VBF-Tại Nha Trang toàn biển hiệu với các chữ tiếng nước ngoài. Thậm chí nhiều biển hiệu không có tiếng Việt. Như vậy có c̣n là nước Việt Nam của chúng ta không?Hiện sở văn hóa đang kiểm tra những cơ sở để ra yêu cầu và làm thành luật phải có chữ tiếng Việt lớn hơn.
Đến Nha Trang nhiều du khách không khỏi giật ḿnh, cứ tưởng đang ở một xứ nào đó ở bên nước ngoài do biển hiệu toàn bằng ngôn ngữ Trung Quốc và Nga.

Với những du khách lần đầu đến Nha Trang sẽ rất ngạc nhiên bởi dọc các con phố, biển hiệu toàn bằng tiếng nước ngoài, từ nhà hàng, khách sạn, quán ăn, dịch vụ chăm sóc sức khỏe, đến tờ rơi quảng cáo.

4 năm về trước, để đáp ứng nhu cầu của "làn sóng Nga" ồ ạt đến Nha Trang - Khánh Ḥa, các biển hiệu được viết hoàn toàn bằng tiếng nước này.

Khoảng 3 năm trở lại đây, khách Trung Quốc đến Nha Trang tăng đột biến. Từ đó, các cửa hàng, dịch vụ được mở ra, biển hiệu bằng tiếng Trung Quốc bắt đầu "chiếm ưu thế" so với tiếng Nga.

Một số cửa hàng chọn cách vừa phục vụ khách Nga, vừa khách Trung Quốc nên biển hiệu được ghi 2 thứ tiếng. Tuy nhiên, những cửa hàng như thế này chỉ xuất hiện ở trung tâm thành phố, nơi tập trung phục vụ 2 ḍng khách nói trên.

C̣n ở ngoại thành hoặc xa trung tâm, do chỉ phục vụ khách Trung Quốc, các nhà hàng, quán ăn ghi biển hiệu chủ yếu bằng tiếng Tàu. Trong ảnh là một nhà hàng trên đường Phạm Văn Đồng (TP Nha Trang).

Theo luật Quảng cáo, biển hiệu phải viết bằng tiếng Việt; trường hợp muốn thể hiện tên viết tắt, tên giao dịch quốc tế, tên, chữ nước ngoài phải ghi ở phía dưới, kích thước nhỏ hơn tiếng Việt.

Một cửa hàng trên đường Nguyễn Thiện Thuật (TP Nha Trang) giới thiệu dịch vụ của cửa hàng hoàn toàn không có tiếng Việt, chỉ có tiếng Trung Quốc và Nga..

Những cửa hàng có biển được ghi chi chít bằng tiếng nước ngoài như thế này tràn ngập ở Nha Trang. "Ở Sài G̣n cũng có phố Tây, nhưng biển hiệu tiếng nước ngoài không nhiều như ở đây. Mỗi lần ra Nha Trang du lịch mà cứ ngỡ như đang ở phố Tàu, phố Nga. Rất buồn", anh Nguyễn Mạnh Hùng, du khách ở TP.HCM nói.

Một số hộ kinh doanh chuyên phục vụ khách Trung Quốc nên tên trái cây, đơn giá đều được thể hiện hoàn toàn bằng tiếng Trung.

Theo một cán bộ Sở Văn hóa, Thể thao tỉnh Khánh Ḥa, đơn vị này có kiểm tra thường xuyên, nhưng khi đi đến nơi, những tờ rơi, biển hiểu tạm thời bị cất đi nên rất khó xử lư.

Một quán giải khát trên đường Trần Quang Khải chuyên bán cho khách Nga và Trung Quốc. "Ḿnh bán cho ai th́ ghi tiếng của nơi đó để dễ cho khách đến mua. Mấy cái này cũng đi thuê người ta viết, chứ ḿnh có biết tiếng Trung hay tiếng Nga đâu", chị Nhuần bán trái cây nói.

"Trên thực tế, những cửa hàng chuyên bán cho khách Trung Quốc họ không in tiếng Việt. Bởi họ nghĩ ít tiếp khách Việt nên không cần thiết ghi. Nhiều lần kiểm tra, nhắc nhở, nhưng sau đó họ không khắc phục", cán bộ Sở Văn hóa, Thể thao tỉnh Khánh Ḥa nói.

Ma trận tiếng nước ngoài trong một con hẻm trên đường Nguyễn Thiện Thuật. "Ở đây từ khách trọ, đến dịch vụ ăn uống chỉ phục vụ người nước ngoài, không có người Việt nên không cần phải ghi tiếng Việt. Phiền phức mà không cần thiết", chủ một quán ăn trong hẻm 120, đường Nguyễn Thiện Thuật, chia sẻ.

Các biển như thế này được dựng, dán ở khắp các con hẻm ở khu phố Tây Nha Trang. Dù rất mất mỹ quan, tuy nhiên khồng hề có sự kiểm tra, cũng như nhắc nhở của phường, thành phố hoặc cơ quan quản lư văn hóa cấp tỉnh ở Khánh Ḥa.

"Nhu cầu người Trung Quốc thuê pḥng trọ rất lớn. Tôi mới xây một dăy 30 pḥng trọ, vừa xong th́ có người Trung Quốc đến thuê thời hạn 6 tháng, trả tiền một lần. Không biết họ làm ǵ, nhưng rất kín tiếng, ít giao tiếp với người lạ lắm", ông B́nh, chủ một khu trọ ở phường Phước Long (TP Nha Trang) cho biết.

Dịch vụ cho thuê xe máy được ghi bằng tiếng Nga.

"Sắp tới sở sẽ đưa tiêu chí thi đua xét công nhận hộ gia đ́nh văn hóa, tổ dân phố văn hóa việc chấp hành quy định về viết đặt tên biển hiệu, bảng quảng cáo", ông Nguyễn Khắc Hà, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao tỉnh Khánh Ḥa, nói.
Năm 2017, Sở Văn hóa, Thể thao Khánh Ḥa kiểm tra 43 trường hợp, xử lư 21 trường hợp với số tiền phạt trên 70 triệu đồng. 3 tháng đầu năm 2018, kiểm tra 9 cơ sở, phát hiện 3 cơ sở vi phạm. Trong khí đó, năm 2017, UBND TP Nha Trang kiểm tra 133 trường hợp, lập biên bản xử phạt 21 trường hợp, phạt tiền trên 166 triệu đồng.
Các cơ sở, cá nhân vi phạm chủ yếu các lỗi như: Không thể hiện đầy đủ tên biển hiệu, tên cơ sở sản xuất kinh doanh theo giấy chứng nhận đăng kư kinh doanh; thể hiện chữ nước ngoài không đặt bên dưới chữ tiếng Việt; khổ chữ nước ngoài lớn hơn tiếng Việt…