Nhà hoạt động nhân quyền Nguyễn Ngọc Như Quỳnh trước đó đă bị kết án về tội chống phá nhà nước. Ngày 30/11 sẽ diễn ra phiên toà xử phúc thẩm Mẹ Nấm. Mẹ của Như Quỳnh đă kêu gọi EU tham dự phiên toà này.
Bà Nguyễn Thị Tuyết Lan, mẹ của blogger Mẹ Nấm, kêu gọi phái đoàn Liên Minh châu Âu (EU) tại Việt Nam hăy dự phiên ṭa xử phúc thẩm con gái bà vào ngày 30/11.
Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, nhà hoạt động nhân quyền tham gia phản kháng thảm họa cá chết biển miền Trung do Formosa gây ra, bị xử 10 năm tù giam về “tội tuyên truyền chống phá nhà nước” tại phiên xử sơ thẩm vào tháng 6/2016.
Bà Lan tải thư ngỏ lên trang Facebook cá nhân hôm 28/11 gửi tới phái đoàn EU tại Việt Nam, mặc dù bà thừa nhận rằng hy vọng vào sự hiện diện của họ rất “mong manh.”
"Không riêng ǵ trường hợp của con tôi. Tôi mong họ đến mặc dù họ không giúp được ǵ nhưng để họ biết rằng t́nh h́nh nhân quyền ở Việt Nam như thế nào," bà Lan nói. "Họ đă xâm phạm quyền tự do của con người một cách kinh khủng với những bản án đầy bất công và dă man sẵn sàng úp chụp lên những người khi họ lên tiếng nói đ̣i công bằng lẽ phải, đ̣i quyền sống quyền con người."
Luật sư Vơ An Đôn, người được Mẹ Nấm nhờ bào chữa nhưng vừa bị Đoàn luật sư Phú Yên tước thẻ hành nghề, nói rằng trên thực tế những phiên ṭa xét xử các vụ án chính trị thường bị kiểm soát một cách khắt khe.
“Trước đây cũng có nhiều vụ mà lănh sự quán và các dân biểu ở phương Tây đến dự các phiên ṭa xử tù nhân lương tâm ở Hà Nội th́ người ta không cho vào mặc dù theo luật là được cho vào,” theo luật sư Đôn.
Luật sư Nguyễn Khả Thành, một trong 3 luật sư sẽ bào chữa cho Mẹ Nấm trong phiên ṭa ngày 30/11, cho biết trước đây đại diện của phía Đức bị chặn, không được vào tham dự phiên ṭa xử blogger Anh Ba Sàm tại Hà Nội.
VOA không thể liên lạc được với phái đoàn EU để xin b́nh luận về lời yêu cầu của bà Lan.
Liên minh châu Âu EU đang trong quá tŕnh đàm phán với chính phủ Việt Nam để đạt một hiệp định thương mại tự do (EVFTA) trong đó, nhân quyền là một vấn đề được mang ra thảo luận.
Tuy nhiên, trong cuộc gặp với trưởng phái đoàn EU tại Việt Nam Bruno Angelet hôm 21/11, Phó thủ tướng Vương Đ́nh Huệ đă yêu cầu không đưa vấn đề nhân quyền vào trong các thỏa thuận tự do mậu dịch.
EU và chính phủ Việt Nam sẽ có cuộc đối thoại nhân quyền thường kỳ dự kiến diễn ra tại Hà Nội ngày 2/12.
Trước thềm cuộc đối thoại, tổ chức theo dơi nhân quyền quốc tế Human Rights Watch (HRW) thúc giục EU gây sức ép với chính quyền Hà Nội phải thả tự do cho những tù nhân lương tâm đang bị giam giữ. Theo HRW, hiện có hơn 100 người đang bị giam cầm ở Việt Nam v́ lư do chính trị hoặc tôn giáo.
Danh sách này vừa có thêm 1 người nữa khi nhà hoạt động 22 tuổi Nguyễn Văn Hóa hôm 27/11 bị chính quyền Việt Nam kết án 7 năm tù v́ tội danh tương tự như đă dành cho Mẹ Nấm qua những bài viết và tường tŕnh của anh về phản ứng của dân chúng trước việc Formosa xả thải độc ra biển miền Trung.
Tổ chức nhân quyền có trụ sở ở New York hôm 28/11 cũng kêu gọi chính phủ Việt Nam hủy bỏ bản án đối với Như Quỳnh, người được Đệ nhất phu nhân Melania Trump vinh danh với giải “Người phụ nữ can đảm quốc tế” vào tháng 3 năm nay.
“EU cần công khai vinh danh những công dân Việt Nam dũng cảm như Mẹ Nấm và luật sư Vơ An Đôn, những người đă chấp nhận nhiều rủi ro v́ nhân quyền và dân chủ,” giám đốc đặc tránh châu Á của HRW Brad Adams nói trong thông cáo ra hôm 28/11.
“EU cần nói rơ rằng việc thắt chặt quan hệ giữa hai bên phụ thuộc vào liệu Việt Nam có phóng thích tất cả các tù nhân chính trị và chấm dứt sách nhiễu, đe dọa những người bảo vệ nhân quyền.”
Phiên xử phúc thẩm Mẹ Nấm sẽ diễn ra vào sáng ngày 30/11 tại ṭa án cấp cao ở Đà Nẵng. Bà Lan cho biết bà không được thông báo về phiên ṭa xử con gái ḿnh mà chỉ được biết qua các luật sư bào chữa cho con bà, trong đó có luật sư Hà Huy Sơn và Nguyễn Hà Luân.
Luật sư Nguyễn Khả Thành, người đă tiếp xúc với chị Như Quỳnh trong trại giam gần đây, cho biết bà mẹ đơn thân này sẽ tiếp tục không nhận tội như đă làm cô ở phiên ṭa sơ thẩm.
"Ḿnh sẽ cố gắng ráng sức để chứng minh rằng thân chủ ḿnh không phạm tội bằng những chứng cứ này chứng cứ khác," luật sư Thành cho biết. "Chúng tôi sẽ ráng phản biện để hội đồng xét xử thấy những hành vi đó nằm trong quyền tự do ngôn luận."
Mẹ của chị Như Quỳnh, bà Tuyết Lan, nói mặc dù bà không hy vọng nhiều vào phiên ṭa sắp tới, nhưng vẫn mong “họ nghĩ lại.”
"Tôi có nói với con tôi rằng mẹ sẽ đi với con hết cuộc đời của mẹ. Nếu họ không giảm án th́ chúng tôi sẽ cố gắng và tôi sẽ nói với con tôi ‘chúng ta sẽ đi tới giám đốc thẩm’," bà Lan nói.