Những người con của VNCH tự hào với những thành viên ưu tú trong quân đội Mỹ. Một trong số đó là chuẩn tướng Lương Xuân Việt. Và có thể sắp tới đây, ông sẽ được phong hàm Thiếu Tướng trong quân đội Mỹ. Lương Xuân Việt nằm trong số 32 sỹ quan của Quân lực Hoa Kỳ vừa được Tổng thống Donald Trump đề cử lên Thượng viện để phong Thiếu tướng. Lương Xuân Việt, hiện là chuẩn tướng lục quân.
Theo thủ tục, các đề cử này đă được Ủy ban Quân lực đưa ra trong cùng ngày.
Được báo Mỹ ca ngợi là "người con của Việt Nam Cộng ḥa", ông trở thành quân nhân cao cấp gốc Việt đầu tiên lên chuẩn tướng hồi tháng 8/2014.
Sau ông, có thêm hai sỹ quan cấp tá nữa là người gốc Việt được thăng chuẩn tướng Hoa Kỳ, ông Lapthe Chau Flora, và ông William Seely III sinh tại Sài G̣n, được một gia đ́nh người Mỹ nhận làm con nuôi.
Chuẩn tướng Lương Xuân Việt
Trong lực lượng quân đội Hoa Kỳ c̣n có một gương mặt gốc Việt đáng chú ư nữa là Đại tá Lê Bá Hùng, từng là Hạm trưởng tàu USS Lassen và hiện là một Chỉ huy trưởng (Commodore) đội tàu thuộc Hải đội 7. Ông từng hai lần cập cảng Đà Nẵng.
Trong đội tàu Đại tá Lê Bá Hùng từng tham gia chỉ huy có chiếc tàu mang tên quê ông, Thành phố Huế, USS Hue City CG-66. Đây là tuần dương hạm mang tên lửa của Hải quân Hoa Kỳ, được đặt tên để kỷ niệm trận đánh Huế của Trung đoàn Thuỷ quân lục chiến 1 vào dịp Mậu Thân 1968, theo trang của Hải quân Mỹ.
'Quân nhân Việt Nam Cộng ḥa thế hệ hai'
Rời Sài G̣n vào dịp chế độ Việt Nam Cộng ḥa tan ră tháng 4/1975, ông Lương Xuân Việt, mà nay các tài liệu Mỹ viết là 'Viet X Luong', khi đó đă 9 tuổi, theo nhà báo David Vergun trong một bài riêng về ông hồi tháng 5/2016.
Tướng Lương Xuân Việt nói về gôc gác Việt của ḿnh và về quân đội Việt Nam Cộng ḥa
Bài báo "Lead from front,' urges first Vietnamese-American U.S. general" trên trang US Army nhắc lại quá tŕnh đến Hoa Kỳ của ông Việt, con trai một sỹ quan Hải quân VNCH.
Hiện ông là Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Lục quân Trung ương Hoa Kỳ, theo báo Người Việt ở Mỹ.
Bản thân Tướng Lương Xuân Việt tự nhận ḿnh là quân nhân Hoa Kỳ nhưng cũng là "quân nhân Việt Nam Cộng ḥa thế hệ hai".
Trong một cuộc gặp với các cựu sỹ quan VNCH tại Washington hồi tháng 9/2015, ông đă cảm ơn các thế hệ đi trước:
"Xin có một đời đa tạ về thịnh t́nh của cộng đồng Việt Nam đối với tôi."
Nói về bản thân, ông Lương Xuân Việt cho hay:
"Khi vô quân đội tôi không bao giờ nghĩ có ngày lên tướng. Nhưng khi lên tướng tôi cũng nghĩ ḿnh là một người may mắn, tôi nghĩ đến công của cha mẹ, của đồng đội tại chiến trường.
Tôi nghĩ tôi rất may mắn v́ tôi sống ở một nước tự do, và tôi là sỹ quan của một cường quốc, và tôi cũng rất may có ḍng máu dân tộc có bốn ngàn năm văn hiến, và trong máu tôi có ḍng máu của Quang Trung, Lê Lợi, Trần Hưng Đạo, Ngô Quyền."
"Tổ quốc sẽ măi măi ghi ơn anh em chiến sỹ Quân lực Việt Nam Cộng ḥa."
Ông cũng nói gia đ́nh ông có gắn bó với các quân nhân từ trường sỹ quan Thủ Đức.
"Tổ quốc sẽ măi măi ghi ơn anh em chiến sỹ Quân lực Việt Nam Cộng ḥa
Tướng Lương Xuân Việt
Ông nhắc về một người cậu bị bắt đi cải tạo rồi sau được thả về th́ lại bị bắt và tù thêm mười mấy năm "v́ tội phản động".
Trong lần phát biểu, ông cũng nhắc lại lời người cha rằng luôn phải nghĩ về danh dự của các binh sỹ Quân đội Việt Nam Cộng ḥa, kể cả khi họ khổ bao nhiêu, thân thể không c̣n nữa.
Danh dự hai tổ quốc
"Danh dự của một sỹ quan VNCH và danh dự của đất nước," ông nói.
Bài báo của David Vergun nhắc rằng cha của ông Lương Xuân Việt cũng từng phục vụ trong đơn vị của Pháp ở Đông Dương trong thập niên 1950 và sau đó đă tham gia xây dựng Quân lực VNCH.
Bản thân ông nay muốn dư luận Hoa Kỳ biết đến các đóng góp, hy sinh của các quân nhân Mỹ gốc Việt cho quốc gia và quân đội Hoa Kỳ.
Ông nói với nhà báo David Vergun hồi tháng 5 năm 2016:
"Nhiều người không biết rằng chúng ta mất đi 12 quân nhân Mỹ gốc Việt tại Iraq và Afghanistan,"
"Quân nhân thuộc Lực lượng Đặc nhiệm bị giết tại Iraq đầu tiên là một người Mỹ gốc Việt. Một số họ cũng là cựu binh bị thương. Dù đến với quốc gia này chưa lâu, khi cần bảo vệ tổ quốc, chúng tôi không đóng vai tṛ thụ động nữa."