG thông qua ý thức hệ chung của thế giới về chủ nghĩa tự do dân chủ, trong cộng đồng Assyria được gọi là phong trào Dawronoye.


Khu vực địa lý tập trung vào khu vực Shahba là Quân đội Cách mạng (Jaysh al-Thuwar, JAT), chính nó là liên minh của một số nhóm có nhiều nguồn gốc dân tộc và chính trị khác nhau, những người có chung điểm chung là họ đã bị phe đối lập chính thống Syria phản đối vì thế tục, quan điểm chống lại Hồi giáo và các mối liên kết. Tuy nhiên, hầu hết các nhóm thành phần của JAT luôn sử dụng nhãn của Quân đội Tự do Syria và tiếp tục sử dụng nó.


** PKK Đảng Công nhân Kurd, là một tổ chức khuynh tả vũ trang có căn cứ ở Thổ Nhĩ Kỳ và vùng Kurdistan ở Iraq. Từ năm 1984, PKK đã khởi đầu một cuộc đấu tranh vũ lực chống lại chính quyền Thổ vì quyền về văn hóa và chính trị và quyền tự trị cho người Kurd ở Thổ, mà chiếm khoảng từ 18% cho đến 25% dân số, đã bị đàn áp trong hàng chục năm. Nhóm này được thành lập vào năm 1978 tại làng Fis (gần Lice), thuộc tỉnh Diyarbakır bởi một nhóm sinh viên người Kurd cầm đầu bởi Abdullah Öcalan. Ý thức hệ nguyên thủy của PKK là sự phối hợp giữa chủ nghĩa Xã hội Cách mạng và chủ nghĩa Quốc gia Kurd, tranh đấu cho một nước Marxist–Leninist độc lập, mà được biết tới như là Kurdistan.

Tuy nhiên, từ khi bị bắt và bỏ tù vào năm 1999, lãnh tụ của PKK, Abdullah Öcalan, đã hoàn toàn từ bỏ chủ nghĩa Marx-Lenin, lãnh đạo đảng theo một chủ nghĩa mới của ông gọi là "Liên bang Dân chủ" (ảnh hưởng nhiều bởi triết lý chủ nghĩa Xã hội Tự do) trong khi ngưng kêu gọi chính thức việc thành lập một quốc gia hoàn toàn độc lập. Trong tháng 5 năm 2007, các thành viên cũ đảng PKK hỗ trợ thành lập Nhóm các cộng đồng ở Kurdistan (KCK), một tổ chức bao gồm người Kurd từ Thổ, Iran, Iraq, và Syria. Vào ngày 20 tháng 3 năm 2005, Öcalan mô tả sự cần thiết cho chủ nghĩa Liên bang Dân chủ và giải thích:

“Chủ nghĩa Liên bang Dân chủ Kurdistan không phải là một hệ thống nhà nước, nó là hệ thống dân chủ của một dân tộc không có một quốc gia... Nó lấy quyền lực từ dân tộc và uyển chuyển để đạt được sự tự lập về mọi lãnh vực, cả về kinh tế.
”
Vào năm 2013, PKK tuyên bố một thỏa hiệp ngưng chiến và bắt đầu rút lui những chiến binh của họ sang vùng Kurdistan ở Iraq như là một phần của quá trình giải quyết giữa chính quyền Thổ và dân tộc thiểu số Kurd mà lâu nay bị tước quyền. Vào tháng 7 năm 2015, PKK tuyên bố cuộc ngưng chiến đã chấm dứt và nói là Ankara đã không giữ những lời hứa của họ về vấn đề người Kurd.

Vào tháng 8 năm 2015, PKK tuyên bố họ sẽ chấp nhận ngưng chiến với Thổ dưới sự bảo đảm của Hoa Kỳ.

Trong một tuyên bố chung với 9 tổ chức khác vào tháng 3 năm 2016, PKK cho biết mục đích của họ là để đạt được dân chủ và tương lai tự do cho các dân tộc chống lại chủ nghĩa đế quốc, Tư bản, chủ nghĩa Sô vanh, Phát xít và kỳ thị chủng tộc, bằng cách lật đổ chính phủ Phát xít cầm quyền AKP qua một cuộc cách mạng chủ yếu từ các cơ sở xã hội.

PKK được đưa vào danh sách tổ chức khủng bố của nhiều quốc gia và tổ chức bao gồm NATO, Hoa Kỳ và EU. Tuy nhiên, Liên Hiệp Quốc và các quốc gia như Thụy Sĩ, Trung Quốc, Ấn Độ, Nga và Ai Cập không xem PKK như là một tổ chức khủng bố.